View source for నార్వే

{{దేశ సమాచారపెట్టె1
|native_name       = <span style="line-height:1.33em;">
|conventional_long_name  = <span style="line-height:1.33em;">కొంగరికెట్ నార్జ్</span>
|common_name       = నార్వే రాజ్యము|image_flag        = Flag of Norway.svg
|image_coat        = Coat of Arms of Norway.svg
|image_map        = Europe-Norway.svg
|national_motto      = "Alt for Norge / Alt for Noreg"<br />
               నార్వే కోసం అందరూ 
|national_anthem     = "జా,వి ఎల్స్ కర్ డెట్టె లాండెట్" <br /> అవును,మేము ఈ దేశాన్ని ప్రేమిస్తున్నాము.<బ్ర్>{{ఆడియో|Ja, vi elsker dette landet (anthem).ogg|సంగీతం}} , {{ఆడియో|Ja, vi elsker dette landet (anthem).ogg|గాత్రం}}
|official_languages    = [[నార్వేజియన్]], [[సమి]]
|capital         = [[ఓస్లో]]
|latd=59 |latm=56 |latNS=N |longd=10 |longm=41 |longEW=E
|largest_city     = [[ఓస్లో]]
|government_type     = [[Paliamentary Democracy]] [[Constitutional monarchy]] 
|leader_title1      = [[నార్వే అధ్యక్షుడు|మోనార్క్]]
|leader_name1       = [[హరాల్డ్ 5]]
|leader_title2      = [[నార్వే ప్రధానమంత్రి|ప్రధానమంత్రి]]
|leader_name2       = [[జెన్స్ స్టోల్టెన్ బర్గ్]]
|established_event1    = [[నార్వే చరిత్ర|రాజ్య అవతరణము]]
|established_date1    = [[872]]
|established_event2    = [[స్వీడెనుతో ఐక్యత నుండి విముక్తి]]
|established_date2    = [[జూన్ 07]] [[1905]] 
|area_rank        = 67వ 
|area_magnitude      = 1 E10
|area           = 385,207<ref name="kart_2019">{{Cite web|url=https://www.kartverket.no/Kunnskap/Fakta-om-Norge/Arealstatistikk/Arealstatistikk-Norge/|title=Arealstatistics for Norway 2019|publisher=Kartverket, mapping directory for Norway|year=2019|accessdate=2019-03-25}}</ref>
|areami²         = 148,729 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water      = 5.7
|population_estimate   = 5,391,369<ref name="ssbf">{{Cite web|url=https://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/folkemengde/aar-per-1-januar|title=Population, 2021-01-01|publisher=Statistics Norway|date=2021-01-01|accessdate=2021-02-23|language=no}}</ref>
|population_estimate_rank = 120వ
|population_estimate_year = 2021

|population_density    = 14.0
|population_densitymi²  = 36 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|population_density_rank = 213వ
|GDP_PPP         = $257.4 బిలియన్ <!--cia.gov-->
|GDP_PPP_rank       = 40వ
|GDP_PPP_year       = 2007
|GDP_PPP_per_capita    = $55,000
|GDP_PPP_per_capita_rank = 3వ
|GDP_nominal         = $335.3 బిలియన్ <!--imf.org-->
|GDP_nominal_rank      = 25వ 
|GDP_nominal_year      = 2006
|GDP_nominal_per_capita   = $95,460
|GDP_nominal_per_capita_rank = 2వ
|HDI_year         = 2004
|HDI_category       = <font color="#ffcc00">high</font>
|Gini           = 25.8
|Gini_year        = 2000
|Gini_category      = <font color="#ffcc00">low</font>
|currency         = [[నార్వేజియన్ క్రోన్]] 
|currency_code      = NOK
|country_code       = LKA
|time_zone        = 
|utc_offset        = +1:00
|time_zone_DST      = 
|utc_offset_DST      = 
|cctld          = [[.no]],[[.sj]],[[.bv]]
|calling_code       = +47
|footnotes        = 
}}

'''నార్వే''' ఉత్తర ఐరోపాకు చెందిన దేశము.<ref>{{cite web|url=https://snl.no/spr%C3%A5k_i_Norge|title=språk i Norge – Store norske leksikon|publisher=}}</ref> అధికారికంగా " కింగ్డం ఆఫ్ నార్వే " యూనిటరీ " మొనార్చీ " అంటారు. స్కాండినేవియా ద్వీపకల్పము పశ్చిమ ప్రాంతంలో కేంద్రీకృతమై ఉంది.జాన్ మేయెన్, స్వాల్‌బార్డ్ ద్వీపసమూహం ఇందులో భాగంగా ఉన్నాయి. ఐరోపా మొత్తంలో అత్యంత తక్కువ జనసాంద్రత కలిగిన దేశాల్లో ఇది ఒకటి. దేశసరిహద్దు ఎక్కువగా [[స్వీడన్]]తో పంచుకుంటుంది. [[ఫిన్‌లాండ్]], [[డెన్మార్క్]], [[రష్యా]] ఇతర సరిహద్దు దేశాలు.నార్వే జాతీయ దినోత్సవం 1814 మే 17.{{refn|The [[Svalbard Treaty|Spitsbergen Treaty]] (also known as the [[Svalbard Treaty]]) of 9 February 1920 recognises Norway's full and absolute sovereignty over the arctic archipelago of Spitsbergen (now called [[Svalbard]]).<ref name="Board1986">{{cite book|author=National Research Council (U.S.). Polar Research Board|title=Antarctic treaty system: an assessment|publisher=National Academies Press|url=https://books.google.com/books?id=gNxjxfm4cSgC&pg=PA370|accessdate=24 July 2011|year=1986|isbn=978-0-309-03640-5|pages=}}</ref>}}

అంటార్కిటిక్ " మొదటి పీటర్ ద్వీపం ", ఉప-అంటార్కిటిక్ బోవేట్ ద్వీపం డిపెండెంట్ భూభాగాలు, అందువలన కింగ్డమ్‌లో భాగంగా పరిగణించబడలేదు. క్వీన్ మౌడ్ ల్యాండ్ అని పిలువబడే అంటార్కిటికా విభాగంగా నార్వే వాదిస్తున్నప్పటికీ ఇది అనుమానంగా ఉంది. 1814 వరకు ఈ రాజ్యంలో ఫారో ద్వీపాలు, గ్రీన్ ల్యాండ్, ఐస్లాండ్ ఉన్నాయి. ఇది 1658 జాంట్లాండ్, హర్జేడలెన్ 1645 వరకు షెలాండ్, ఓర్క్నీ వరకు 1468 వరకు బోహస్లాన్, 1266 వరకు హేబ్రిడ్స్, ఐల్ ఆఫ్ మాన్ లను కలిగి ఉంది.

2017 జనవరి నాటి గణాంకాల ఆధారంగా నార్వే మొత్తం వైశాల్యం 3,85,252 చ.కి.మీ (148.747 చ.మై.), 52,58,317 జనాభా ఉంది.<ref name="Population">{{cite web|url=https://www.ssb.no/en/befolkning/nokkeltall/population |title=Population |date=13 March 2017 |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=13 March 2017}}</ref> దేశం స్వీడన్‌తో పొడవైన తూర్పు సరిహద్దును పంచుకుంటుంది (1,619 కిమీ లేదా 1,006 మైళ్ళు). నార్వే ఈశాన్య సరిహద్దులుగా [[ఫిన్లాండ్]], [[రష్యా]] ఉన్నాయి. దక్షిణ సరిహద్దులో స్కగ్ర్రాక్ స్ట్రైట్, [[డెన్మార్క్]]తో మరో వైపు ఉంది. నార్వే విస్తృతమైన తీరప్రాంతాన్ని కలిగి ఉంది. ఉత్తరప్రాంతంలో అట్లాంటిక్ మహాసముద్రం, బారెంట్స్ సముద్రం ఉన్నాయి.

నార్వే ప్రస్తుత రాజు గ్లోక్స్బర్గ్లోని డానో-జర్మన్ హౌస్‌కి చెందిన కింగ్ ఐదవ హెరాల్డ్ . 2013 లో జెన్స్ స్టోల్టెన్బెర్గ్ స్థానంలో " ఎర్నా సోల్బెర్గ్ " ప్రధాన మంత్రి అయ్యాడు.రాచరిక రాజ్యాంగం, నార్వే పార్లమెంటు, కేబినెట్, సుప్రీంకోర్టుల మధ్య రాజ్యాధికారం విభజించబడుతుంది. రాజ్యం పెద్ద సంఖ్యలో చిన్న సామ్రాజ్యాల విలీనంతో స్థాపించబడింది. 872 నుండి సాంప్రదాయ లెక్కల ప్రకారం రాజ్యం 1,145 సంవత్సరాలు నిరంతరంగా ఉనికిలో ఉంది. నార్వే చక్రవర్తుల జాబితాలో అరవై రాజులు, తొమ్మిది ప్రభువులు మంది ఉన్నారు.

నార్వే రెండు పరిపాలనా, రాజకీయ ఉపవిభాగాలు కౌంటీలు, పురపాలక సంఘాలు అనే రెండు పాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంది. సామీ ప్రజలు సంప్రదాయ భూభాగాలపై స్వీయ-నిర్ణయం, ఆధిపత్యం పార్లమెంటు, ఫిన్మార్క్ చట్టం ద్వారా స్వయంప్రతిపత్తి కలిగి ఉన్నారు. యూరోపియన్ యూనియన్, యునైటెడ్ స్టేట్స్ రెండింటితోనూ నార్వే సన్నిహిత సంబంధాలను కలిగి ఉంది. నార్వే ఐక్యరాజ్యసమితి,నాటో, యూరోపియన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అసోసియేషన్, యూరోప్ కౌన్సిల్, అంటార్కిటిక్ ట్రీటీ, నార్డిక్ కౌన్సిల్ యొక్క వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా ఉంది. యూరోపియన్ ఎకనామిక్ ఏరియా, డబల్యూ.టి.ఒ., ఒ.ఇ.సి.డి. సభ్యదేశంగా ఉంది.స్కెంజెన్ ప్రాంతంలో ఒక భాగంగా ఉంది.

దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ, సార్వజనీన ఆరోగ్య సంరక్షణ, సమగ్ర సాంఘిక భద్రతా వ్యవస్థతో నోర్డిక్ సంక్షేమ నమూనా కలయికను నిర్వహిస్తుంది. పెట్రోలియం, సహజ వాయువు, ఖనిజాలు, కలప,సముద్ర ఆహారాలు, మంచినీరు, జలశక్తి విస్తృతమైన నిల్వలు ఉన్నాయి. పెట్రోలియం పరిశ్రమ దేశం స్థూల జాతీయోత్పత్తి (జీడీపీ) లో నాలుగింట ఒక వంతును కలిగి ఉంది.<ref>{{cite news|url=http://uk.reuters.com/article/oilRpt/idUKL0674675920070906 |title=UPDATE 1-Statistics Norway raises '07 GDP outlook, cuts '08 |agency=Reuters |date=6 September 2007 |accessdate=8 March 2009}}</ref> మిడిల్ ఈస్ట్ వెలుపల చమురు, సహజ వాయువు ఉత్పత్తిలో తలసరి ప్రాతిపదికన నార్వే ప్రథమ స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2241rank.html |title=Country Comparison :: Crude oil – production|work=CIA – The World Factbook|accessdate=16 March 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2249rank.html |title=Country Comparison :: Natural gas – production|work=CIA – The World Factbook|accessdate=16 March 2016}}</ref>
ప్రపంచ బ్యాంకు, ఐ.ఎం.ఎఫ్.జాబితాలలో ప్రపంచంలో తలసరి అత్యధిక ఆదాయం కలిగిన దేశాలలో నార్వే నాలుగో స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite web|title=The World's Richest Countries|url=https://www.forbes.com/sites/bethgreenfield/2012/02/22/the-worlds-richest-countries/|website=forbes.com|accessdate=12 December 2014}}</ref> స్వతంత్ర భూభాగాలు, ప్రాంతాలను కలిగి ఉన్న సి.ఐ.ఎ. తలసరి జి.డి.పి.జాబితా (2015 అంచనాల ప్రకారం) నార్వే పదకొండవ స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite web|title=The World Factbook|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2004rank.html#no|website=Central Intelligence Agency Library|publisher=Central Intelligence Agency|accessdate=23 May 2016}}</ref> 1 ట్రిలియన్ డాలర్లు సంపదతో నార్వే ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద సార్వభౌమ సంపద నిధిని కలిగి ఉంది.<ref>{{Cite news|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2017-09-19/norway-wealth-fund-says-reached-1-trillion-in-value|title=The World’s Biggest Wealth Fund Hits $1 Trillion|last=Holter|first=Mikael|date=27 June 2017|work=Bloomberg L.P.|access-date=19 September 2017}}</ref> 2009 నుండి ప్రపంచంలోని అత్యధిక మానవ అభివృద్ధి సూచికలో నార్వే మొదటి స్థానంలో ఉంది. ఇది 2001, 2006 మధ్యకాలంలో కూడా జరిగింది.<ref name=autogenerated1>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDI_2008_EN_Tables.pdf |title=Human development indices 2008 |date=18 December 2008 |work=Human Development Report |publisher=hdr.undp.org |accessdate=12 May 2009 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20081219191319/http://hdr.undp.org/en/media/HDI_2008_EN_Tables.pdf |archivedate=19 December 2008 |df= }}</ref> అసమానత-సర్దుబాటు చేసిన దేశాలలో నార్వే మొదటి స్థానంలో ఉంది.<ref name="HDI2">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2009_EN_Complete.pdf|title=Human Development Index 2009|date=5 October 2009|work=Human Development Report|publisher=hdr.undp.org|accessdate=5 October 2009}}</ref><ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2011_EN_Table1.pdf|title=Human Development Report 2011|publisher=United Nations|accessdate=2 November 2011}}</ref><ref>[http://www.upi.com/Top_News/World-News/2013/03/15/Norway-top-country-in-human-well-being/UPI-38211363358148/ Norway top country in human well-being]. ''[[United Press International]]'', 15 March 2013. Retrieved 27 August 2013.</ref><ref>{{cite news|url=https://www.theguardian.com/world/2017/mar/20/norway-ousts-denmark-as-worlds-happiest-country-un-report|title=Happiness is on the wane in the US, UN global report finds|last=Rankin|first=Jennifer|date=20 March 2017|work=[[The Guardian]]|access-date=20 March 2017|location=}}</ref> ప్రపంచ హ్యాపీనెస్ రిపోర్ట్ ఒ.ఇ.సి.డి. బెటర్ లైఫ్ ఇండెక్స్, పబ్లిక్ ఇంటిగ్రిటి సూచిక, డెమోక్రసీ ఇండెక్స్‌లో నార్వే మొదటి స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.eiu.com/democracy2016|title=Democracy Index 2016|website=eiu.com|language=en-UK|access-date=25 January 2017}}</ref>

== పేరువెనుక చరిత్ర  ==
[[File:Ohthere.jpg|thumb|left|upright=1.5|Opening of [[Ohthere of Hålogaland|Ohthere's]] [[Old English language|Old English]] account, translated: "Ohthere told his lord ''Ælfrede'' king that he lived northmost of all {{nowrap|Norwegians…"}}]]

నార్వేకు రెండు అధికారిక పేర్లు ఉన్నాయి:బొక్మాల్‌లో నొర్గె , నినొర్స్క్‌లో  నొరెగ్ అంటారు. ఆంగ్ల నామము నార్వే 880 లో ప్రస్తావించబడిన ప్రాచీన ఆంగ్ల పదం నార్డ్‌వెగ్ నుండి వచ్చింది. దీనికి "ఉత్తర మార్గం" అని అర్ధం. "ఉత్తరానికి దారితీసే మార్గం" అని అర్ధం. ప్రస్తుతం " ఆంగ్లో-సాక్సన్స్ " అట్లాంటిక్ తీరప్రాంతాన్ని నార్వే అని సూచిస్తుంది.<ref name="Nomino-NRK">{{Cite episode |title=Nomino 6:6 |episode-link= |url=https://tv.nrk.no/serie/nomino/DVFJ63000615/sesong-2/episode-6#t=22m18s |access-date= 5 October 2016 |series=Nomino |station=[[NRK]] |date= 4 October 2016 |season=2 |time=22:18 |language=Norwegian}}</ref><ref name="Tvil-Forskning">{{cite web |url = http://forskning.no/historie-sprak/2016/02/sar-tvil-om-norges-opphav |archiveurl = http://forskning.no/historie-sprak/2016/02/sar-tvil-om-norges-opphav |archivedate = 1 November 2016 |title= Sår tvil om Norges opphav |publisher=Forskning.no for [[Universitetet i Agder]] |language = Norwegian}}</ref> 
బ్రిటీష్ ఆంగ్లో-సాక్సన్స్ కూడా నార్వే రాజ్యాన్ని 880 లో " నార్విమన్నా భూమిగా "గా సూచించింది.<ref name="Nomino-NRK"/><ref name="Tvil-Forskning"/> నార్వే స్వదేశీ పేరు ఆంగ్ల రూపంలో అదే శబ్దవ్యుత్వాన్ని కలిగి ఉందో లేదో అనేదానికి కొంత అనంగీకారం ఉంది మొట్టమొదటి అంశం నారర్ అంటే ఆగ్ల ఉత్తర కాబట్టి పూర్తి పేరు నారర్ వెగార్ అంటే "ఉత్తర దిశగా" నార్వే తీరప్రాంత నౌకాయాన మార్గాన్ని సూచిస్తుంది. దక్షిణ నౌకాయాన మార్గాన్ని "సౌర్వెగార్ " మార్గం "(పాత నార్స్ నుండి), జర్మనీ (సౌర్) , బాల్టిక్ ప్రాంతాలలో తూర్పు మార్గం " (అస్స్టర్ నుండి)" అస్ట్రేవ్గర్ " అంటారు.<ref name="Eldar Heide"/>

మరొక సిద్ధాంతం ఆధారంగా మొట్టమొదటి భాగం ఒక పదం నోర్, దీని అర్ధం "ఇరుకైనది" ఇది భూభాగం ("ఇరుకైన మార్గం") ద్వారా అంతర్గత-ద్వీపసమూహాల నౌకాయాన మార్గం అని సూచిస్తుంది. ఈ పేరు ఆంగ్ల, లాటిన్ రూపాల్లో ప్రతిబింబిస్తూ "ఉత్తరం" అనే వివరణ తరువాత జానపద శబ్దవ్యుత్పత్తి శాస్త్రం కారణంగా ఉండేది. ఈ చివరి దృశ్యం 1847 లో ఫిలోలాజిస్ట్ నీల్స్ హార్వోసెన్ ట్రోన్స్ తో ప్రారంభమైంది. 2016 తరువాత ఇది భాషా అధ్యయనకర్త, కార్యకర్త క్లాస్ జోహన్ మైర్వోల్ సూచించాడు. దీనిని ఫిలాలజీ ప్రొఫెసర్ మైఖేల్ షుల్ట్ స్వీకరించారు.<ref name="Nomino-NRK"/><ref name="Tvil-Forskning"/>

నోర్ అనే పేరు అదే అర్ధంతో ఇప్పటికీ గ్రామాన్ని, బుర్కేర్డ్ కౌంటీలో ఉన్న నూర్ఫ్ నార్ఫోజోర్డన్ సరోవరాన్ని సూచిస్తుంది.<ref name="Nomino-NRK"/><ref name="Tvil-Forskning"/>

ఈ సిద్ధాంతానికి అనుకూలంగా ఇతర వాదనలలో ఈ పదం స్కాలలిక్ కవిత్వంలో సుదీర్ఘ అచ్చును కలిగి ఉంది అని అర్ధాన్ని స్రురిపజేస్తుంది. స్థానిక నార్స్ గ్రంథాల్లో లేదా శాసనాల్లోనూ (పురాతన రీకన్ ధ్రువపత్రాలు స్పూరింగ్స్ న్యుర్యూయాక్, నూర్కికి కలిగి ఉన్నాయి) ఇది ప్రస్తావించబడింది. ఈ పునరుత్థాన సిద్ధాంతం ఇతర విద్వాంసులు వివిధ ఆధారాల నుండి కొంతమంది పుష్కలంగా పొందారు, ఇ. గ్రా. "నార్స్మన్, నార్వేజియన్ వ్యక్తి" (ఆధునిక నార్వేజియన్ నార్డ్మాన్), విశేషమైన నార్న్ "ఉత్తర, నార్స్, నార్వేజియన్", అలాగే లాటిన్, ఆంగ్లో-సాక్సన్ రూపాల మొట్టమొదటి ధ్రువీకరణలలో ఎథొనోమీ నారర్ మోయర్‌లో మూలకంగా ఉంది.<ref name="Tvil-Forskning"/><ref name="Eldar Heide">Heide, Eldar, 2017: "[http://ojs.novus.no/index.php/NON/article/view/1333 Noregr tyder nok vegen mot nord, likevel] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20170222105940/http://ojs.novus.no/index.php/NON/article/view/1333 |date=2017-02-22 }}".''Namn og nemne'', 2016. Vol 33, 13-37.</ref>
849 లాటిన్ వ్రాతప్రతిలో నార్టుయాగియా పేరు ప్రస్తావించబడింది అయితే ఫ్రెంచ్ ఫ్రెంచ్ క్రానికల్ సి.900 నార్త్వెసియా, నార్వే అనే పేర్లను ఉపయోగిస్తుంది. 
<ref name="Sigurdsson Riisoy">Sigurðsson and Riisøy: ''Norsk historie 800–1536'', p. 24.</ref> తొమ్మిదవ శతాబ్దం చివరలో ""హలోగ్లాండ్ ఆఫ్ ఓహ్థేర్ " ఇంగ్లాండ్‌లో ఆల్ఫ్రెడ్ ది గ్రేట్ రాజును సందర్శించినప్పుడు ఈ ప్రాంతం నార్గెగ్గర్ (లిట్. "నార్త్వే"), నార్మన్నా భూమి (లిట్ "నార్మన్స్ ల్యాండ్") అని పిలువబడింది.<ref name="Sigurdsson Riisoy"/> విశేషమైన నార్వేజియన్ సి నుండి నమోదు చేయబడింది. 1600 లో లాటిన్ భాష నుండి ఈ పేరు నార్వేజియన్‌గా పొందబడింది. విశేషమైన నార్వేజియన్లో, ఓల్డ్ ఇంగ్లీష్ స్పెల్లింగ్ '-వేగ్' ఉనికిలో ఉంది.{{Citation needed|date=January 2016}} పురాతన నార్స్ నోర్మర్మెర్ నార్తమన్నెస్ అనే పదము తొమ్మిదవ శతాబ్దంలో "నార్స్మన్", "వైకింగ్" అని అర్ధం. ఇది నార్మంస్ పేరుకు దారితీసింది.<ref>{{cite web |url = http://www.cnrtl.fr/etymologie/normand |archiveurl = https://web.archive.org/web/20120130052010/http://www.cnrtl.fr/etymologie/normand |archivedate = 30 January 2012 |title= Etymologie de Normand |publisher=Centre National de Ressources Textuelles et Lexicales |language = French}}</ref> నార్వే క్రిస్టియన్ దేశంగా మారిన తరువాత నోరేగ్రి, నోరెగీ అత్యంత సాధారణ రూపాలుగా మారారు. కానీ 15 వ శతాబ్దంలో నూతన రూపాలు నోర్గ్ (h), నార్గ్ (h) ఇ మధ్యయుగ ఐస్‌లాండ్ చేవ్రాతప్రతిని కనుగొన్నారు. [ఆధారం కోరబడినది] రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత నార్వే ఆర్థికంగా బాగా పుంజుకుంది.{{citation needed|date=September 2015}} [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]] తరువాత నార్వే ఆర్థికంగా బాగా పుంజుకుంది.

== చరిత్ర ==
నార్వేలో 12,000 ఏళ్ళ కే జనావాసాలు ఉండేవని [[పురావస్తు శాస్త్రం|పురావస్తు శాస్త్ర]] పరిశోధనల ద్వారా మనకు తెలుస్తుంది.<ref>{{Cite web |url=http://hpgl.stanford.edu/publications/EJHG_2002_v10_521-529.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2008-04-15 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110927060758/http://hpgl.stanford.edu/publications/EJHG_2002_v10_521-529.pdf |archive-date=2011-09-27 |url-status=dead }}</ref>
== చరిత్ర  ==
నార్వే ప్రాంతంలో తొలి నివాసులుగా అహ్రెన్స్బర్గ్ సంస్కృతికి చెందిన ప్రజలు (క్రీ.పూ. 11 వ నుండి 10 వ శతాబ్దం వరకు) ఉన్నారు. ఇది వీక్లెల్ హిమనదీయం చివరిలో చల్లని చివరి కాలం అయిన యంగర్ డ్రైయస్ సమయంలో ఉన్నత ఎగువ పాలోలిథిక్ సంస్కృతి. ఈ సంస్కృతి జర్మన్ హాంబర్గ్ ఈశాన్య ప్రాంతానికి 25 కి.మీ. (15.53 మైళ్ళు) జర్మనీ రాష్ట్రం అయిన స్లేస్విగ్-హోల్స్టెయిన్లో జరిపిన త్రవ్వకాలలో చెక్క పెట్టెలు, క్లబ్బులు లభించాయి ఉంది.
<ref name="Genetics">{{Cite journal
|pmid = 12173029
|year = 2002
|author1 = Passarino
|first1 = G
|title = Different genetic components in the Norwegian population revealed by the analysis of mtDNA and Y chromosome polymorphisms
|journal = European Journal of Human Genetics
|volume = 10
|issue = 9
|pages = 521–9
|last2 = Cavalleri
|first2 = G. L.
|last3 = Lin
|first3 = A. A.
|last4 = Cavalli-Sforza
|first4 = L. L.
|last5 = Børresen-Dale
|first5 = A. L.
|last6 = Underhill
|first6 = P. A.
|doi = 10.1038/sj.ejhg.5200834
}}</ref> 
నార్వేలో ఆక్రమణ మొట్టమొదటి మానవ జాడలు తీరం వెంట కనిపిస్తాయి. ఇక్కడ గత మంచు యుగంలో భారీ మంచు షెల్ఫ్ మొట్టమొదటిగా క్రీ.పూ 11,000, 8,000 మధ్య కరిగిపోయింది. క్రీ.పూ. 9,500 నుండి 6000 వరకు ఉన్న రాతి ఉపకరణాలు పురాతనమైనవి. వీటిని ఉత్తరాన ఫిన్మార్క్ (కొమ్మాసా సంస్కృతి), నైరుతి భాగంలో రోగాలాండ్ (ఫోస్నా సంస్కృతి) లో కనుగొన్నారు. ఏది ఏమయినప్పటికీ రెండు విభిన్నమైన సంస్కృతుల గురించి ఉన్న సిద్ధాంతములు (ఆర్కిటిక్ సర్కిల్కు ఉత్తరాన ఉన్న కామ్సా సంస్కృతి, మరొకటి కావడంతో ట్రోన్డెలాగ్ నుండి ఓస్లోఫ్జోర్డ్ వరకు ఉన్న ఫోస్నా సంస్కృతి) 1970 లలో వాడుకలో ఉన్నాయి.

[[File:Map Corded Ware culture-en.svg|thumb|upright=1.2|Approximate extent of the [[Corded Ware culture]]]]
మొత్తం తీరం వెంట పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు ఇటీవల కనుగొన్న ఈ రెండింటి మధ్య వ్యత్యాసం కేవలం విభిన్న రకాల ఉపకరణాలైనప్పటికీ ఇవి విభిన్న సంస్కృతులకు చెందినవి కాదు. తీరప్రాంత జంతుజాలం మత్స్యకారులకు, వేటగాళ్ళకు జీవనోపాధిని అందించింది. వీరు సుమారు క్రీ.పూ. 10,000లో దక్షిణ తీరంలోని సముద్ర తీరానికి చేరుకున్నారు. అంతర్గతంగా ఇప్పటికీ మంచుతో కప్పబడి ఉంది. "ఆర్కిటిక్" అని పిలవబడే ఈ ప్రజలు దక్షిణ ప్రాంతం నుండి వచ్చారు, తరువాత తీరానికి ఉత్తరప్రాంతంలో గణనీయంగా విస్తరించారు.

దేశంలోని దక్షిణ భాగంలో సుమారు క్రీ.పూ. 5000 నుండి ఉనికిలో ఉన్న సైట్లు ఉన్నాయి. ఈ ప్రాంతాల వేట, చేపలు పట్టే ప్రజల జీవితం స్పష్టమైన వివరణ ఇవ్వబడింది. ఈ ఉపకరణాలు వైవిధ్యమైన ఆకారంలో ఉంటాయి, వీటిని పలు విధమైన రాళ్ళతో వివిధ రకాలుగా తయారు చేయబడ్డాయి. తరువాతి కాలాల్లో ఇవి మరింత నైపుణ్యంగా ఉంటాయి. రాక్ శిల్పాలు (అనగా పెట్రోగ్లిఫ్స్) సాధారణంగా వేట, ఫిషింగ్ మైదానాలకు సమీపంలో ఉన్నాయి. వారు జింక, రెయిన్ డీర్, ఎల్క్, ఎలుగుబంట్లు, పక్షులు, సీల్స్, తిమింగలాలు, చేపలు (ప్రత్యేకించి సాల్మోన్, హాలిబ్యుట్) వంటి ప్రాణులను వ్టాడినట్లు సూచిస్తాయి. వీటిలో అన్ని తీరప్రాంత ప్రజల జీవన విధానాలకు చాలా ముఖ్యమైనవి. స్కాండినేవియాలో అతిపెద్దది అయిన ఫిన్మార్క్‌లో ఆల్టాలో చెక్కబడిన శిల్పాలు క్రీస్తుపూర్వం 4,200 నుండి 500 వరకు తయారు చేయబడ్డాయి. ఆఖరి మంచు యుగం (అల్ట వద్ద రాక్ చెక్కడం) ముగిసిన తరువాత సముద్రం పెరిగింది.

===కంచు యుగం ===
[[File:Jordanes, Norway tribes.png|thumb|upright=1.2|Locations of the [[Germanic peoples|Germanic]] tribes described by [[Jordanes]] in Norway]]
క్రీ.పూ 3000, 2500 మధ్య కార్డెడ్ వేర్ సంస్కృతికి చెందిన కొత్త స్థిరనివాసులు తూర్పు నార్వేకు వచ్చారు. ఇండో-యూరోపియన్ రైతులైన వీరు ధాన్యం పండించడం, ఆవులు, గొర్రెల పెంపకం జీవనోపాధిగా ఎంచుకున్నారు.క్రమంగా రైతులు వేట, చేపలు పట్టడం జీవనోపాధికి ఉపయోగకరమైన ద్వితీయ మార్గంగా ఎంచుకుని పశ్చిమ తీరానికి చెందిన వేట-చేపలు పట్టే జనాభా స్థానానికి చేరుకున్నారు. 
క్రీ.పూ. 1500 నుండి కాంస్యం క్రమంగా పరిచయం చేయబడినప్పటికీ రాయి ఉపకరణాలు ఉపయోగించడం కొనసాగింది. నార్వేకు కొన్ని సంపదలు ఉన్నారి, కాంస్య వస్తువుల వస్తుమార్పిడి ద్వారా వస్తువులను సేకరించారు.గ్రామ పెద్దలు, ప్రజానాయకులు వంటి కొద్దిమంది మాత్రమే విస్తృతమైన ఆయుధాలను కలిగి ఉంటారు. దక్షిణాన హర్స్టాడ్, ఉత్తర ప్రాంతాలలో సముద్రం తీరం వెంట నిర్మించిన భారీ సమాధి గుట్టలు ఈ కాలం నాటి చిహ్నాలుగా ఉన్నాయి. రాతి శిల్పాల నమూనాలు రాతియుగానికి విలక్షణమైనవిగా ఉంటాయి. సూర్యుడు, జంతువులు, చెట్లు, ఆయుధాలు, నౌకలు, ప్రజల ప్రతినిధులు అందంగా నవీన శైలిలో ఉంటాయి.

ఈ కాలం నుండి వేలకొద్దీ రాతి శిల్పాలు, నౌకలు, రాతి నౌకల చిత్రాలు, పెద్ద రాతి శిల్పాలు, నౌకలు, సముద్రతీరం సంస్కృతిలో ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాయని సూచిస్తున్నాయి. చిత్రీకరించిన నౌకలు, ఎక్కువగా యుద్ధం, చేపలు పట్టడం, వాణిజ్యానికి ఉపయోగించారని భావిస్తున్నారు. 
ఈ నౌకలు నియోలిథిక్ కాలంలో రూపొందించబడ్డాయని విశ్వసిస్తున్నారు. పూర్వ-రోమన్ ఇనుప యుగంలో కూడా వీటి ఉపయోగం కొనసాగింది. ఇందుకు " హజోర్ట్స్పిరింగ్ పడవ " ఉదాహరణగా ఉంది.<ref>Ling 2008. ''Elevated Rock Art''. GOTARC Serie B. Gothenburg Archaeological Thesis 49. Department of Archaeology and Ancient History, University of Gothenburg, Goumlteborg, 2008. {{ISBN|978-91-85245-34-5}}.</ref>

===ఇనుప యుగం ===
ఇనుప యుగానికి (ఐరన్ ఏజ్) (గత క్రీ.పూ. 500 సంవత్సరాలు) ఆధారాలు స్వల్పంగా మాత్రమే కనుగొనబడ్డాయి.ఈ కాలంలో చనిపోయినవారిని దహనం చేసారు, వారి సమాధుల్లో కొన్ని ఖనన వస్తువులు ఉన్నాయి. క్రీ.శ. మొదటి నాలుగు శతాబ్దాలలో నార్వే ప్రజలు రోమన్ ఆక్రమిత " గౌల్ "తో సంబంధాలు కలిగి ఉన్నారు.తరచుగా ఖననం చేయడానికి ఉపయోగించిన సుమారు 70 రోమన్ కాంస్య పాత్రలు , పొడవాటి కూజాలు కనుగొనబడ్డాయి. దక్షిణాన నాగరిక దేశాలతో సంప్రదింపులు దక్షిణప్రాంతంలో ఉన్న రునె లిపి జ్ఞానాన్ని తెచ్చాయి. ఇందుకు 3 వ శతాబ్దం నుండి పురాతనమైన నార్వేజియన్ రూనిక్ లిఖిత పత్రాలు సాక్ష్యంగా ఉన్నాయి. ఈ సమయంలో దేశంలో మానవనివాసిత ప్రాంతం అభివృద్ధి చెందింది. టోపోగ్రఫీ, పురావస్తు శాస్త్రం , ప్రదేశ పేర్లతో సమన్వయం అధ్యయనాల ద్వారా గుర్తించవచ్చు. వెస్, విక్ , బో ("కేప్," "బే,", "పొలం") వంటి ప్రాచీన మూల పేర్లు, పురాతన కాలం నాటికి, కాంస్య యుగం నుండి బహుశా కలసి ఉంటాయి.బ్జొర్గ్విన్ (బెర్గెన్) లేదా సోహియం (సోయిం) లో సాధారణంగా క్రీ.శ 1 వ శతాబ్దం నుంచి తేదీలు ("గడ్డి మైదానం") లేదా హీం ("మైదానం")మొదలైన పదాలు ఉపయోగించబడ్డాయి.

1866 లో బోర్నొ ద్వీపంలో ఎనిల్ వేదెల్ అనేక ఐరన్ యుగం కళాఖండాలు వెలికి తీసిన తరువాత పురాతత్వవేత్తలు ఉత్తర ఐరోపా ఇనుప యుగాన్ని, పూర్వ రోమన్, రోమన్ ఐరన్ యుగాలకు విభజించాలనే నిర్ణయాన్ని చేశారు.<ref>Vedel, ''Bornholms Oldtidsminder og Oldsager'', (Copenhagen 1886).</ref> క్రీ.శ. ప్రారంభ శతాబ్దాల నుండి అనేక ఇతర కళాఖండాలలో కనిపించే అదే పారేటింగ్ రోమన్ ప్రభావాన్ని వారు ప్రదర్శించలేదు. ఐరోపా యుగం ప్రారంభంలో రోమన్లతో ఇంకా ఉత్తర ఐరోపా భాగాలను పరిచయం చేయలేదు.

===వలసల కాలం ===
[[File:Viking swords at Bergen Museum.jpg|thumb|upright|[[Viking sword]]s found in Norway, preserved at [[Bergen Museum]]]]
5 వ శతాబ్దంలో జర్మనీ ప్రజలచే పాశ్చాత్య రోమన్ సామ్రాజ్యం వినాశనం ఘనమైన ఆయుధాలు, బంగారు వస్తువులను కలిగి ఉన్న గిరిజన నాయకుల సమాధులతో సహా ధనవంతులు కనుగొన్నారు.{{citation needed|date=April 2014}} కొండ కోటలు రక్షణ కోసం ప్రగతి రాళ్లపై నిర్మించబడ్డాయి. 18 నుంచి 27 మీటర్ల (59 నుండి 89 అడుగులు) పొడవున్న 46 మీటర్ల (151 అడుగులు) పొడవైన పొలాలలో నిర్మించిన భవనాల పైకప్పు పునాదులు వెవడ్డాయి. ఈ ఇళ్ళు అనేక తరాల కలిసి జీవించిన కుటుంబ నివాసాలను కలిగి ఉన్నాయి. ప్రజలు, పశువులు ఒక కప్పులో ఉన్నాయి.{{citation needed|date=April 2014}}

ఈ రాజ్యాలు రాజవంశాలు లేదా గిరిజనులు (ఉదా., పశ్చిమ నార్వేలోని హోర్డాలండ్ హర్డర్) ఆధారంగా ఉన్నాయి. 9 వ శతాబ్దం నాటికి ఈ చిన్న రాజ్యాలలో ప్రతి ఒక్కటీ విషయాలు (స్థానిక లేదా ప్రాంతీయ సమావేశాలు) కలిగి ఉన్నాయి. {{citation needed|date=April 2014}} చర్చలు, సమస్యలు పరిష్కరించడానికి. అంతా సమావేశాలు, ప్రతి ఒక్కరికి హోర్గ్రర్ (బహిరంగ అభయారణ్యం) లేదా ఒక అథ్లెహూఫ్ (టెంపుల్; వాచ్యంగా "కొండ") తో సాధారణంగా పురాతన, అత్యున్నత పొలాలు నాయకులు, సంపన్న రైతులకు చెందినవి. అనేక ప్రాంతాల నుండి డిప్యూటీ యునమెన్ సమావేశాలను: పెద్ద విభాగాలుగా ఏర్పడిన ప్రాంతీయ విషయాలు. ఈ విధంగా (చర్చలు, చట్టాల కోసం సమావేశాలు) అభివృద్ధి చెందింది. గుల్టింగ్ సోగ్నేఫ్జోర్డ్ దాని సమావేశ ప్రదేశం కలిగివుంది, పాశ్చాత్య ఫ్జోర్డ్స్, ద్వీపాలను గుల్లటిస్లాగ్ అని పిలిచే ఒక కులీన సమాఖ్య కేంద్రంగా ఉండవచ్చు.{{citation needed|date=April 2014}} థ్రోంధియంఫ్జోర్డ్‌ ప్రాంతంలో ఉన్న నాయకులకు ఫ్రోస్టెటింగ్ శాసనసభగా ఉంది. ట్రాండ్హీం దగ్గర ఉన్న ఎర్ల్స్ ఆఫ్ లేడ్, ఫ్రోస్టాటింగ్‌స్లాంగ్‌ను రోంస్‌డాల్స్‌ఫ్జోర్డ్ నుండి లాఫ్టోటెన్ వరకు తీరప్రాంతాన్ని విస్తరించింది.{{citation needed|date=April 2014}}

===వైకింగ్ యుగం ===
[[File:Le bateau viking dOseberg (4835828216).jpg|thumb|upright|The [[Oseberg ship]] at the [[Viking Ship Museum (Oslo)|Viking Ship Museum]] in [[Oslo]], Norway]]

[[File:Gjermundbu helmet - cropped.jpg|thumb|left|upright=0.7|The [[Gjermundbu helmet]] found in [[Buskerud]] is the only known reconstructable [[Viking Age]] helmet]]
8 వ నుండి 10 వ శతాబ్దం వరకు వైకింగ్‌లకు విస్తృత స్కాండినేవియన్ ప్రాంతం మూలంగా స్థానంగా ఉంది. నార్త్ ఈస్ట్ ఇంగ్లాండ్‌లోని లిండిస్ఫర్‌నే వద్ద నార్స్ ప్రజలచే మొనాస్టరీని దోచుకోవడం అనేది వైకింగ్ యుగం ప్రారంభంలో గుర్తించిన ఘట్టంగా పరిగణించబడింది.<ref>{{cite web |url=http://loststory.net/node/91 |title=Age of the vikings |publisher=loststory|accessdate=17 February 2015}}</ref> ఈ సమయంలో వైకింగ్ నావికుల విస్తరణ, వలస సంభవించాయి. వారు ఐరోపాలోని అన్ని ప్రాంతాలలో వలసస్థావరాలు, దాడి, వర్తకం చేశారు. నార్వేకు చెందిన వైకింగ్ అన్వేషకుడు తొమ్మిదవ శతాబ్దంలో ఫారో ద్వీపాలకు వెళ్లినప్పుడు ప్రమాదంలో చిక్కుకుని ఐస్‌లాండ్ కనుగొన్నాడు. చివరకు కెనడాలోని విండ్లాండ్ దాటి ప్రస్తుతం [[కెనడా]] లోని న్యూఫౌండ్ల్యాండ్గా చేరాడు. ఉత్తర, పశ్చిమ బ్రిటీష్ ద్వీపాలు, తూర్పు ఉత్తర అమెరికా ద్వీపాలలో నార్వే నుండి వైకింగ్లు చాలా చురుకుగా ఉండేవారు.<ref>{{cite web|url=https://naturalhistory.si.edu/vikings/voyage/subset/vinland/archeo.html|title=Vinland Archeology|website=naturalhistory.si.edu|access-date=11 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20180308031025/https://naturalhistory.si.edu/vikings/voyage/subset/vinland/archeo.html|archive-date=8 మార్చి 2018|url-status=dead}}</ref> సాంప్రదాయం ప్రకారం హెరాల్డ్ ఫెయిర్హైర్ 872 లో స్టాఫంగర్ర్లో జరిగిన " హఫ్ర్స్‌ఫ్జోర్డ్ " యుద్ధంలో ఒకదానితో ఒకదానిని కలిపారు. అందుచే ఐక్య నార్వేకు మొదటి రాజు అయ్యారు. 
<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 83.</ref> హరాల్డ్ రాజ్యం ప్రధానంగా దక్షిణ నార్వేజియన్ తీరప్రాంత రాష్ట్రంగా ఉంది. ఫెయిర్హైర్ ఒక బలమైన శక్తితో పాలించాడు, సాగాస్ ప్రకారం చాలా మంది నార్వేజియన్లు ఐస్లాండ్, ఫారో దీవులు, గ్రీన్లాండ్, బ్రిటన్, ఐర్లాండ్లోని కొన్ని ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. ఆధునిక ఐరిష్ నగరాలు డబ్లిన్, లిమ్రిక్, వాటర్ఫోర్డ్లలో నార్వేజియన్లు స్థాపించారు.<ref>[[R. F. Foster (historian)|Foster, R. F.]] (2001) ''The Oxford History of Ireland''. Oxford University Press. {{ISBN|0-19-280202-X}}</ref>

[[File:Züge, Landnahmen und Siedlungsgebiete der Nordmänner - 800-1050.png|thumb|upright=1.2|నార్వేజియన్, డానిష్, స్వీడిష్ విస్తరణ సమయంలో వైకింగ్ యుగంలో 800-1050 మధ్య]]

నార్తర సంప్రదాయాలు నెమ్మదిగా 10 వ, 11 వ శతాబ్దాల్లో క్రిస్టియన్లచే భర్తీ చేయబడ్డాయి. 11 వ శతాబ్దపు వైకింగ్స్ చరిత్రకు 
ఐస్లాండ్స్, నార్వే సిర్కా రాజు మద్య జరిగిన " ఓలాఫ్ హరాల్డ్సన్ " (1015 నుండి 1028) మధ్య ఒప్పందం అత్యంత ప్రాముఖ్యమైన వనరులలో ఒకటిగా ఉంది.<ref>Jones, Gwyn, A history of the Vikings (Oxford 2001).</ref>

మిషనరీ రాజులు ఓలావ్ ట్రిగ్వాస్సాన్, సెయింట్ ఒలవ్లకు ఇది ఎక్కువగా ఉపయోగంగా ఉంది. " హకాన్ ది గుడ్ " అనేది నార్వే మొట్టమొదటి క్రిస్టియన్ రాజు. 10 వ శతాబ్దం మధ్యకాలంలో మతాన్ని ప్రవేశపెట్టే ప్రయత్నం తిరస్కరించబడింది. 963-969 మద్య కాలంలో జన్మించాడని భావిస్తున్న " ఓలావ్ ట్రైగ్వాస్సన్ " ఇంగ్లాండ్‌మీద 390 నౌకలతో దాడి చేశాడు. అతను ఈ దాడి సమయంలో లండన్‌మీద దాడి చేశాడు. తిరిగి 995 లో ఓలావ్ మోసెర్లో నార్వేలో అడుగుపెట్టాడు. అక్కడ అతను ఒక చర్చిని నిర్మించాడు. ఇది నార్వేలో నిర్మించిన మొట్టమొదటి క్రైస్తవ చర్చిగా మారింది. చాలా వరకు ఓలావ్ ట్రోన్హీమ్ కు ఉత్తర దిశలో ప్రయాణించాడు. అక్కడ అతను 995 లో ఐరాథింగ్ ద్వారా నార్వే రాజుగా ప్రకటన చేయించాడు.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 95.</ref>
ఐరోపాలోని ఇతర దేశాల్లో వలె ఫ్యూడలిజం నిజంగా నార్వే లేదా స్వీడన్లో అభివృద్ధి కాలేదు. ఏదేమైనా ప్రభుత్వ పరిపాలన చాలా సంప్రదాయవాద భూస్వామ్య పాత్రను తీసుకుంది. హాన్సియాటిక్ లీగ్ విదేశీ వాణిజ్యం, ఆర్థిక వ్యవస్థ ఎక్కువ రాయితీలు ఇవ్వడం ద్వారా నియంత్రించింది. హన్స రాయల్టీ, కింగ్స్ పెద్ద రుణాలు ఇచ్చిన కారణంగా లీగ్ ఈ ఆధీనంలో ఉంది. నార్వే ఆర్థిక వ్యవస్థపై లీగ్ ఏకస్వామ్య నియంత్రణ అన్ని వర్గాలపై ప్రత్యేకించి రైతాంగం నార్వేలో ఏ నిజమైన బర్గర్ క్లాస్ లేనప్పటికీ ఒత్తిడిని ఎదుర్కొంది.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 201.</ref>

=== కల్మర్ యూనియన్  ===
[[File:Norwegian Hereditary Empire excluding Greenland.png|thumb|Norwegian Kingdom at its greatest extent, 1200s]]
1319 లో ఐదవ హకాన్ (నార్వే రాజు) మరణించిన తరువాత మాగ్నస్ ఎరిక్సన్ కేవలం మూడు సంవత్సరాల వయస్సులో సింహాసనాన్ని వారసుడిగా నార్వేకు చెందిన రాజు ఏడవ మాగ్నస్‌గా నియమించాడు. అదే సమయంలో స్వీడన్ మాగ్నస్ రాజును తయారు చేయడానికి ఒక ఉద్యమం విజయవంతం అయింది. స్వీడన్, డెన్మార్క్ రాజులు ఇద్దరూ తమ మతాధికారులచే సింహాసనాన్ని ఎన్నుక చేయబడ్డారు. అందుచే స్వీడన్, నార్వే దేశాల స్వీడన్ సింహాసనానికి కింగ్ ఏడవ మాగ్నస్ ఆధ్వర్యంలో ఐక్యమయ్యారు.<ref name=larsen>[[#Larsen|Larsen]], p. 192.</ref>
1349 లో బ్లాక్ డెత్ తీవ్రంగా నార్వేను మార్చివేసింది. ఈ సంఘటన ప్రజలలో 50%, 60% మధ్య చంపి<ref>{{Cite journal
 |pmid = 2197762
|year = 1990
|author1 = Oeding
|first1 = P
|title = The black death in Norway
|journal = Tidsskrift for den Norske laegeforening : tidsskrift for praktisk medicin, ny raekke
|volume = 110
|issue = 17
|pages = 2204–8
}}</ref>, ఇది దేశాన్ని సామాజిక, ఆర్థిక క్షీణత కాలంలోకి వదిలివేసింది.<ref name=enc>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/67758/Black-Death |title=Black Death (pandemic) |work=Encyclopædia Britannica |accessdate=23 July 2011}}</ref> ప్లేగు నార్వేను చాలా బలహీనంగా మార్చి వదిలింది. మిగిలిన యూరోప్‌తో మరణాల రేటు పోల్చదగినప్పటికీ చెల్లాచెదరుగా ఉన్న స్వల్పసంఖ్యాక జనాభా కారణంగా ఆర్థిక పునరుద్ధరణ చాలా ఎక్కువ సమయం పట్టింది.<ref name="enc"/> ప్లేగుకు ముందు కూడా జనాభా కేవలం 5,00,000 మాత్రమే ఉంది.<ref name=end>[[#Larsen|Larsen]], pp. 202–203.</ref> ప్లేగు తరువాత జనాభా చాలా నెమ్మదిగా పెరిగినప్పుడు చాలా పొలాలు ఖాళీగా ఉన్నాయి.<ref name="enc"/> ఏది ఏమైనప్పటికీ మిగిలిపోయిన పొలాలు 'నివాసితులు వారి బేరసారాలు క్రయ విక్రయాల వలన భూస్వాములుగా బాగా బలపడ్డారు.<ref name=enc/>

[[File:Kalmar Union ca. 1500.svg|thumb|[[Kalmar Union]] c. 1400 AD]]

కింగ్ ఏడవ మాగ్నస్ 1350 వరకూ నార్వేను పాలించాడు. అతని కుమారుడు హకాన్ సింహాసనంపై ఆరవ హకాన్ నియమించబడ్డాడు.<ref name=autogenerated3>[[#Larsen|Larsen]], p. 195</ref> 1363 లో ఆరవ హకాన్ డెన్మార్క్ రాజు వాల్డెమార్ నాలుగవ కుమార్తె అయిన మార్గరెట్‌ను వివాహం చేసుకుంది.<ref name="enc"/> ఆరవ హకాన్ మరణం తరువాత 1379 లో అతని కుమారుడు నాలుగవ ఓలాఫ్ కేవలం 10 సంవత్సరాలు మాత్రమే పాలన సాగించాడు.<ref name="enc"/> 1376 మే 3 న ఓలాఫ్ ఇప్పటికే డెన్మార్క్ సింహాసనానికి ఎన్నుకచేయబడ్డాడు.<ref name="enc"/> 
అందువల్ల నార్వే సింహాసనానికి ఓలాఫ్ చేరినప్పుడు డెన్మార్క్, నార్వేలు వ్యక్తిగత యూనియన్లోకి ప్రవేశించారు.<ref name=autogenerated2>[[#Larsen|Larsen]], p. 197</ref> ఓలాఫ్ తల్లి, హకాన్ భార్య క్వీన్ మార్గరెట్ నాలుగవ ఒలఫ్ సమయంలో డెన్మార్క్, నార్వేల విదేశీ వ్యవహారాలను నిర్వహించారు.<ref name="enc"/>

ఓల్ఫా స్వీడిష్ సింహాసనాన్ని ఎన్నుకోవడం ద్వారా డెన్మార్క్, నార్వేతో స్వీడన్ యూనియన్ వైపుగా మార్గరెట్ పనిచేశారు.నాలుగవ ఓలాఫ్ అకస్మాత్తుగా మరణించినప్పుడు ఆమె ఈ లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి చివరిదశలో ఉంది.<ref name="enc"/> అయినప్పటికీ ఓలాఫ్ మరణం తరువాత డెన్మార్క్ మార్గరెట్‌ను తాత్కాలిక పాలకురాలుగా చేసింది. 1388 ఫిబ్రవరి 2 న నార్వే దావాను అనుసరించింది, మార్గరెట్ కిరీటధారణ నిర్ణయించబడింది.<ref name=enc/> 
క్వీన్ మార్గరెట్ తన స్థానంలో పరిపాలించేందుకు రాజును కనుగొనగలిగితే ఆమె శక్తి మరింత సురక్షితంగా ఉంటుందని తెలుసు. ఆమె తన సోదరి మనవడు పోమెరనియా ఎరిక్స్‌ను ఎన్నికచేసింది. ఆ విధంగా కల్మార్‌లో జరిగిన అన్ని-స్కాండినేవియన్ సమావేశంలో ఎరిక్స్ పోమేరనియాను మూడు స్కాండినేవియన్ దేశాలకు రాజుగా కిరీటధారణ చేయబడానికి నిర్ణయించబడింది. అందువల్ల రాజ్యాంగ రాజకీయాలు నార్డిక్ దేశాల మధ్య వ్యక్తిగత సంఘాల ఫలితంగా చివరికి నార్వే, డెన్మార్క్, స్వీడన్ల సింహాసనం రాణి మార్గరెట్ నియంత్రణలో దేశాన్ని కెల్మార్ యూనియన్లోకి తీసుకువచ్చింది.

===యూనియ విత్ డెన్మార్క్  ===
స్వీడన్ 1521 లో కాల్మెర్ యూనియన్ నుండి బయటపడగానే నార్వే దావాను పొడిగించడానికి ప్రయత్నించింది.{{citation needed|date=May 2015}} 
కానీ ఆ తరువాత తిరుగుబాటు ఓడిపోయింది. నార్వే 1814 వరకు డెన్మార్క్‌తో ఒక యూనియన్లో కొనసాగింది. మొత్తం 434 సంవత్సరాలు ఈ యూనియన్ ఉనికిలో ఉంది. 19 వ శతాబ్దపు జాతీయ కాల్పనికవాదం సమయాన్ని "400-ఇయర్ నైట్" అని పిలిచేవారు. ఎందుకంటే రాజ్యం రాజవంశ మేధాశక్తి, పరిపాలనా శక్తి డెన్మార్క్‌లోని కోపెన్హాగన్‌లో కేంద్రీకృతమై ఉంది. వాస్తవానికి నార్వే గొప్ప సుసంపన్నత, పురోగతి, ప్రత్యేకంగా షిప్పింగ్, విదేశీ వాణిజ్యం పరంగా, అది బ్లాక్ డెత్‌లో బాధపడుతున్న జనాభా విపత్తు నుండి దేశం పునరుద్ధరణను కూడా సాధించింది. డెన్మార్క్-నార్వే మధ్య సత్సంబంధాలు కొనసాగాయి. డెన్మార్క్ ధాన్యం, ఆహార సరఫరాల వంటి నార్వే అవసరాలకు మద్దతు ఇచ్చింది., నార్వే డెన్మార్క్‌కు కలప, లోహం, చేపలను సరఫరా చేసింది.

[[File:Eerste fase van de Zeeslag in de Sont - First phase of the Battle of the Sound - November 8 1658 (Jan Abrahamsz Beerstraten, 1660).jpg|thumb|The [[Battle of the Sound]] between an allied Dano-Norwegian–[[Dutch Republic|Dutch]] fleet and the Swedish navy, 8 November 1658 (29 October [[Old Style|O.S.]])]]
1536 లో ప్రొటెస్టెంటిజం పరిచయంతో ట్రాండియంలో ఉన్న ఆర్చ్బిషోప్రిక్ రద్దు చేయబడింది. నార్వే స్వాతంత్ర్యం కోల్పోయింది, ఫలితంగా డెన్మార్క్ కాలనీగా మారింది. చర్చి ఆదాయాలు, ఆస్తులు కోపెన్హాగన్‌కు బదులుగా కోర్టుకు మళ్ళించబడ్డాయి. నైడార్ల ష్రైన్‌లో ఉన్న సెయింట్ ఒలవ్ అవశేషాలు సందర్శించే స్థిరంగా వస్తున్న యాత్రికులని నార్వే కోల్పోయింది. ఐరోపా‌లోని సాంస్కృతిక, ఆర్థిక జీవనంతో సంబంధం ఏర్పడింది.

చివరికి 1661 లో ఒక రాజ్యంగా (డెన్మార్క్‌తో శాసనసభలో ఉన్నది) పునరుద్ధరించబడింది. స్వీడన్‌తో అనేక విధ్వంసకర యుద్ధాల ఫలితంగా నార్వే 17 వ శతాబ్దంలో బహుస్లెన్,జెంత్లాండ్, హెర్జెడాలెన్ భూభాగాలను స్వీడన్‌కు స్వాధీనం చేసింది. ఉత్తరప్రాంతంలో స్వీడన్, రష్యా సహాయంతో ఉత్తర ప్రాంతాలు ట్రోమ్స్, ఫిన్మార్క్ స్వాధీనం చేసుకొని దేశ భూభాగం విస్తరించబడింది.

1695-1696 నాటి కరువు నార్వే జనాభాలో సుమారు 10% మంది ప్రజలు మరణించారు.<ref>"''[https://books.google.com/books?id=6oOCfHxQDtwC&pg=PA153&dq&hl=en#v=onepage&q=&f=false Finding the family in medieval and early modern Scotland]''". Elizabeth Ewan, Janay Nugent (2008). [[Ashgate Publishing]]. p.153. {{ISBN|0-7546-6049-4}}</ref> స్కాండినేవియాలో 1740, 1800 ల మధ్య కనీసం తొమ్మిది సార్లు పంట విఫలం కావడంతో భారీ నష్టం జరిగింది.<ref>"''[https://books.google.com/books?id=eGsCGAdH4YQC&pg=PA63&dq&hl=en#v=onepage&q=&f=false The savage wars of peace: England, Japan and the Malthusian trap]''". Alan Macfarlane (1997). p.63. {{ISBN|0-631-18117-2}}</ref>

===స్వీడన్‌తో సంకీర్ణం ===
[[File:Eidsvoll riksraad 1814.jpeg|thumb|The 1814 constitutional assembly, painted by [[Oscar Wergeland]]]]

కోపెన్హాగన్ యుద్ధంలో డెన్మార్క్-నార్వే మీద యునైటెడ్ కింగ్డమ్ దాడి చేసిన తరువాత 1812 లో భయంకరమైన పరిస్థితులు, సామూహిక పస్తులకు దారితీసిన యుద్ధం ఫలితంగా నార్వే నెపోలియన్తో ఒక సంబంధాన్ని నమోదు చేసింది. 1814 లో డానిష్ సామ్రాజ్యం పరాజయం పాలైనప్పుడు నార్వేను స్వీడన్ రాజుకు అప్పగించడానికి కీల్ ఒప్పందం నిబంధనల ప్రకారం నార్వే బలవంతంగా స్వీడన్‌కు ఇవ్వబడింది. అదే సమయంలో ఐస్లాండ్, గ్రీన్లాండ్, ఫారో దీవులు పాత నార్వేజియన్ రాష్ట్రాలు డానిష్ కిరీటంతోనే ఉన్నాయి.<ref>[[Treaty of Kiel]], 14 January 1814.</ref> స్వాతంత్ర్యాన్ని ప్రకటించటానికి నార్వే దీనిని అవకాశాన్ని తీసుకుంది. అమెరికన్, ఫ్రెంచ్ మోడల్స్ ఆధారంగా రాజ్యాంగాన్ని స్వీకరించింది, 1814 మే 17 న డెన్మార్క్, నార్వే క్రౌన్ ప్రిన్స్ క్రిస్టియన్ ఫ్రెడెరిక్లను రాజుగా ఎన్నుకుంది. ఇది ప్రసిద్ధ సుట్టెండే మాయి (మే పదిహేడు) సెలవుదినం నార్వేజియన్లు, నార్వేజియన్-అమెరికన్లచే ఇలా జరుపుకుంటారు. సిట్టెండే మై నార్వేజియన్ రాజ్యాంగం డే అని పిలుస్తారు.

స్వీడన్‌తో నార్వేని కలిపేందుకు గొప్ప శక్తుల నిర్ణయంపై నార్వే వ్యతిరేకత స్వీడన్‌ను సైనిక పద్ధతుల ద్వారా నార్వేని ఓడించటానికి ప్రయత్నిస్తూ చేసిన నార్వే-స్వీడిష్ యుద్ధం విచ్ఛిన్నం అయ్యింది. నార్వేజియన్ దళాలను పూర్తిగా ఓడించడానికి స్వీడన్ సైనిక బలంగా లేనందున నార్వే ఖజానా సుదీర్ఘ యుద్ధానికి మద్దతుగా ఇవ్వ తగినంత పెద్దది కాదు. బ్రిటీష్, రష్యన్ నౌకాదళాలు నార్వే తీరప్రాంతాలను అడ్డుకున్నాయి.<ref>{{cite book|last = Nicolson|first = Harold|title = The Congress of Vienna; a study in allied unity, 1812–1822|url = https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.190437|publisher = Constable & co. ltd|year = 1946|page =[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.190437/page/n321 295]|quote=The British Government sought to overcome this reluctance by assisting Russia in blockading the coast of Norway}}</ref> యుద్ధనౌకలు కన్వెన్షన్ మాస్ సమావేశంలో కన్వెన్షన్ నిబంధనల ప్రకారం క్రిస్టియన్ ఫ్రెడెరిక్ నార్వే సింహాసనం నుండి తొలగించబడ్డాడు., నార్వే పార్లమెంటుకు నార్వే పార్లమెంటు వ్యక్తిగత యూనియన్ను అనుమతించడానికి అవసరమైన రాజ్యాంగ సవరణలను ఆమోదించాల్సిన అవసరం ఉందని నార్వే పార్లమెంటును బలవంతంగా అంగీకరింపజేసింది.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 572.</ref> ఈ ఏర్పాటులో విదేశీ సేవల మినయింపుగా నార్వే స్వతంత్ర రాజ్యాంగం, స్వంత స్వతంత్ర సంస్థలను నిర్వహించడానికి అధికారం కల్పించబడింది.నెపోలియన్ యుద్ధాల వలన వచ్చిన మాంద్యం తరువాత. 1830 లో ఆర్థికాభివృద్ధి ప్రారంభమయ్యే వరకు నార్వే ఆర్థిక అభివృద్ధి నెమ్మదిగానే ఉంది.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 423.</ref>

[[File:Havreskjering Fossheim Lindahl.jpeg|thumb|జొల్స్టర్లో వోట్స్ పెంపకం, c. 1890]]

ఈ కాలము నార్వేజియన్ రొమనిటిక్ జాతీయవాదం పురోగతి కూడా చూసింది. నార్వేయులు విలక్షణమైన జాతీయ స్వభావమును నిర్వచించటానికి, వ్యక్తపరచటానికి ప్రయత్నించారు. సాహిత్యంలో (హెన్రిక్ వెర్జ్‌లాండ్ [1808-1845], బ్జోర్ంస్‌త్జెర్నే బ్జోర్న్సన్ [1832-1910], పీటర్ క్రిస్టెన్ అబ్జోర్న్సేన్ [1812-1845], జోర్గన్ మో (1813-1882), పెయింటింగ్‌లో (హన్స్ గ్యూడ్ [1813-1882] నార్వే కోసం ఒక స్థానిక లిఖిత భాషను నిర్వచించేందుకు ప్రయత్నాలు నార్వే కోసం రెండు అధికారిక వ్రాతపూర్వక రూపాలకు దారితీసాయి: 1825-1903], అడాల్ఫ్ టిడ్మ్యాండ్ [1814-1876]), సంగీతం (ఎడ్వర్డ్ గ్రిగ్ [1843-1907] బొక్మాల్, నార్వియర్.

1818 లో నార్వే, స్వీడన్ సింహాసనానికి వచ్చిన కింగ్ మూడవ చార్లెస్ జాన్ డెన్మార్క్, స్వీడన్‌తో ఉన్న యూనియన్ విరామం తరువాత రెండవ రాజుగా సింహాసనం అధిష్ఠించాడు. ఒక సంక్లిష్ట వ్యక్తిత్వం కలిగిన చార్లెస్ జాన్ దీర్ఘకాల పాలన 1844 వరకు సాగింది. అతను మెటెర్నిచ్ యుగంలో నార్వే, స్వీడన్ రాజ్యాంగం, స్వేచ్ఛలను రక్షించాడు. అదేవిధంగా అతడు ఆ వయసులో ఉదార స్వభావం కలిగిన రాజుగా భావించబడ్డాడు. ఏదేమైనా సమాచారం అందించేవారిని వాడుకోవడం, రహస్య పోలీసులు, పత్రికా స్వేచ్ఛపై పరిమితులు తన సంస్కరణలో ప్రజా ఉద్యమాలను-ముఖ్యంగా నార్వేజియన్ జాతీయ స్వాతంత్ర్యోద్యమాన్ని అణిచివేతలో నిమగ్నమవ్వడంలో అతను క్రూరంగా ఉన్నాడు.<ref>Franklin D. Scott, ''Sweden: the Nation's History'' ([[University of Minnesota Press]]: Minneapolis, 1977) p. 380.</ref>

రోమనిటిక్ యుగం తరువాత అధికారం స్వీకరించిన కింగ్ మూడవ చార్లెస్ జాన్ పాలన కొన్ని ముఖ్యమైన సామాజిక, రాజకీయ సంస్కరణలను తెచ్చింది. 1854 లో పురుషులతో సమానంగా తమ సొంత ఆస్తి వారసత్వాన్ని పొందే హక్కు కొరకు పోరాడిన మహిళలు గెలిచారు. 1863 లో మైనర్ల హోదాలో పెళ్ళి కాని మహిళలను ఉంచే చివరి ట్రేస్ తొలగించబడింది. అంతేకాకుండా మహిళలు అప్పుడు వివిధ వృత్తులకు, ప్రత్యేకించి సాధారణ పాఠశాల ఉపాధ్యాయ వృత్తికి అర్హత పొందారు.
<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 432.</ref> శతాబ్దం మధ్యనాటికి నార్వే ప్రజాస్వామ్యం ఆధునిక ప్రమాణాల ద్వారా పరిమితం చేయబడింది. ఓటింగ్ అధికారులు, ఆస్తి యజమానులు, లీజుదారులు, విలీన పట్టణాల బర్గర్లకు మాత్రమే పరిమితం చేయబడింది.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 431.</ref>

[[File:Saami Family 1900.jpg|thumb|left|A [[Sami people|Sami]] family in Norway, c. 1900]]
అయినప్పటికీ, నార్వే ఒక సంప్రదాయవాద సమాజం. నార్వేలో లైఫ్ (ముఖ్యంగా ఆర్థిక జీవితం) "కేంద్ర ప్రభుత్వంలోని చాలా ముఖ్యమైన పోస్టులను ఉన్నతవర్గం ప్రొఫెషనల్ వ్యక్తులతో ఆధిపత్యం చెలాయించబడింది".<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 412.</ref> ఆర్థిక వ్యవస్థలో ఆధిక్యత చేస్తున్న ఈ రాచరిక నియంత్రణను విచ్ఛిన్నం చేయాలని డిమాండ్ చేయటానికి నార్వేలో ఎటువంటి బలమైన బూర్గోసికో వర్గాలు లేవు.<ref name="Marx Engels">See "The Civil War in Switzerland" by Frederick Engels contained in Marx & Engels, ''Collected Works: Volume 6'' (International Publishers, New York, 1976) p. 368.</ref> ఆ విధంగా 1848 లో ఐరోపా దేశాలలో చాలా వరకు విప్లవం చోటుచేసుకున్నప్పటికీ ఆ సంవత్సరం వివాదాల్లో నార్వే ఎక్కువగా ప్రభావితం కాలేదు.<ref name="Marx Engels"/>
మార్కస్ థ్రేనే ఒక ఆదర్శధామ సోషలిస్టు. అతను "పై నుండి క్రిందికి" సామాజిక నిర్మాణం మార్పును ప్రోత్సహించే కార్మిక వర్గానికి తన విజ్ఞప్తిని ఇచ్చాడు. 1848 లో అతను డ్రమ్మెన్లో కార్మిక సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేశాడు. కొద్ది నెలల్లో ఈ సమాజంలో 500 మంది సభ్యుల సభ్యత్వం ఉంది. తరువాత దాని స్వంత వార్తాపత్రిక ప్రచురించబడింది. రెండు సంవత్సరాల్లో నార్వే అంతటా 300 సమాజాలు నిర్వహించబడ్డాయి. మొత్తం సభ్యత్వం 20,000. పట్టణ, గ్రామీణ ప్రాంతాల దిగువ తరగతుల నుండి సభ్యత్వం పొందింది. మొట్టమొదటిసారిగా ఈ రెండు వర్గాలు తాము ఒకే లక్ష్యం కొరకు కృషిచేస్తున్నామని భావించాయి.

<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 433.</ref> 
చివరకు తిరుగుబాటు సులభంగా అణిచివేయబడింది. 1855 లో థ్రేనే స్వాధీనం చేసుకున్నారు, నాలుగు సంవత్సరాల జైలు శిక్ష తర్వాత రాష్ట్ర భద్రతకు వ్యతిరేకంగా నేరాలకు మూడు అదనపు సంవత్సరాలు శిక్ష విధించబడింది. అతని విడుదల తర్వాత మార్కస్ త్రనే అతని ఉద్యమాన్ని పునరుజ్జీవింపచేయడానికి చేసిన ప్రయత్నం విజయవంతం కాలేదు. కానీ అతని భార్య మరణం తరువాత అతను యునైటెడ్ స్టేట్స్కు వలస వెళ్ళాడు.<ref>{{cite web|url=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/593569/Marcus-Moller-Thrane|title=Marcus Møller Thrane – Norwegian journalist and socialist|author=|date=|work=Encyclopædia Britannica}}</ref> 1898 లో పురుషులు అందరూ సార్వత్రిక ఓటు హక్కును పొందారు. తరువాత 1913 లో అన్ని మహిళలు ఓటుహక్కును పొందారు.

[[File:En brud från Hardanger, Norge - Nordiska Museet - NMA.0039996.jpg|thumb|upright=0.7|A [[bride]] from [[Hardanger]], c. 1900]]

===యూనియన్ రద్దు  ===
1905 నుండి 1907 వరకు నార్వే ప్రధాన మంత్రి అయిన క్రిస్టియన్ మిచెల్సెన్ 1905 జూన్ 7 న స్వీడన్ నుండి శాంతియుత విభజనలో కీలక పాత్ర పోషించారు. ఒక జాతీయ ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ ఒక గణతంత్రం వదిలి రాచరికానికి అనుకూలంగా ఉంది. మధ్యయుగ రాజకుటుంబాలతో సంబంధం ఎవరూ నిరూపించ లేదు కనుక నార్వేజియన్ ఎవరూ చట్టబద్ధంగా సింహాసనానికి అర్హత సంపాదించ లేదు. యూరోపియన్ సంప్రదాయంలో రాజ లేదా "నీలం" రక్తం కలవారు మాత్రమే సింహాసనాధికారం కోరడానికి అర్హులని భావించబడుతుంది.

ప్రభుత్వం నార్వే సింహాసనాన్ని డానో-జర్మన్ రాజవంశానికి చెందిన ఒక యువరాజు అందించింది. ప్రింస్ కార్ల్ ఆఫ్ డెన్మార్క్ ఏకగ్రీవంగా నార్వే పార్లమెంట్ ద్వారా రాజుగా ఎన్నికై 508 సంవత్సరాల నార్వే చరిత్రలో పూర్తి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించిన నార్వే మొట్టమొదటి రాజు (1397: కాల్మర్ యూనియన్)గా గుర్తించబడ్డాడు. అయన ఏడవ హాకోన్ పేరును తీసుకున్నాడు. 1905 లో పొరుగున ఉన్న డెన్మార్క్ అతని భార్య మౌద్ ఆఫ్ వేల్స్, వారి చిన్న కుమారుడు నార్వే రాచరిక పునఃస్థాపనకు దేశం స్వాగతించింది. నార్వే, [[డెన్మార్క్]] మధ్య శతాబ్దాల తరువాత నార్వేజియన్ ప్రజలతో సత్సంబంధాలు కలిగిన ఒక యురోపియన్ యువరాజుకు పట్టం కట్టడం ఒక ఉత్తమ ఎంపికగా భావించబడింది.

=== మొదటి , రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం  ===
[[File:Operation Weserübung.jpg|thumb|Scenes from the [[Norwegian Campaign]] in 1940]]
మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం మొత్తంలో నార్వే తటస్థంగా ఉంది. వాస్తవానికి బ్రిటీష్‌వారు తమ పెద్ద వ్యాపార విమానాలను బ్రిటన్‌కు అతితక్కువ వెలకు అప్పగించాలని బ్రిటన్ నార్వే మీద వత్తిడి చేసింది. జర్మనీకి వ్యతిరేకంగా వాణిజ్య దిగ్బంధనాన్ని చేయాలని నార్వేను బ్రిటన్ ఒత్తిడి చేసింది.బ్రిటీష్ జెండా కింద పయనిస్తున్న నార్వేజియన్ వ్యాపార సముద్ర నౌకలు తరచూ బోర్డు మీద నార్వేజియన్ నావికులతో సహా జర్మన్ జలాంతర్గాములు ముంచివేసే ప్రమాదంలో ఉన్నాయి. అందువల్ల చాలామంది నార్వేయన్ నావికులు, నౌకలు పోయాయి. తరువాత నార్వేజియన్ వ్యాపార నౌకాదళం ప్రపంచ ర్యాంకింగ్‌లో నాలుగో స్థానం నుండి ఆరవ స్థానానికి పడిపోయింది.<ref>[[#Larsen|Larsen]], p. 510.</ref>

నార్వే కూడా రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో దాని తటస్థతను ప్రకటించింది. అయితే ఇది 1940 ఏప్రిల్ 9 ఏప్రిల్ 9 న జర్మనీ దళాలచే ఆక్రమించబడింది. ఎదురు చూడని [[జర్మనీ]] ఆశ్చర్యకరమైన దాడికి నార్వే సిద్ధంగా లేనప్పటికీ (చూడండి: డ్రోబాక్ సౌండ్, నార్వేజియన్ ప్రచారం, నార్వే దండయాత్ర ) సైనిక, నౌకాదళం దాడిని రెండు నెలలు నిరోధించింది. ఉత్తరాన ఉన్న నార్వేజియన్ సైనిక దళాలు జర్మన్ బలగాలు నార్విక్ యుద్ధాల్లో జర్మనీ దళాలపై దాడిని ప్రారంభించాయి. దాంతో జూన్ 10 న జర్మనీ దండయాత్ర సమయంలో బ్రిటిష్ మద్ధతు ఫ్రాన్స్ వైపు తిరిగడంతో వారు ఓటమికి గురైయ్యారు.

కింగ్ హకోన్, నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం తప్పించుకుని లండన్లో రోథర్హిత్‌కు చేరుకున్నారు. యుద్ధం అంతటా వారు స్ఫూర్తిదాయకమైన రేడియో ఉపన్యాసాలు, నార్వేలో జర్మనీలకు వ్యతిరేకంగా రహస్య సైనిక చర్యలను పంపారు.దాడి జరిగిన రోజున చిన్న జాతీయ-సోషలిస్ట్ పార్టీ నాయకుడు నజ్జొనాల్ శామ్లింగ్, విడ్కున్ క్విస్లింగ్ అధికారాన్ని స్వాధీనం చేసుకునేందుకు ప్రయత్నించారు. రియల్ శక్తి జర్మన్ ఆక్రమణ అధికారి రియిచ్స్కొమిసర్ జోసెఫ్ టెర్బొవెన్ నేతృత్వంలోని కానీ జర్మన్ ఆక్రమణదారులను పక్కన పెట్టాలని బలవంతం చేశారు. మంత్రి అధ్యక్షుడిగా విమర్శల మద్యలో జర్మన్ నియంత్రణలో ఒక సహకార ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. వాఫెన్-ఎస్.ఎస్.తో సహా జర్మన్ యూనిట్లలో 15,000 మంది నార్వేయులు స్వచ్ఛందంగా పాల్గొన్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.nuav.net/volunter.html |title=Norwegian volunteers in the Wehrmacht and SS |publisher=Nuav.net |date=9 April 1940 |accessdate=5 April 2010}}</ref>

[[File:Ole Friele Backer norske flygere.jpg|thumb|left|రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో యునైటెడ్ కింగ్డంలో నార్వేజియన్ యుద్ధ పైలట్లు]]

జర్మనీకి మద్దతు ఇచ్చిన నార్వేజియన్ జనాభా సంఖ్య స్వీడన్లో కంటే చిన్నదిగా ఉంది. కానీ ఈనాడు సాధారణంగా ప్రస్తుతం ప్రశంసించబడుతోంది. {{citation needed|date=January 2016}} ఇది నట్ హమ్సన్ వంటి పలు ప్రముఖ వ్యక్తులు. సభ్య దేశాల "జర్మనిక్ యూనియన్" భావన పూర్తిగా వారి జాతీయ-దేశభక్తి సిద్ధాంతాలకు బాగా సరిపోతుంది.

నార్వేజియన్ సంతతికి చెందిన అనేక నార్వేజియన్లు, వ్యక్తులు మిత్రరాజ్యాల దళాలతో పాటు ఉచిత నార్వేజియన్ ఫోర్సెస్లో చేరారు. 1940 జూన్‌లో ఒక చిన్న బృందం తమ రాజు అనుసరిస్తూ తర్వాత నార్వేను విడిచిపెట్టి బ్రిటన్ చేరుకుంది. ఈ బృందంలో రాయల్ నార్వియన్ నేవీ నుంచి 13 నౌకలు, ఐదు విమానాలు, 500 మంది నావికాదళ సైనికులు ఉన్నారు. యుద్ధం ముగిసే సమయానికి కొత్తగా ఏర్పడిన నార్వే వైమానిక దళం, భూ దళాలలో రాయల్ నార్వియన్ నావికాదళంలో 58 నౌకలు, 7,500 సైనికులు, 5 ఎయిర్ క్రాఫ్ట్ స్క్వాడ్లు (స్పిట్ఫైర్స్, సుండర్ల్యాండ్ ఎగిరే పడవలు, మోస్విటోస్లతో సహా) నార్వే ఇండిపెండెంట్ కంపెనీ 1, 5 ట్రూప్, నం 10 కమాండ్స్‌తో సహా.{{citation needed|date=February 2017}}

ఐదు సంవత్సరాల జర్మన్ ఆక్రమణ నార్వేజియన్లు జర్మన్ ఆక్రమణ శక్తులను ఎదుర్కొనడానికి నొర్స్క్ హైడ్రొ భారీ నీటి కర్మాగారం, వెమోర్‌కొలో భారీ నీటి నిల్వను నాశనం చేయడంతో సహా సాయుధ ప్రతిఘటనతో పోరాడారు. జర్మన్ అణు కార్యక్రమం (ఇది అణు కార్యక్రమం) చూడండి: నార్వేజియన్ భారీ నీటి విద్రోహ). నార్వేజియన్ మర్చంట్ మెరైన్ పాత్ర మిత్రరాజ్యాల యుద్ధ ప్రయత్నాలకు మరింత ప్రాముఖ్యమైనది. దాడి సమయంలో నార్వే ప్రపంచంలోని 4 వ అతిపెద్ద వర్తక సముద్రపు నౌకాదళాన్ని కలిగి ఉంది. ఇది యుద్ధరంగంలో మిత్రరాజ్యాలు కింద నార్వేజియన్ షిప్పింగ్ కంపెనీ నార్త్రిప్ప్ నేతృత్వంలో, డంకిర్క్‌ను నార్మాండీ లాండింగ్‌స్కు తరలించడం ద్వారా యుద్ధ కార్యకలాపంలో పాల్గొంది. ప్రతి డిసెంబరు నార్వే యునైటెడ్ కింగ్డానికి క్రిస్మస్ చెట్టును పంపి రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో బ్రిటిష్ సహాయం కోసం కృతజ్ఞతలు తెలుపుతుంది. లండన్ ట్రఫాల్గర్ స్క్వేర్లో చెట్టు నిలబెట్టడానికి వేడుక జరుగుతుంది.<ref>[https://web.archive.org/web/20111011171256/http://www.aftenposten.no/english/local/article2137248.ece PM to light London tree]. ''[[Aftenposten]]''. 5 December 2007</ref>

===రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత  ===
1945 నుండి 1962 వరకు లేబర్ పార్టీ పార్లమెంటులో ఒక సంపూర్ణ మెజారిటీని సాధించింది. ప్రధాన మంత్రి ఇనార్ గెర్హార్సెన్ నేతృత్వంలోని ప్రభుత్వం, కీనేసియన్ ఆర్థిక శాస్త్రంతో స్ఫూర్తిదాయకమైన కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించింది. ఇది దేశ ఆర్థిక, కార్మిక సంఘాల మధ్య సహకారాన్ని ప్రోత్సహించింది. 1949 లో పాల ఉత్పత్తుల రేషన్ పద్ధతిలో ఉన్నప్పటికీ యుద్ధ సమయంలో విధించిన ఆర్థిక వ్యవస్థ అనేక నియంత్రణలు కొనసాగాయి. గృహనిర్మాణం, కార్ల ధరల నియంత్రణ, 1960 ల వరకు కొనసాగింది.

[[File:StatfjordA(Jarvin1982).jpg|thumb|1980 ల నుండి చమురు ఉత్పత్తి నార్వేజియన్ ఆర్థిక వ్యవస్థను విస్తరించేందుకు, నార్వేజియన్ రాజ్యానికి ఆర్థికంగా సహాయపడింది.]]

యుద్ధానంతరం సంవత్సరాల్లో సరైన సమయంలో యునైటెడ్ కింగ్డమ్, యునైటెడ్ స్టేట్స్‌తో సంకీర్ణం కొనసాగింది. సోషలిస్టు ఆర్థిక వ్యవస్థ లక్ష్యాన్ని అనుసరించినప్పటికీ లేబర్ పార్టీ కమ్యూనిస్టులు (ముఖ్యంగా 1948 లో చెకోస్లోవాకియాలో అధికారాన్ని స్వాధీనం చేసుకున్న తరువాత) నుండి దూరంగా ఉంది.
యు.ఎస్.తో దాని విదేశీ విధానం, రక్షణ విధానం సంబంధాలను బలోపేతం చేసింది. 1947 లో ప్రారంభమైన యునైటెడ్ స్టేట్స్ నుండి మార్షల్ ప్లాన్ సాయాన్ని నార్వే అందుకుంది. ఒక సంవత్సరం తర్వాత ఆర్గనైజేషన్ ఫర్ ఎకనామిక్ కో-ఆపరేషన్ అండ్ డెవెలప్మెంట్ (ఒ.ఇ.ఇ.సి.)లో చేరింది, 1949 లో నార్త్ అట్లాంటిక్ ట్రీటీ ఆర్గనైజేషన్ (నాటో ) వ్యవస్థాపక సభ్యదేశంగా మారింది.

1967 లో చిన్న బాల్డ్ ఫీల్డ్ వద్ద మొట్టమొదటి చమురు నిలువలు కనుగొనబడింది. 1999 లో మాత్రమే ఉత్పత్తి ప్రారంభమైంది.<ref>{{Cite web |url=http://www.norskolje.museum.no/balder/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-12-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171007021055/http://www.norskolje.museum.no/balder/ |archive-date=2017-10-07 |url-status=dead }}</ref> 1969 లో ఫిలిప్స్ పెట్రోలియమ్ కంపెనీ నార్వేకు చెందిన ఎకోఫ్స్క్ ఫీల్డ్ పశ్చిమంలో పెట్రోలియం వనరులను కనుగొంది.1973 లో నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం " స్టేట్ ఆయిల్ కంపెనీ స్టేటోయిల్‌ "ను స్థాపించింది. దేశం పెట్రోలియం పరిశ్రమను స్థాపించాల్సిన అవసరం ఉన్నా పెద్ద పెట్టుబడుల కారణంగా చమురు ఉత్పత్తి 1980 ల ప్రారంభం వరకు నికర ఆదాయాన్ని అందించలేదు. 1975 నాటికి పరిశ్రమలో కార్మికుల నిష్పత్తి , ఉద్యోగుల సంఖ్య కూడా బాగా పెరిగింది. అప్పటి నుండి కర్మాగారానికి సంబంధించిన పరిశ్రమలు , కర్మాగార మాస్ ఉత్పత్తి , రవాణా వంటి సేవలు ఎక్కువగా అవుట్సోర్స్ చేయబడ్డాయి.

నార్వే యురోపియన్ ఫ్రీ ట్రేడ్ అసోసియేషన్ (ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ.) లో ఒక వ్యవస్థాపక సభ్యురాలు. నార్వే రెండుసార్లు ఐరోపా సమాఖ్యలో చేరాలని ఆహ్వానించింది, అయితే చివరికి 1972 , 1994 లో ఇరుకైన మార్జిన్లచే విఫలమైన ప్రజాభిప్రాయ సేకరణలో చేరడానికి నిరాకరించింది.<ref>{{cite news|url=http://www.bbc.co.uk/news/uk-20830201|title=Norwegian minister Espen Eide urges UK caution on quitting EU |date=23 December 2012 |publisher=BBC |accessdate=23 December 2012}}</ref>

[[File:2011 Norway attacks flower march 2.jpg|thumb|ఓస్లోలోని టౌన్ హాల్ స్క్వేర్ యుటోయొయ ఊచకోత బాధితుల సంతాపంతో గులాబీలతో నిండిపోయింది, 2011 జూలై 22]]

1981 లో కారెల్ విల్లిక్ నాయకత్వంలోని కన్జర్వేటివ్ ప్రభుత్వం లేబర్ పార్టీ స్థానంలో అధికారం చేపట్టి పన్ను మినహాయింపు, ఆర్థిక సరళీకరణ, మార్కెట్ల సడలింపు , రికార్డు స్థాయి-అధిక ద్రవ్యోల్బణాన్ని (1981 లో 13.6%) నిరోధించేందుకు చర్యలు తీసుకుంది.

లేబర్ పార్టీకి చెందిన నార్వే మొట్టమొదటి మహిళా ప్రధాన మంత్రి " గ్రో హార్లెం బ్రుండ్ల్యాండ్ " సాంప్రదాయ లేబర్ ఆందోళనలు, సాంఘిక భద్రత, అధిక పన్నులు, ప్రకృతి పారిశ్రామికీకరణ, స్త్రీవాదం వంటి సంప్రదాయవాద ముందస్తు సంస్కరణలను కొనసాగించారు. 1990 ల చివరినాటికి నార్వే విదేశీ రుణాన్ని చెల్లించింది, సార్వభౌమ సంపద నిధులను సేకరించింది. 1990 నుండి రాజకీయాల్లో విభజన పెట్రోలియం ఉత్పత్తిలో ఎంత ఖర్చుతో ప్రభుత్వం గడపాలి అది ఎంత వరకు సేవ్ చేయాలి అన్నది ప్రశ్నార్ధకంగా మారింది.

2011 లో ఓస్లోలో ప్రభుత్వ త్రైమాసికంలో తారాస్థాయికి చేరుకున్న అండర్స్ బెహ్రింగ్ బ్రీవిక్, యుటోయ్యా ద్వీపంలో లేబర్ పార్టీ యువజన ఉద్యమం ఒక వేసవి శిబిరం నిర్వహించిన అదే రోజున నార్వే రెండు తీవ్రవాద దాడులను ఎదుర్కొంది. దీని ఫలితంగా 77 మంది మరణాలు, 319 మంది గాయపడ్డారు.
2013 నార్వే పార్లమెంటరీ ఎన్నిక కన్జర్వేటివ్ పార్టీ, ప్రోగ్రెస్ పార్టీ మద్ధతుతో అధిక సంప్రదాయవాద ప్రభుత్వాన్ని అధికారానికి తీసుకువచ్చింది. మొత్తం 43% ఓట్లు గెలుచుకున్నాయి.
==భౌగోళికం ==
[[File:Satellite image of Norway in February 2003.jpg|thumb|left|A satellite image of continental Norway in [[winter]]]]
నార్వే ఉత్తర ఐరోపాలోని స్కాండినేవియా పశ్చిమ భాగంలో ఉంది. భారీ ఫ్జోర్డ్స్, వేల ద్వీపాలు విచ్ఛిన్నమైన కఠినమైన తీరరేఖ 25,000 కిలోమీటర్ల (16,000 మైళ్ళు) నుండి 83,000 కిలోమీటర్లు (52,000 మైళ్ళు) వరకు విస్తరించింది. నార్వే 1,619 కిలోమీటర్లు (1,006 మైళ్ళు) [[స్వీడన్]]తో భూభాగ సరిహద్దును, [[ఫిన్లాండ్]]తో 727 కిలోమీటర్లు (452 మైళ్ళు), తూర్పున [[రష్యా]]తో 196 కిలోమీటర్లు (122 మైళ్ళు) పంచుకుంటుంది. ఉత్తర, పశ్చిమ, దక్షిణసరిహద్దులలో నార్వే సరిహద్దులుగా బారెంట్స్ సముద్రం, నార్వే సముద్రం, ఉత్తర సముద్రం, స్కగ్కారక్ ఉన్నాయి.<ref name="factbook">{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/no.html |work=The World Factbook |title=Norway |author=Central Intelligence Agency |authorlink=Central Intelligence Agency |accessdate=20 June 2013}}</ref> స్కాండినేవియన్ పర్వతాలు స్వీడన్, నార్వే మధ్య సరిహద్దుగా ఉన్నాయి.

[[File:Reine Lofoten 2009.JPG|thumb|రీఫైన్ ఇన్ లోఫ్ఫోటెన్, ఉత్తర నార్వే]]
[[File:Trollryggen and Trollveggen from Litlefjellet, 2013 June.jpg|thumb|left|రోమ్సాదలేన్ లోయలో నది రాము నదిపై ఐరోపా, ట్రోల్వెగ్గెన్, ట్రోల్గ్రేగెన్లో ఎత్తైన నిటారుగా ఉండే రాక్ ముఖం.]]
[[File:The Troll's Tongue.jpg|thumb|రింగడల్స్వాట్నెట్ సరస్సు, ట్రోల్టుంగ క్లిఫ్]]
[[File:Gaulosen og Øysand.jpg|thumb|ట్రోన్డ్హైస్ఫ్జోర్డ్ యొక్క గౌల్జెన్ శాఖ సమీపంలో నార్వేజియన్ లోండ్ ల్యాండ్ స్కేప్]]

385,207<ref name="kart_2019" /> చదరపు కిలోమీటర్లు (148.847 చదరపు మైళ్ళు) (, స్వాల్బార్డ్, జాన్ మాయెన్లతో సహా) (, 323,802 చదరపు కిలోమీటర్లు (125,021 చదరపు మైలు))దేశంలో భూభాగం భౌగోళికంగా పర్వత లేదా అధిక ఎత్తైన భూభాగం ఆధిక్యత కలిగి ఉంది. చరిత్రపూర్వ హిమానీనదాలు, వివిధ స్థలాకృతి వైవిధ్యం కలిగి ఉంది. వీటిలో అత్యంత గమనించదగ్గవి ఉన్నాయి: ఐస్ ఏజ్ ముగింపు తరువాత ప్రవహించిన జలాలుసముద్రంతో సంగమించడం ద్వారా " డీప్ గ్రూవ్స్ కట్ "ఏర్పడ్డాయి. సోగ్నేఫ్జోర్డన్ ప్రపంచం రెండవ లోతైన ఫ్జోర్, 204 కిలోమీటర్ల (127 మైళ్ళ) ప్రపంచంలోనే అతి పొడవైనదిగా భావించబడుతుంది. ఐరోపాలోని అత్యంత లోతైన సరస్సుగా హోర్నిన్డల్స్వాట్నెట్ గుర్తించబడుతుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/english/subjects/00/minifakta_en/en/ |title=Minifacts about Norway 2009: 2. Geography, climate and environment |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=25 October 2009 |authorlink=Statistics Norway}}</ref> అధిక పర్వత ప్రాంతాలలో, ఫిన్మార్క్ కౌంటీ అంతర్భాగంలో మంచుపొరను సంవత్సరం అంతటా చూడవచ్చు. నార్వేలో అనేక హిమానీనదాలు కనిపిస్తాయి.

నార్వే 57 ° నుండి 81 ° ఉత్తర అక్షాంశం, 4 ° నుండి 32 ° తూర్పురేఖాంశం మధ్య ఉంది. ఈ ప్రాంతం ఎక్కువగా హార్డ్ గ్రానైట్, గీయిస్ రాళ్ళను కలిగి ఉంటుంది. అయితే బలపంరాయి, ఇసుకరాయి, సున్నపురాయి కూడా సాధారణంగా ఉంటాయి. అత్యల్ప ఎత్తులో సముద్రపు నిక్షేపాలు ఉంటాయి. గల్ఫ్ ప్రవాహం, భూమధ్యరేఖల కారణంగా నార్వే అధిక ఉష్ణోగ్రతలు, అట్లాంటి ఉత్తర తీర ప్రాంతాల్లో ప్రత్యేకంగా తీరం వెంట ఊహించిన దాని కంటే ఎక్కువ వర్షపాతం అనుభవిస్తుంది. ప్రధాన భూభాగం నాలుగు వేర్వేరు రుతువులను అనుభవిస్తుంది. చల్లని శీతాకాలాలు, లోతట్టు తక్కువ వర్షపాతం. ఉత్తర భాగంలో ఎక్కువగా సముద్ర ఉపరితల వాతావరణం ఉంటుంది. అయితే స్వాల్బార్డ్ ఆర్కిటిక్ టండ్రా వాతావరణం కలిగి ఉంటుంది.

దేశం పెద్ద అక్షాంశాల పరిధి, వివిధ స్థలాకృతి, శీతోష్ణస్థితి కారణంగా నార్వే దాదాపుగా ఏ ఇతర ఐరోపా దేశం కంటే వేర్వేరు జీవజాతి ఆవాసాలను కలిగి ఉంది. నార్వే, ప్రక్కనే ఉన్న జలాల్లో సుమారు 60,000 జాతులు (బాక్టీరియా, వైరస్ మినహా) ఉన్నాయి. నార్వేజియన్ షెల్ఫ్ పెద్ద సముద్ర పర్యావరణ వ్యవస్థ అత్యంత ఉత్పాదకంగా పరిగణించబడుతుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.eoearth.org/article/Norwegian_Shelf_large_marine_ecosystem|archiveurl=https://web.archive.org/web/20121101005147/http://www.eoearth.org/article/Norwegian_Shelf_large_marine_ecosystem|archivedate=1 November 2012 |title=Norwegian Shelf ecosystem |publisher=Eoearth.org |accessdate=30 May 2010}}</ref>

=== వాతావరణం  ===
నార్వే దక్షిణ, పశ్చిమ ప్రాంతాలు పూర్తిగా అట్లాంటిక్ తుఫాను గాలులకు గురవుతాయి. తూర్పు, ఉత్తర భాగాల కన్నా తక్కువ వర్షపాతం కలిగి ఉంటాయి. తీర పర్వతాల తూర్పు ప్రాంతాలు వర్షం నీడలో ఉన్నాయి. పశ్చిమం కంటే తక్కువ వర్షపాతం, మంచు నిల్వలు ఉంటాయి. ఓస్లో చుట్టుపక్కల ఉన్న లోతట్టు ప్రాంతాలు వెచ్చని, సూర్యరశ్మిని కలిగి ఉంటాయి. అయితే చల్లటి వాతావరణం, చలికాలంలో హిమపాతం కూడా ఉంటాయి.<ref name=Norwegian-Meteorological-Institute>{{cite web|url=https://met.no/English/Climate_in_Norway/|title=Climate in Norway(English)|last=Met.no|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170320232734/https://met.no/English/Climate_in_Norway/|archivedate=20 March 2017|df=dmy-all}}</ref><ref name=Book-Climate>{{cite web|url=https://books.google.com/books?id=az3qCAAAQBAJ&pg=PA5&lpg=PA5&dq=koppen+climate+norway&source=bl&ots=lqYHtqQ6_d&sig=MW87mYdM5lPB6G3eWvfbt41FD0M&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjAxurizOTSAhWLMY8KHZDGBuA4ChDoAQgtMAQ#v=onepage&q=koppen%20climate%20norway&f=false|title=Selected climatic data for a global set of standard stations for vegetation|last=Books Google}}</ref>

నార్వే అధిక అక్షాంశం కారణంగా, పగటి కాలంలో భారీ సీజనల్ వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి. మే చివర నుండి జూలై వరకు, సూర్యుడు పూర్తిగా ఆర్కిటిక్ సర్కిల్కి ఉత్తర ప్రాంతాల్లో (అందువలన "మిడ్నైట్ సన్ యొక్క భూమి"గా నార్వే యొక్క వివరణ) హోరిజోన్ కింద ఎక్కడా, మిగిలిన దేశం పగటిపూట 20 గంటల వరకు అనుభవిస్తుంది రోజుకు. దీనికి విరుద్ధంగా, నవంబరు చివరి నుండి జనవరి చివరి వరకు, సూర్యుడు ఉత్తర దిశలో హోరిజోన్ పైన ఎక్కడు, పగటి కాలాలు దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలో చాలా తక్కువగా ఉంటాయి.

నార్వే అధిక అక్షాంశం కారణంగా పగటి కాలంలో భారీ సీజనల్ వైవిధ్యాలు ఉన్నాయి. మే చివర నుండి జూలై వరకు ఆర్కిటిక్ సర్కిల్కి ఉత్తర ప్రాంతాల్లో (అందువలన "మిడ్నైట్ సన్ భూమి"గా నార్వే వివరణ) హోరిజోన్ కింద ప్రాంతంలో సూర్యుడు పూర్తిగా అస్తమించడు. మిగిలిన దేశం పగటిపూటను రోజుకు 20 గంటల వరకు అనుభవిస్తుంది. దీనికి విరుద్ధంగా నవంబరు చివరి నుండి జనవరి చివరి వరకు సూర్యుడు ఉత్తర దిశలో హోరిజోన్ పైన ఉదయించడు. దేశంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలో పగటి కాలాలు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి.

నార్వే తీర శీతోష్ణస్థితి ప్రంపంచంలో ఇదే అక్షాంశ రేఖాంశంలో ఉన్న ప్రాంతాల కంటే మితంగా ఉంటుంది. అట్లాంటిక్ తీరంలోని ఉత్తర ప్రాంతాల్లో నేరుగా బయలుదేరిన గల్ఫ్ ప్రవాహం కారణంగా చలికాలంలో ఈ ప్రాంతంలో నిరంతరంగా వేడెక్కుతూ ఉంటుంది. ప్రపంచంలోని ఇతర ప్రాంతాల్లో ఇలాంటి అక్షాంశాలపై ఉన్న ప్రదేశాలతో పోలిస్తే మరీ తక్కువగా ఉంటుంది. తీర ప్రాంతాల్లో కనిపించే ఉష్ణోగ్రత అతిక్రమణలు చాలా అసాధారణమైనవి. ఆర్కిటిక్ సర్కిల్కి ఉత్తరంగా ఉన్నప్పటికీ రోస్ట్, వేరోయ్ వాతావరణ శాస్త్రవివరణ అందుబాటులో లేదు.నార్వే ఉత్తర భాగాలలో మాత్రమే గల్ఫ్ స్ట్రీం ప్రభావాన్ని కలిగి ఉంది. దక్షిణంగా లేదు. సాధారణంగా నమ్మేదే అయినప్పటికీ. నార్వే ఉత్తర తీరం గల్ఫ్ స్ట్రీమ్ లేకుంటే మంచుతో కప్పబడి ఉంటుందని విశ్వసిస్తున్నారు.<ref>{{cite web|url=http://ocp.ldeo.columbia.edu/res/div/ocp/gs/|title=Climate mythology: The Gulf Stream, European climate and Abrupt Change}}</ref> సైడ్-ఎఫెక్ట్, స్కాండినేవియన్ పర్వతాలు ఖండాంతర గాలులు తీరప్రాంతాలను చేరుకోకుండా అడ్డుకుంటాయి. అట్లాంటిక్ నార్వే అంతటా చాలా చల్లగా ఉండే వేసవిని కలిగిస్తాయి. ఓస్లో స్వీడన్‌కు సమానమైన కాంటినెంటల్ వాతావరణాన్ని కలిగి ఉంది. పర్వత శ్రేణులలో ఉపజాతి, టండ్రా వాతావరణాలు ఉంటాయి. బెర్గెన్ వంటి అట్లాంటిక్ ప్రాంతాలలో చాలా ఎక్కువ వర్షపాతం కూడా ఉంది. ఓస్లోతో పోల్చితే వర్షం నీడలో పొడిగా ఉంటుంది.ఒప్లాండ్ కౌంటీలో స్కజాక్ కూడా వర్షం నీడలో ఉంది. ప్రతి సంవత్సరం 278 మిల్లీమీటర్లు (10.9 అంగుళాలు) వర్షపాతంతో పొడిగా ఉండే ప్రదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. ఫిన్మార్క్స్విడుదా, ట్రోమ్స్, నార్డ్లాండ్ అంతర్గత లోయలు కూడా సంవత్సరానికి 300 మిల్లీమీటర్లు (12 అంగుళాలు) తక్కువగా వర్షపాతం పొందుతాయి. 190 మిల్లీమీటర్ల (7.5 అంగుళాలు) తో నార్వేలో లాంగియర్బెయిన్ పొడిగా ఉండే ప్రాంతం.<ref>{{cite web|url=http://www.yr.no/artikkel/norske-steder-blant-de-torreste-i-europa-1.13096592|title=Norske steder blant de tørreste i Europa (Places in Norway among the driest in Europe)|last=NRK|first=|date=21 August 2016|website=|publisher=[[NRK]]|access-date=26 August 2016}}</ref>

మిజోస్ భాగాలతో సహా ఆగ్నేయ నార్వే భాగాలు వెచ్చని-వేసవి తేమతో కూడిన ఖండాంతర శీతోష్ణస్థితులను కలిగి ఉంటాయి. (కొప్పెన్ డిఎఫ్.బి). దక్షిణ, పశ్చిమ తీరములు ఎక్కువగా సముద్రపు వాతావరణం (సి.ఎఫ్.బి.) ఉంటుంది. ఆగ్నేయ, ఉత్తర నార్వేలో మరింత లోతట్టు ఉప ఆర్కిటిక్ వాతావరణం (డి.ఎఫ్.సి.) ఆధిపత్యం చేస్తుంది. ఇది స్కాండినేవియన్ పర్వతాల వర్షపు నీడ ప్రాంతాలకు ప్రత్యేకించి వర్తిస్తుంది.ఎగువభూములు లోపలి లోయలు కొన్ని వర్షపు నీడ ప్రభావితమై ఉంటాయి. అవి పొడి-వేసవి ఉప ఆర్కిటిక్ వాతావరణాల్లో (డి.ఎస్.సి) అవసరాలను తీర్చటానికంటే ప్రతి సంవత్సరం చాలా తక్కువ వర్షపాతం పొందుతారు. దక్షిణప్రాంతంలోని అధిక ఎత్తైన ప్రాంతాలు, పశ్చిమ నార్వే తీరాలకు సమీపంలో అరుదైన ఉప-సముద్ర మహాసముద్ర వాతావరణం (సి.ఎఫ్.సి) కనుగొనవచ్చు. ఉత్తర నార్వేలో కూడా ఈ వాతావరణం సాధారణం. అయితే అక్కడ సాధారణంగా సముద్ర మట్టం దిగువ వరకు వరకు ఉంటుంది. నార్వే ఉత్తర తీరంలో చిన్న భాగం టండ్రా / ఆల్పైన్ / పోలార్ క్లైమేట్ (ఇ.టి). నార్వే పెద్ద భూభాగాలు పర్వతాలు, ఎత్తైన పీఠభూములు ఉన్నాయి. వీటిలో చాలా టండ్రా / ఆల్పైన్ / పోలార్ క్లైమేట్ (ఇ.టి) కూడా ఉన్నాయి.<ref name="Norwegian-Meteorological-Institute"/><ref name="Book-Climate"/><ref>{{cite web|url=https://en.climate-data.org/country/38/|title=Climate of Norway: Temperature, Climate graph, Climate table for Norway - Climate-Data.org|publisher=}}</ref><ref>{{cite web|url=https://pdfs.semanticscholar.org/e7eb/d81d62f45c41d143df2c3f84e5a39ae03521.pdf|title=Updated world map of the Koppen-Geiger climate classification|last=A study behind the updated maps of Köppen-Geiger climate classification}}</ref><ref>{{cite web|url=https://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/present.htm|title=World map of Köppen-Geiger climate classification updated|last=Website with maps|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170405164155/http://koeppen-geiger.vu-wien.ac.at/present.htm|archivedate=5 April 2017|df=dmy-all}}</ref>

{{Clear}}
{{Weather box
|location = Oslo-Blindern (Köppen Dfb) (1961–1990), Norway
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan record high C=12.5
|Feb record high C=12.8
|Mar record high C=17.0
|Apr record high C=21.8
|May record high C=27.7
|Jun record high C=32.2
|Jul record high C=30.5
|Aug record high C=34.2
|Sep record high C=24.9
|Oct record high C=21.0
|Nov record high C=14.4
|Dec record high C=12.4
|year record high C=34.2
|Jan high C = -1.8
|Feb high C = -0.9
|Mar high C = 3.5
|Apr high C = 9.1
|May high C = 15.8
|Jun high C = 20.4
|Jul high C = 21.5
|Aug high C = 20.1
|Sep high C = 15.1
|Oct high C = 9.3
|Nov high C = 3.2
|Dec high C = -0.5
|Jan mean C = -4.3
|Feb mean C = -4.0
|Mar mean C = -0.2
|Apr mean C = 4.5
|May mean C = 10.8
|Jun mean C = 15.2
|Jul mean C = 16.4
|Aug mean C = 15.2
|Sep mean C = 10.8
|Oct mean C = 6.3
|Nov mean C = 0.7
|Dec mean C = -3.1
|Jan low C = -6.8
|Feb low C = -6.8
|Mar low C = -3.3
|Apr low C = 0.8
|May low C = 6.5
|Jun low C = 10.6
|Jul low C = 12.2
|Aug low C = 11.3
|Sep low C = 7.5
|Oct low C = 3.8
|Nov low C = -1.5
|Dec low C = -5.6
|Jan record low C=-24.3
|Feb record low C=-24.9
|Mar record low C=-20.2
|Apr record low C=-9.8
|May record low C=-2.7
|Jun record low C=1.4
|Jul record low C=5.0
|Aug record low C=3.7
|Sep record low C=-2.0
|Oct record low C=-7.4
|Nov record low C=-16.0
|Dec record low C=-20.8
|year record low C=-24.9
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 49
|Feb precipitation mm = 36
|Mar precipitation mm = 47
|Apr precipitation mm = 41
|May precipitation mm = 53
|Jun precipitation mm = 65
|Jul precipitation mm = 81
|Aug precipitation mm = 89
|Sep precipitation mm = 90
|Oct precipitation mm = 84
|Nov precipitation mm = 73
|Dec precipitation mm = 55
|Jan precipitation days = 6
|Feb precipitation days = 4
|Mar precipitation days = 6
|Apr precipitation days = 5
|May precipitation days = 5
|Jun precipitation days = 7
|Jul precipitation days = 7
|Aug precipitation days = 8
|Sep precipitation days = 7
|Oct precipitation days = 8
|Nov precipitation days = 8
|Dec precipitation days = 6
|Jan sun = 40
|Feb sun = 76
|Mar sun = 126
|Apr sun = 178
|May sun = 220
|Jun sun = 250
|Jul sun = 246
|Aug sun = 216
|Sep sun = 144
|Oct sun = 86
|Nov sun = 51
|Dec sun = 35
|source 1= Norwegian Meteorological Institute eklima.met.no
|source 2= Met.no<ref name="met.no" /> (precipitation > 3&nbsp;mm)

}}

{{Clear}}
{{Weather box
|location = Bergen (Köppen Cfb), 1961–1990
|metric first = y
|single line = y
|Jan record high C= 16.9
|Feb record high C= 13.2
|Mar record high C= 17.2
|Apr record high C= 22.5
|May record high C= 27.6
|Jun record high C= 29.9
|Jul record high C= 31.8
|Aug record high C= 31.0
|Sep record high C= 27.1
|Oct record high C= 23.1
|Nov record high C= 17.9
|Dec record high C= 13.9
|year record high C= 31.8
|Jan high C =  4.4
|Feb high C =  4.8
|Mar high C =  7.1
|Apr high C =  11.5
|May high C = 14.9
|Jun high C = 18.0
|Jul high C = 20.7
|Aug high C = 19.4
|Sep high C = 15.9
|Oct high C = 12.2
|Nov high C =  8.2
|Dec high C =  4.9

|Jan mean C=2.2
|Feb mean C=2.1
|Mar mean C=3.8
|Apr mean C=7.4
|May mean C=10.6
|Jun mean C=13.5
|Jul mean C=16.4
|Aug mean C=15.3
|Sep mean C=12.5
|Oct mean C=9.1
|Nov mean C=5.7
|Dec mean C=2.7

|Jan low C = 0.1
|Feb low C = −0.1
|Mar low C =  1.1
|Apr low C =  4.0
|May low C =  6.9
|Jun low C = 9.9
|Jul low C = 13.2
|Aug low C = 12.4
|Sep low C =  9.9
|Oct low C =  6.5
|Nov low C =  3.6
|Dec low C =  0.5
|Jan record low C= -16.3
|Feb record low C= -13.4
|Mar record low C= -11.3
|Apr record low C= -5.5
|May record low C= -0.1
|Jun record low C= 0.8
|Jul record low C= 2.5
|Aug record low C= 2.5
|Sep record low C= 0.0
|Oct record low C= -5.5
|Nov record low C= -10.0
|Dec record low C= -13.0
|year record low C= -16.3
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 190
|Feb precipitation mm = 152
|Mar precipitation mm = 170
|Apr precipitation mm = 114
|May precipitation mm = 106
|Jun precipitation mm = 132
|Jul precipitation mm = 148
|Aug precipitation mm = 190
|Sep precipitation mm = 283
|Oct precipitation mm = 271
|Nov precipitation mm = 259
|Dec precipitation mm = 235

|unit rain days = 1&nbsp;mm
|Jan rain days = 20
|Feb rain days = 15
|Mar rain days = 17
|Apr rain days = 13
|May rain days = 14
|Jun rain days = 11
|Jul rain days = 15
|Aug rain days = 17
|Sep rain days = 20
|Oct rain days = 22
|Nov rain days = 17
|Dec rain days = 21

|Jan humidity=78
|Feb humidity=76
|Mar humidity=73
|Apr humidity=72
|May humidity=72
|Jun humidity=76
|Jul humidity=77
|Aug humidity=78
|Sep humidity=79
|Oct humidity=79
|Nov humidity=78
|Dec humidity=79

|Jan sun =  19
|Feb sun =  56
|Mar sun =  94
|Apr sun = 147
|May sun = 186
|Jun sun = 189
|Jul sun = 167
|Aug sun = 144
|Sep sun =  86
|Oct sun =  60
|Nov sun =  27
|Dec sun =  12
|source 1 = ''http://sharki.oslo.dnmi.no/pls/portal/BATCH_ORDER.PORTLET_UTIL.Download_BLob?p_BatchId=666089&p_IntervalId=1351224(eklima.no)'' (high and low temperatures),<ref name = WMO>
{{cite web
  | url = http://worldweather.wmo.int/008/c00022.htm
  | title = World Weather Information Service – Bergen
  | publisher = World Meteorological Organization
  | accessdate =27 October 2013
}}</ref> NOAA (all else, except extremes)<ref name= NOAA >{{cite web
| url = ftp://ftp.atdd.noaa.gov/pub/GCOS/WMO-Normals/TABLES/REG_VI/NO/01317.TXT
| title = BERGEN – FLORIDA Climate Normals: Temperature 2005–2014, all other data 1961–1990.
| publisher = National Oceanic and Atmospheric Administration
| accessdate = 16 March 2014}}</ref>
|source 2 = Voodoo Skies for extremes<ref>{{cite web|url=http://voodooskies.com/weather/norway/bergen/monthly/temperature|title=Google Domains Hosted Site<!-- Bot generated title -->|publisher=|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161101101758/http://voodooskies.com/weather/norway/bergen/monthly/temperature|archivedate=1 November 2016|df=dmy-all}}</ref>
|date=September 2015}}

{{Weather box
|metric first= yes <!--Any entry in this line will display metric first. Blank or remove this line for imperial first.-->
|single line= yes <!--Any entry in this line will display metric and imperial units in the same cell. Leave blank or remove this line for separate table rows.-->
|location=        Brønnøysund (Köppen Cfc), 1960–1990
<!--Mean daily temperature-->
|Jan mean C= -1.1
|Feb mean C= -0.6
|Mar mean C= 0.9
|Apr mean C= 3.7
|May mean C= 8.4
|Jun mean C= 11.2
|Jul mean C= 13.1
|Aug mean C= 13.0
|Sep mean C= 9.8
|Oct mean C= 6.6
|Nov mean C= 2.2
|Dec mean C= -0.1
|year mean C= 5.6
<!--Total precipitation, this should include rain and snow.-->
|Jan precipitation mm= 138
|Feb precipitation mm= 102
|Mar precipitation mm= 114
|Apr precipitation mm= 97
|May precipitation mm= 66
|Jun precipitation mm= 83
|Aug precipitation mm= 113
|Jul precipitation mm= 123
|Sep precipitation mm= 180
|Oct precipitation mm= 192
|Nov precipitation mm= 145
|Dec precipitation mm= 157
|year precipitation mm= 1510
<!--Mandatory fields, source-->
|source 1=Meteorologisk Institutt<ref name= met.no>{{cite web |url=http://retro.met.no/observasjoner/nordland/normaler_for_kommune_1813.html?kommuner|archive-url=https://archive.is/20120716100418/http://retro.met.no/observasjoner/nordland/normaler_for_kommune_1813.html?kommuner|url-status=dead|archive-date=16 July 2012|title=Normaler for Brønnøy|publisher=met.no|accessdate=7 November 2011}}</ref>
|date=May 2012}}

{{Clear}}
{{Weather box
|location = Rena-Haugedalen (Köppen Dfc) (1961–1990), Norway
|metric first = yes
|single line = yes
|Jan high C = -7.1
|Feb high C = -4.4
|Mar high C = 2.4
|Apr high C = 7.8
|May high C = 15.2
|Jun high C = 20.2
|Jul high C = 20.9
|Aug high C = 18.9
|Sep high C = 13.3
|Oct high C = 6.6
|Nov high C = -1.0
|Dec high C = -5.7
|Jan mean C = -11.2
|Feb mean C = -9.6
|Mar mean C = -3.7
|Apr mean C = 1.7
|May mean C = 8.2
|Jun mean C = 13.2
|Jul mean C = 14.4
|Aug mean C = 12.5
|Sep mean C = 7.7
|Oct mean C = 2.9
|Nov mean C = -4.3
|Dec mean C = -9.3
|Jan low C = -15.6
|Feb low C = -14.6
|Mar low C = -9.6
|Apr low C = -4.0
|May low C = 1.0
|Jun low C = 5.9
|Jul low C = 7.6
|Aug low C = 6.3
|Sep low C = 2.9
|Oct low C = -0.6
|Nov low C = -7.7
|Dec low C = -13.4
|precipitation colour = green
|Jan precipitation mm = 50
|Feb precipitation mm = 38
|Mar precipitation mm = 40
|Apr precipitation mm = 42
|May precipitation mm = 62
|Jun precipitation mm = 78
|Jul precipitation mm = 90
|Aug precipitation mm = 79
|Sep precipitation mm = 85
|Oct precipitation mm = 80
|Nov precipitation mm = 67
|Dec precipitation mm = 55
|source 1=<ref name=Meteklima>{{cite web|url=https://eklima.met.no/|title=Norwegian Met. Institute|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161119204136/http://eklima.met.no/|archivedate=19 November 2016|df=dmy-all}}</ref>

}}

=== జీవవైవిధ్యం ===
[[File:Arcticfox-3.jpg|thumb|The [[Arctic fox]] has its habitat in high elevation ranges on the mainland as well as on [[Svalbard]].]]
మొత్తం జీవజాతులలో 16,000 జాతుల కీటకాలు (బహుశా ఇంకా 4,000 జాతులు వర్ణించబడ్డాయి), 20,000 జాతుల ఆల్గే, 1,800 జాతుల లిచెన్, 1,050 జాతుల మోసెస్, 2,800 జాతుల వాస్కులర్ ప్లాంట్లు, 7,000 జాతుల శిలీంధ్రాలు, 450 పక్షుల జాతులు (నార్వేలో 250 జాతుల గూళ్ళు), 90 రకాల క్షీరదాలు, 45 తాజా నీటి జాతి చేపలు, చేపల 150 ఉప్పు నీటి జాతులు, 1,000 రకాల తాజా నీటి ఉభయచరాలు, 3,500 ఉప్పు నీటి అకశేరుకాల జాతులు ఉన్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.regjeringen.no/nb/dep/md/dok/nou-er/2004/nou-2004-28/6.html?id=388879 |title=NOU 2004 |publisher=Regjeringen.no |accessdate=30 May 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080511130011/http://www.regjeringen.no/nb/dep/md/dok/NOU-er/2004/NOU-2004-28/6.html?id=388879 |archivedate=11 May 2008}}</ref> ఈ జాతులలో సుమారు 40,000 మంది సైన్స్ చేత వర్ణించబడ్డాయి. 2010 జాబితాలో 4,599 జాతులు ఉన్నాయి.<ref name=red>[https://web.archive.org/web/20130527150736/http://www.artsdatabanken.no/Article.aspx?m=207&amid=8737 Norwegian Red List 2010]. Artsdatabanken.no</ref>
[[File:Joonis1.tif|thumb|left|నార్వే యొక్క దక్షిణ తీరాన స్కగేర్క్లో కోల్డ్-వాటర్ పగడపు దిబ్బలు]]

నార్వేలో ఉన్న జంతుజాలంలో అంతరించిపోతున్న జాబితాలో 17 జాతులు నమోదు చేయబడ్డాయి.యూరోపియన్ బీవర్ వంటి జాతులకు నార్వేలో ప్రమాదంలో లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ప్రమాదంలో ఉన్న కారణంగా పదిహేడు జాతులు ప్రధానంగా జాబితా చేయబడ్డాయి. సమీపంలో-ప్రమాదకర జాతుల సంఖ్య 3,682 కు సమానం; ఇందులో 418 శిలీంధ్ర జాతులు ఉన్నాయి. వాటిలో చాలా వరకు వృద్ధాప్య వృక్షారణ్యాలలో ఉన్నాయి.<ref>[http://wwf.panda.org/who_we_are/wwf_offices/norway/news/?6911/norways-forest-heritage-under-threat "WWF – Norway's forest heritage under threat"] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20151018113754/http://wwf.panda.org/who_we_are/wwf_offices/norway/news/?6911%2FNorways-forest-heritage-under-threat |date=18 October 2015 }}. panda.org. 15 April 2003</ref> 36 పక్షి జాతులు, 16 రకాల క్షీరదాలతో సంబంధం కలిగి ఉంటాయి. 2010 లో 2,398 జాతులు అపాయంలో లేదా హానికరమైన జంతువుల జాబితాలో చేయబడ్డాయి; వీటిలో 1250 ప్రమాదకరమైనవి (వి.యు), 871 అంతరించిపోయేవి (ఇ.ఎన్.), 276 జాతులు తీవ్రంగా అంతరించిపోయేవి (సి.ఆర్.) వీటిలో బూడిద రంగు తోడేళ్ళు, ఆర్కిటిక్ నక్క (స్వాల్బార్డ్లో ఆరోగ్యకరమైన జనాభా), పూల్ ఫ్రాగ్ <ref name=red/> నార్వే జలాల్లో అతిపెద్ద ప్రెడేటర్ స్పెర్మ్ వేల్, అతిపెద్ద చేప బాస్కింగ్ సొరచేప ఉన్నాయి. భూమిపై అతిపెద్ద ప్రెడేటర్ ధ్రువ బేర్ గోధుమ ఎలుగుబంటి నార్వేయన్ ప్రధాన భూభాగంలో అతిపెద్ద ప్రెడేటర్‌గా గుర్తించబడుతుంది. ప్రధాన భూభాగంలో అతిపెద్ద జంతువు జంతువు ఎల్క్ (దుప్పి). నార్వేలోని ఎల్క్ దాని పరిమాణం, బలం కోసం ప్రసిద్ధి చెందింది. దీనిని తరచూ "అడవి రాజు" అని పిలుస్తారు.

=== పర్యావరణం  ===
నార్వే అంతటా ఆకర్షణీయమైన, నాటకీయ దృశ్యం, ప్రకృతి దృశ్యం కనిపిస్తాయి.<ref>[http://www.huffingtonpost.com/2014/01/07/norway-greatest-place-on-earth_n_4550413.html "25 Reasons Norway Is The Greatest Place On Earth"]. ''The Huffington Post''. 7 January 2014.</ref> దక్షిణ నార్వే వెస్ట్ కోస్ట్, ఉత్తర నార్వే తీరం ప్రపంచంలో అత్యంత దృశ్యపరంగా ఆకట్టుకునే తీర దృశ్యాలు కలిగిన ప్రాంతంగా గుర్తించబడుతుంది. నేషనల్ జియోగ్రాఫిక్ " నార్వేజియన్ ఫ్జోర్డ్స్ " ప్రపంచంలోని ఉత్తమ పర్యాటక ఆకర్షణగా పేర్కొంది.<ref>{{cite news |url=http://news.nationalgeographic.com/news/2006/11/061115-heritage-sites_2.html |title=Best, Worst World Heritage Sites Ranked |work=[[National Geographic Society|National Geographic News]] |first=Hope |last=Hamashige |accessdate=25 October 2009}}</ref> మిడ్నైట్ సూర్యుని సహజ దృగ్విషయం (వేసవిలో) అలాగే నార్తర్న్ లైట్స్ అని కూడా పిలవబడే అరోరా బొరియాలిస్ కూడా దేశంలోనే ఉంది.<ref>{{Cite news|url=https://www.lonelyplanet.com/norway/travel-tips-and-articles/72649|title=Norway: come for the sun, stay for the light show - Lonely Planet|last=Planet|first=Lonely|date=2 August 2010|work=Lonely Planet|access-date=11 April 2017|language=en|archive-url=https://web.archive.org/web/20170430073653/https://www.lonelyplanet.com/norway/travel-tips-and-articles/72649|archive-date=30 ఏప్రిల్ 2017|url-status=dead}}</ref> యేల్ యూనివర్శిటీ, కొలంబియా యూనివర్సిటీ, వరల్డ్ ఎకనామిక్ ఫోరం నుండి 2016 ఎన్విరాన్మెంటల్ పెర్ఫార్మెన్స్ ఇండెక్స్, నార్వేను పదిహేడవ స్థానంలో ఉంది. క్రోయేషియా, స్విట్జర్ల్యాండ్ కన్నా తక్కువగా ఉంచింది.<ref name="epi">{{Cite web |url=http://epi.yale.edu/sites/default/files/2016EPI_Full_Report_opt.pdf |title=Global Metrics for the Environment |date=January 2016 |website=epi.yale.edu |access-date=23 December 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20171004102150/http://epi.yale.edu/sites/default/files/2016EPI_Full_Report_opt.pdf |archive-date=4 అక్టోబర్ 2017 |url-status=dead }}</ref> ఇండెక్స్ మానవ ఆరోగ్యానికి, నివాస నష్టం, CO2 ఉద్గారాలలో మార్పులకు పర్యావరణ ప్రమాదాలపై ఆధారపడి ఉంది. ఈ సూచిక చేపల పెంపకం అత్యుపయోగం జరిగిందని సూచించింది కానీ నార్వే తిమింగలం లేదా చమురు ఎగుమతులు ఈజాబితాలో లేవు.<ref name="indi">{{Cite web |url=http://epi.yale.edu/sites/default/files/2016_epi_framework_indicator_scores_friendly.xls |title=2016 Environmental Performance Index (excel/xls) |date=January 2016 |website=epi.yale.edu |access-date=23 December 2017 }}{{Dead link|date=మే 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>

{{wide image|Summer evening at Lovatnet, Stryn, Norway, 2013 June - 3.jpg|1042px|A summer evening view from Sande over [[Lovatnet]] in [[Stryn]], [[Sogn og Fjordane]], in 2013|center}}
{{clear}}
== ఆర్ధికరంగం ==
[[File:Norway treemap.png|thumb|300px|Graphical depiction of Norway's product exports in 28 colour-coded categories.]]
[[File:GDP Norway 1865 to 2004.PNG|thumb|left|300px|GDP and GDP growth]]
ఐరోపా దేశాలలో (లక్సెంబర్గ్ తర్వాత) రెండవ అత్యధిక జి.డి.పి తలసరి నార్వేజియన్లు, ప్రపంచంలోని తలసరి అత్యధిక జి.డి.పి (పిపిపి) కలిగిన దేశాలలో 6 వ స్థానంలో ఉంది. ప్రస్తుతం ద్రవ్య విలువలో ప్రపంచంలోని అత్యంత సంపన్న దేశాలలో నార్వే 2 వ స్థానంలో నిలిచింది. దేశం తలసరి ప్రపంచంలో ప్రథమ స్థానంలో ఉంది.<ref>{{cite journal|author=Baltais, Simon|title=Environment And Economy: Can They Co-Exist In The "Smart State"?|journal=Issues|volume= 91|year=2010|pages=21–24|url=http://www.issuesmagazine.com.au/article/issue-june-2010/environment-and-economy-can-they-co-exist-%E2%80%9Csmart-state%E2%80%9D.html}}</ref> యు.ఎన్.డి.పి హ్యూమన్ డెవలప్మెంట్ ఇండెక్స్ (హెచ్.డి.ఐ) లో వరుసగా ఆరు వరుస సంవత్సరాలు (2001-2006) సి.ఐ.ఎ. వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్ ఆధారంగా నార్వే నికర బాహ్య రుణదాతగా <ref name="factbook"/> ప్రపంచంలో మొట్టమొదటి స్థానాన్ని ఆక్రమించింది. తరువాత ఈ స్థానం 2009 లో తిరిగి పొందింది.<ref name="HDI2"/> ఆ తరువాత 2015 లో తిరిగి లభించింది.<ref name="HDI2"/>

నార్వేలో జీవన ప్రమాణం ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా ఉంది. నార్వేకు 2009 లో విఫలమైన దేశాల జాబితాలో విదేశీ విధాన మాగజైన్ చివరి స్థానంలో ఉన్నట్లు ప్రచురించింది. నార్వేను ప్రపంచంలోనే బాగా పనిచేసే, స్థిరమైన దేశం అని తీర్పు చెప్పింది.ఒ.ఇ.సి.డి. 2013 లో నార్వేకు నాలుగో స్థానంలో ఉంది. ఇది బెటర్ లైఫ్ ఇండెక్స్ను సమం చేసింది, మూడవదిగా అంతర్జాల ఆదాయాలు ఎస్టాటిక్టీ తెలియజేసింది.<ref>[http://www.oecd.org/tax/public-finance/chapter%205%20gfg%202010.pdf A Family Affair: Intergenerational Social Mobility across OECD Countries]. [[OECD]], 2010. Retrieved 27 August 2013.</ref><ref name="OECD Better Life Index">{{cite web|title=OECD Better Life Index|url=http://www.oecdbetterlifeindex.org/#/11111111111|publisher=[[OECD]] |accessdate=27 August 2013}}</ref>

[[File:Territorial waters - Norway.svg|thumb|300px|నార్వే ఆర్థిక మండలాలు]]

నార్వేజియన్ ఆర్థికవ్యవస్థ మిశ్రమ ఆర్థికవ్యవస్థకు ఉదాహరణగ ఉంది. సంపన్నమైన పెట్టుబడిదారీ సంక్షేమ రాజ్యం, సామాజిక ప్రజాస్వామ్య దేశంగా గుర్తించబడుతుంది. కొన్ని కీలక రంగాలలో స్వేచ్ఛా మార్కెట్ కార్యకలాపాలు, కీలకమైన రంగాలలో ప్రభుత్వ యాజమాన్యం కలయిక కలిగి ఉంటాయి. నార్వేలో ప్రజల ఆరోగ్య సంరక్షణ ఉచితం. (16 సంవత్సరాల కంటే ఎక్కువ వయస్సు గలవారికి 2,000 నార్వేజియన్ క్రోనర్లు వార్షిక రుసుము చెల్లించిన తరువాత), నూతనంగా శిశువుకు జన్మ ఇచ్చిన తల్లిదండ్రులకు 46 వారాలు జీతం చెల్లింపుతో <ref>{{cite web|url=https://www.nav.no/Familie/Svangerskap%2C+f%C3%B8dsel+og+adopsjon/Foreldrepenger+til+far+ved+f%C3%B8dsel+og+adopsjon |title=NAV – Foreldrepenger ved fødsel |publisher=Nav.no |year=2011 |accessdate=18 April 2011 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100226164159/http://www.nav.no/Familie/Svangerskap%2C%2Bf%C3%B8dsel%2Bog%2Badopsjon/Foreldrepenger%2Btil%2Bfar%2Bved%2Bf%C3%B8dsel%2Bog%2Badopsjon |archivedate=26 February 2010 |df= }}</ref> తల్లిదండ్రుల సెలవు మంజూరు చేయబడుతుంది. సహజ వనరుల నుండి లభిస్తున్న దేశ ఆదాయానికి పెట్రోలియం ఉత్పత్తి ఒక ముఖ్యమైన సహకారంగా ఉంది. నార్వేలో నిరుద్యోగ రేటు 4.8% ఉంది. 15-74 మద్య వయస్కులలో 68% మంది పనిచేస్తున్నారు.<ref>{{cite web |url=https://www.ssb.no/en/arbeid-og-lonn/statistikker/akumnd/maaned |title=Labour force survey, seasonally-adjusted figures, September 2016 |date=September 2016 |website=Statistics Norway |access-date=17 December 2016}}</ref> శ్రామికవర్గానికి చెందిన ప్రజలు ఉద్యోగం చేయడం లేదా పని కోసం ఎదురు చూస్తున్న వారు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/en/arbeid-og-lonn/statistikker/aku/kvartal/2013-10-30?fane=om#content |title=Labour force survey – About the statistics – SSB |publisher=Ssb.no |date=30 October 2013 |accessdate=15 February 2014}}</ref> 18-66 మధ్య వయస్సు ఉన్న ప్రజలలో 9.5% మంది వైకల్యం పెన్షన్ అందుకుంటున్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/a/english/aarbok/tab/tab-144.html |title=Statistical Yearbook of Norway 2013, Table 144: National Insurance. Disability pension, by county. 31 December 2012 |publisher=Ssb.no |date=31 December 2012 |accessdate=15 February 2014}}</ref> అందుకుంటారు, ప్రభుత్వం అత్యధికంగా 30% మంది కార్మిక శక్తిని ఉపయోగిస్తున్నారు. ఒ.ఇ.సి.డి.లో ఇది అత్యధికం.
<ref>{{cite web |url=http://www.ssb.no/norge/tertiar/ |title=Dette er Norge |publisher=[[Statistics Norway]] |language=Norwegian |accessdate=2 January 2013}}</ref> గంట ఉత్పాదకత స్థాయిలు, అలాగే నార్వేలో సగటు గంట వేతనాలు, ప్రపంచంలోనే అత్యధికంగా ఉన్నాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.bls.gov/fls/intl_gdp_capita_gdp_hour.pdf |title=International Comparisons of GDP per Capita and per Hour, 1960–2010 |author=Bureau of Labor Statistics |work=Division of International Labor Comparisons |accessdate=16 March 2016}}</ref><ref>[http://www.bls.gov/news.release/ichcc.t01.htm "Hourly Compensation Costs, U.S. Dollars and U.S. = 100."] United States Department of Labor: Bureau of Labor Statistics, 21 December 2011. Web. 18 September 2012.</ref>

నార్వేజియన్ సొసైటీ సమానత్వ విలువలు చాలా తక్కువ వేతనం తీసుకుంటున్న కార్మికుడు, పలు కంపెనీల సీఇఒ వేతనం మద్య వ్యత్యాసం పాశ్చాత్య ఆర్థికవ్యవస్థల కంటే తక్కువగా ఉంటుంది.<ref>{{cite web |url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/rankorder/2172rank.html |title=Country Comparison: Distribution of Family Income – GINI Index |work=The World Factbook |author=Central Intelligence Agency |accessdate=20 June 2013}}</ref> నార్వే కనిష్ఠ గిని కోఎఫిషియంట్లో కూడా స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది.

వ్యూహాత్మక పెట్రోలియం సెక్టార్ (స్టేటాయిల్), జలవిద్యుత్ శక్తి ఉత్పత్తి (స్టాట్ క్రాఫ్ట్), అల్యూమినియం ఉత్పత్తి (నార్స్క్ హైడ్రొ), అతిపెద్ద నార్వేజియన్ బ్యాంకు (డి.ఎన్.బి), టెలికమ్యూనికేషన్ ప్రొవైడర్ (టెలెండర్) వంటి కీలక పారిశ్రామిక రంగాల్లో ప్రభుత్వానికి అధిక యాజమాన్య స్థానాలు ఉన్నాయి. ఈ పెద్ద కంపెనీల ద్వారా ఓస్లో స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో సుమారు 30% స్టాక్ విలువలను ప్రభుత్వం నియంత్రిస్తుంది. నాన్-లిస్టెడ్ కంపెనీలు చేర్చినప్పుడు, రాష్ట్రంలో యాజమాన్యంలో ఎక్కువ వాటా ఉంది. (ప్రధానంగా ప్రత్యక్ష చమురు లైసెన్స్ యాజమాన్యం నుండి). నార్వే ఒక అతిపెద్ద నౌకాశ్రయం దేశంగా ఉంది, 1,412 నార్వే-సొంతమైన వ్యాపార నౌకలూ ప్రపంచంలోని 6 వ అతిపెద్ద వాణిజ్య నౌకలను కలిగి ఉంది.

1972, 1994 లో ప్రజాభిప్రాయ సేకరణ ద్వారా నార్వేజియన్లు యూరోపియన్ యూనియన్ (యు.యూ) లో చేరడానికి ప్రతిపాదనలను తిరస్కరించారు. అయినప్పటికీ నార్వే, [[ఐస్లాండ్]], [[లీచ్టెన్‌స్టెయిన్]]తో కలిసి యూరోపియన్ ఎకనామిక్ ఏరియా (ఇ.ఇ.ఎ.) ఒప్పందం ద్వారా యురోపియన్ యూనియన్ ఏకైక మార్కెట్లో పాల్గొంటుంది. యూరోపియన్ యూనియన్ దేశాలు, ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ. దేశాల మధ్య ఇ.ఎఫ్.ఎ. ఒప్పందం - నార్వేజియన్ చట్టం "EØS-loven"రవాణా సాగిస్తున్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.lovdata.no/all/nl-19921127-109.html |title=EØS-loven — EØSl. Lov om gjennomføring i norsk rett av hoveddelen i avtale om Det europeiske økonomiske samarbeidsområde (EØS) m.v. (EØS-loven) |publisher=Lovdata.no |accessdate=14 February 2009}}</ref> ఇతర ఇ.ఎఫ్.టి.ఎ. దేశాలలో యూరోపియన్ యూనియన్ నియమాలను అమలు చేసే విధానాలను వివరిస్తుంది. నార్వే యు.యూ అంతర్గత మార్కెట్లో అత్యధిక రంగాలలో అత్యంత సమీకృత సభ్యదేశంగా ఉంది. వ్యవసాయం, చమురు, చేప వంటి కొన్ని రంగాలు, ఇ.ఇ.ఎ ఒప్పందం ద్వారా పూర్తిగా అంవర్తించబడి ఉండవు. యు.యూ సభ్య దేశాల మధ్య స్కెంజెన్ ఒప్పందం, అనేక ఇతర ప్రభుత్వేతర ఒప్పందాలు కూడా నార్వే అంగీకరించింది.

పెట్రోలియం, జలశక్తి, చేపలు, అడవులు, ఖనిజాలు వంటి సహజ వనరులు దేశంలో విస్తృతంగా ఉన్నాయి. 1960 వ దశకంలో పెట్రోలియం, సహజ వాయువు అతిపెద్ద నిల్వలు కనుగొనబడ్డాయి. ఇది ఆర్థిక వ్యవస్థ అభివృద్ధి చెందడానికి దారితీసింది. జనాభా పరిమాణంతో పోల్చితే ఎక్కువ మొత్తంలో సహజ వనరులను కలిగి ఉండటం ద్వారా ప్రపంచంలోని అత్యధిక జీవన ప్రమాణాలు కలిగిన దేశాలలో నార్వే ఒకటిగా ఉంది. 2011 లో దేస ఆదాయంలో 28% పెట్రోలియం పరిశ్రమ నుండి లభిస్తుంది.<ref>"[https://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/3421.htm Norway]," U.S. Department of State</ref>

వర్షారణ్యాల క్షీణత నుండి నిరోధించేందుకు చెట్లను కత్తిరించడం నుండి నిషేధించిన మొట్టమొదటి దేశం నార్వే (అటవీ నిర్మూలన). గ్రేట్ బ్రిటన్, జర్మనీతో పాటు 2014 లో యు.ఎన్ పర్యావరణ సదస్సులో దేశం తన ఉద్దేశాన్ని ప్రకటించింది. అటవీ నిర్మూలనకు సంబంధించిన పంటలు కలప, సోయ్, పామాయిల్, గొడ్డు మాంసం. ఈ పర్యావరణంపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపకుండానే ఈ అవసరమైన ఉత్పత్తులను అందించడానికి నార్వే ఇప్పుడు నూతన మార్గాలను కనుగొంటుంది.<ref>{{cite web|url=http://edition.cnn.com/2016/06/08/europe/norway-deforestation/|title=Norway becomes first country to ban deforestation}}</ref>

=== వనరులు  ===
[[File:Fredvang Lofoten 2009 2.JPG|thumb|right|Agriculture is a significant sector, in spite of the mountainous landscape ([[Flakstad]])]]
[[File:StatfjordA(Jarvin1982).jpg|thumb|Oil production has been central to the Norwegian economy since the 1970s, with a dominating [[state ownership]] ([[Statfjord oil field]])]]
[[File:Stockfish in Lofoten.jpg|thumb|right|[[Stockfish]] has been exported from [[Lofoten]] in Norway for at least 1,000 years]]
చమురు, వాయువు నుండి ఎగుమతి ఆదాయం మొత్తం ఎగుమతులలో దాదాపు 50%కు అధికరించింది, జి.డి.పిలో 20% కంటే ఎక్కువగా ఉంది.<ref>{{cite book |publisher=[[Statistics Norway]] |url=http://www.ssb.no/en/befolkning/artikler-og-publikasjoner/this-is-norway/ |title=This is Norway |chapter=Secondary Industries |page=40 |date=15 March 2009 |accessdate=24 March 2013}}</ref> ప్రపంచంలో ఐదో అతిపెద్ద చమురు ఎగుమతిదారు, మూడవ అతిపెద్ద వాయువు ఎగుమతిదారుగా నార్వే ప్రత్యేకత కలిగి ఉంది. కానీ ఇది ఒ.పి.ఇ.సి. సభ్యుడు కాదు. 1995 లో నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం పన్నులు, డివిడెండ్, అమ్మకాలు ఆదాయాలు, లైసెన్సింగ్ ఫీజులతో సహా చమురు ఆదాయంతో నిధులు సమకూరుస్తున్న సార్వభౌమ సంపద ఫండ్ ("ప్రభుత్వ పెన్షన్ ఫండ్ - గ్లోబల్") ను స్థాపించింది. ఇది చమురు ఆదాయం నుండి ఆర్థిక వ్యవస్థను క్రమబద్ధీకరించడానికి ఉద్దేశించబడింది. చమురు ధరలో అస్థిరత నుండి అనిశ్చితిని తగ్గించటం, జనాభా వృద్ధాప్యంతో ముడిపడిన ఖర్చులను భర్తీ చేయటానికి ఒక పరిపుష్టిని అందిస్తుంది.

ప్రభుత్వం చమురు క్షేత్రాలలో ప్రధాన ఆపరేటర్లలో ప్రభుత్వ యాజమాన్యం కలయిక (2007 లో స్టాయిల్‌లో దాదాపు 62% యాజమాన్యంతో), ప్రభుత్వ ఆధీనంలో ఉన్న పెట్రోరో, రెండుసార్లు స్టాటాయిల్, ఎస్.డి.ఎఫ్.ఐ. అంతిమంగా ప్రభుత్వం అన్వేషణ, క్షేత్రాల ఉత్పత్తి లైసెన్సింగ్‌ను నియంత్రిస్తుంది. ఈ ఫండ్ నార్వే వెలుపల అభివృద్ధి చెందిన ఆర్థిక మార్కెట్లలో పెట్టుబడి పెట్టింది. బడ్జెట్ నియమం (హ్యాండ్లింగ్స్గేలెన్) ప్రతి సంవత్సరం ఫండ్లో 4% కంటే ఎక్కువ ఖర్చు చేయాల్సిన అవసరం ఉంది (ఫండ్ నుండి సాధారణ దిగుబడి అని భావించబడింది).

మార్చి 2017 లో ప్రభుత్వ పెన్షన్ ఫండ్ నియంత్రిత ఆస్తులు సుమారు $ 913 అ.డా బిలియన్ (తలసరి $ 182,000 అ.డాకు సమానం) విలువ కలిగి ఉన్నాయి. ఇది నార్వే ప్రస్తుత జి.డి.పిలో సుమారు 178%. ఇది ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద సార్వభౌమ సంపద నిధి.<ref>{{cite news |author=Stanley Reed |title=Norway's Sovereign Wealth Fund Ramps Up Investment Plans |url=https://dealbook.nytimes.com/2014/06/24/norways-sovereign-wealth-fund-ramps-up-investment-plans/ |quote=The fund, the world's largest sovereign wealth fund ... |newspaper=[[New York Times]] |date=24 June 2014 |accessdate=27 April 2015}}</ref> 
ఐరోపాలో అన్ని లిస్టెడ్ షేర్లలో 1.3%, ప్రపంచంలోని అన్ని బహిరంగంగా వర్తకం చేసిన షేర్లలో 1% కంటే ఎక్కువ ఫండ్ నియంత్రిస్తుంది. నార్వేజియన్ సెంట్రల్ బ్యాంక్ [[లండన్]], [[న్యూయార్క్]], షాంఘైలలో పెట్టుబడి కార్యాలయాలను నిర్వహిస్తోంది. 2007 లో అమలు చేయబడిన మార్గదర్శకాలు ఫండ్ పెట్టుబడిదారులలో 60% వరకు వాటాలను (గరిష్ఠంగా 40% ముందుగా) పెట్టుబడి పెట్టడానికి అనుమతిస్తాయి. మిగిలినవి బంధాలు, రియల్ ఎస్టేట్లలో ఉంచవచ్చు. సెప్టెంబరు 2008 లో స్టాక్ మార్కెట్లు పడిపోయాయి కాబట్టి ఫండ్ తక్కువ ధరలలో ఎక్కువ వాటాలను కొనగలిగింది. ఈ విధంగా మార్కెట్ సంక్షోభం వల్ల నష్టాలు నవంబరు 2009 నాటికి తిరిగి భర్తీ చేయబడ్డాయి.{{citation needed|date=September 2015}}

రష్యా వంటి సహజ వనరులపై ఆధారపడిన ఆర్థిక వ్యవస్థలతో ఉన్న ఇతర దేశాలు ఇటువంటి నిధులను స్థాపించడం ద్వారా నార్వే నుండి నేర్చుకోవటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయి. నార్వేజియన్ ఫండ్ పెట్టుబడి ఎంపికలు నైతిక మార్గదర్శకాలచే దర్శకత్వం వహించబడ్డాయి; ఉదాహరణకు, ఫండ్ అణు ఆయుధాల భాగాలను ఉత్పత్తి చేసే కంపెనీలలో పెట్టుబడి పెట్టడానికి అనుమతించబడదు. నార్వే అత్యంత పారదర్శక పెట్టుబడి పథకం అంతర్జాతీయ సమాజంచే ప్రశంసించబడింది.{{Citation needed|date=September 2015}} ఫండ్ భవిష్యత్ పరిమాణం చమురు ధర, అంతర్జాతీయ ఆర్థిక మార్కెట్లలో అభివృద్ధికి దగ్గరి సంబంధం కలిగి ఉంది.

2000 లో ప్రభుత్వము సొంతమైన ఒక చమురు సంస్థ Statoil లో ఐ.పి.ఒలో మూడవ వంతు ప్రభుత్వం అమ్మింది. తరువాతి సంవత్సరం ప్రధాన టెలికాం సరఫరాదారు, టెలినార్, ఓస్లో స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్లో జాబితా చేయబడింది. నార్వే అతిపెద్ద బ్యాంకు డి.ఎన్.బి ఎన్.ఒ.ఆర్, ఎయిర్లైన్స్ ఎస్.ఎ.ఎస్. ముఖ్యమైన షేర్లు ప్రభుత్వం స్వాధీనంలో ఉంది. 2000 నుండి ఆర్థిక వృద్ధి వేగంగా ఉంది. 1980 ల ప్రారంభం నుండి నిరుద్యోగ స్థాయిని తగ్గించబడింది (2007 లో నిరుద్యోగం: 1.3%). అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సంక్షోభం ప్రధానంగా పారిశ్రామిక రంగాన్ని ప్రభావితం చేసినప్పటికీ నిరుద్యోగం తక్కువగా ఉంది. ఆగస్టు 2011 లో 3.3% (86,000 మంది) ఉంది. నార్వేకు విరుద్ధంగా [[స్వీడన్]] గణనీయమైన స్థాయిలో వాస్తవమైన, నిరుద్యోగ సంఖ్యను మాంద్యం ఫలితంగా అంచనా వేసింది . నార్డిక్ దేశాలలో కార్మిక మార్కెట్, సాంఘిక భద్రతా వ్యవస్థలు అతివ్యాప్తి చెందుతున్నందున వేలాది మంది ప్రధానంగా యువ స్వీడన్స్ ఈ సంవత్సరాల్లో నార్వేకు వలసవెళ్లారు. 2009 మొదటి త్రైమాసికంలో నార్వే జి.ఎన్.పి. చరిత్రలో మొట్టమొదటిసారిగా స్వీడ్న్‌ను అధిగమించి జనాభాలో సగం పరిమాణం ఉంది.

నార్వేలో ముఖ్యమైన ఖనిజ వనరులు ఉన్నాయి. 2013 లో దాని ఖనిజ ఉత్పత్తి 1.5 బిలియన్ డాలర్లు (నార్వేజియన్ జియోలాజికల్ సర్వే డేటా) విలువైనది. అత్యంత ఖరీదైన ఖనిజాలు కాల్షియం కార్బొనేట్ (సున్నపురాయి), కట్టడం రాయి, మేనల్ఫిన్ సినినిట్, ఒలివిన్, ఇనుము, టైటానియం, నికెల్.<ref>{{cite web|url=http://www.ngu.no/upload/publikasjoner/rapporter/2014/Mineral%20Resources2013_screen.pdf?fileId=560|title=Mineral Resources in Norway in 2013}}</ref> నార్వే ప్రపంచంలోని రెండో అతిపెద్ద చేపల ఎగుమతి దారుగా (విలువ, చైనా తర్వాత) ఉంది.

<ref name="GGT">{{cite web |url=http://www.globefish.org/filedownload.php?fileId=560 |title=FAO Globefish global trends 2006 |accessdate=8 March 2009 |website= |archive-url=https://wayback.archive-it.org/all/20171010164444/http://www.fao.org/in-action/globefish/en/ |archive-date=10 అక్టోబర్ 2017 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.vg.no/nyheter/utenriks/artikkel.php?artid=10037949 |title=Mener Norge bør satse på våpen når oljen tar slutt – VG Nett om Stoltenberg-regjeringen |publisher=Vg.no |accessdate=7 March 2011}}</ref> నార్వే విద్యుత్ శక్తి అవసరరాలలో హైడ్రోఎలెక్ట్రిక్ ప్లాంట్లు 98-99% ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ప్రపంచంలోని ఇతర దేశాలు అన్నింటికంటే కంటే ఇది చాలా ఎక్కువ.<ref>{{cite news|title=Binge and purge |url=http://www.economist.com/displaystory.cfm?story_id=12970769 |quote=98–99% of Norway's electricity comes from hydroelectric plants. |work=[[The Economist]] |accessdate=30 January 2009 |date=22 January 2009}}</ref>

==== చమురు క్షేత్రాలు  ====
{{external media
|topic =
|align=right
|image1 =[http://www.tu.no/petroleum/2014/12/11/her-ser-du-hvorfor-oljeprisen-faller Decreasing oil production]
}}

1966, 2013 మధ్య నార్వేజియన్ కంపెనీలు ఎక్కువగా నార్త్ సీలో 5085 చమురు బావులను తవ్వించాయి.<ref name="NorwegianSectorOnly?4053wells">Ole Mathismoen (5 August 2013) ''Aftenposten'' p. 5</ref> 
వీటిలో 3672 యుటివిక్లింగ్స్బోర్నేర్ (రెగ్యులర్ ప్రొడక్షన్);<ref name="NorwegianSectorOnly?4053wells"/> 1413 లెటిబ్రొంనర్ (అన్వేషణ);, 1405 రద్దు చేయబడ్డాయి (అవిస్లెట్టె).<ref name="NorwegianSectorOnly?4053wells"/>

ఉత్పత్తి దశలో ఇప్పటికి చమురు క్షేత్రాలు లేవు: 2013 లో సెంట్రల్ లెక్కించిన పరిమాణం, 65-156 మిలియన్ బారెల్స్ చమురు, 10 నుండి 40 బిలియన్ క్యూబిక్ అడుగులు (0.28 నుండి 1.13 బిలియన్ క్యూబిక్ మీటర్లు), (ఉత్విన్బార్) వాయువు.<ref name=WistingCentral>{{cite web|author=Lindeberg, Anne |url=http://www.dn.no/energi/article2677091.ece |title=Her er Norges nye oljeprovins |publisher=Dn.no |accessdate=12 October 2013}}</ref>, కాస్ట్బెర్గ్ ఆయిల్ ఫీల్డ్ (కాస్ట్బెర్గ్-భావించాడు 540 మిలియన్ బారెల్స్ చమురును, 2 నుండి 7 బిలియన్ క్యూబిక్ అడుగులు (57 నుండి 198 మిలియన్ క్యూబిక్ మీటర్లు) (ఉత్విన్బార్) వాయువును లెక్కించారు.<ref name=Castberg-feltet>{{cite web|url=http://www.npd.no/Nyheter/Resultat-av-leteboring/2011/72208-1/ |title=Gass- og oljefunn nord for Snøhvitfeltet i Barentshavet – 7220/8-1 |publisher=Npd.no |date=1 April 2011 |accessdate=12 October 2013}}</ref> చమురు క్షేత్రాలు రెండూ బారెంట్స్ సముద్రంలో ఉన్నాయి.

=== రవాణా ===
[[File:E6 Brattlikollen oktober 2015.jpg|thumb|left|[[European route E6|E6]] highway at Brattlikollen outskirts of [[Oslo]]]]
తక్కువ జనాభా సాంద్రత ఇరుకైన ఆకారం, నార్వే దీర్ఘమైన తీరప్రాంతాల కారణంగా దాని ప్రజా రవాణా అనేక యూరోపియన్ దేశాలలో ముఖ్యంగా ప్రధాన నగరాల కంటే తక్కువగా అభివృద్ధి చెందుతుంది. దేశంలో దీర్ఘకాల నీటి రవాణా సంప్రదాయాలు ఉన్నాయి. కానీ నార్వేజియన్ రవాణా, కమ్యూనికేషన్ల మంత్రిత్వశాఖ ఇటీవలి సంవత్సరాలలో దేశం మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి అనేక అనుబంధ సంస్థల ద్వారా రైలు, రోడ్డు, వాయు రవాణాను అమలు చేసింది.<ref>Norwegian Ministry of Transport and Communication, 2003: 3</ref> దేశంలోని అతిపెద్ద నగరాల మధ్య కొత్త అధిక-వేగ రైలు వ్యవస్థను స్థాపించడం గురించి చర్చించడం జరుగుతుంది.<ref>{{cite web |url=http://theforeigner.no/pages/news/updated-majority-in-favour-of-high-speed-trains/ |title=Majority in Favor of High-Speed Trains |publisher=Theforeigner.no |accessdate=23 July 2011 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20110724185049/http://theforeigner.no/pages/news/updated-majority-in-favour-of-high-speed-trains/ |archive-date=24 జూలై 2011 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|url=https://translate.google.com/translate?js=n&prev=_t&hl=en&ie=UTF-8&layout=2&eotf=1&sl=no&tl=en&u=http%3A%2F%2Fwww.aftenposten.no%2Fnyheter%2Firiks%2Farticle4053578.ece&act=url |title=The vast majority said yes (high-speed trains), thanks to lyntog |publisher=Google |accessdate=23 July 2011}}</ref>

242 కిలోమీటర్లు (150 మై) డబుల్ ట్రాక్, 64 కిలోమీటర్లు (40 మైళ్ళు) హై-స్పీడ్ రైల్ (210 కిమీ / గం) ఉంది. 62% విద్యుదీకరణ చేయబడి ఉన్న ప్రామాణిక గేజ్ మార్గాలు 4,114 కిలోమీటర్ల (2,556 మైళ్ళు) ఉన్నాయి. రైల్వేలు 5,68,27,000 మంది ప్రయాణీకులు పయనించిన దూరం 2,956 మిలియన్ ప్రయాణీకుల-కిలోమీటర్లు. 2,47,83,000 టన్నుల కార్గో 3,414 మిలియన్ టన్నుల కిలోమీటర్ల రవాణా చేశాయి.<ref name="ReferenceB">Norwegian National Rail Administration, 2008: 4</ref> ఈ మొత్తం నెట్వర్క్ నార్వే నేషనల్ నేషనల్ రైల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ కు చెందినది.<ref name=jbvabout>{{cite web|url=http://www.jernbaneverket.no/english/about/ |title=About |author=Norwegian National Rail Administration |accessdate=15 July 2008|archiveurl = https://web.archive.org/web/20071216163520/http://www.jernbaneverket.no/english/about/|archivedate=16 December 2007}}</ref> విమానాశ్రయ ఎక్స్ప్రెస్ ట్రైన్ మినహా దేశీయ ప్యాసింజర్ రైళ్లు నార్గెస్ స్టాట్స్బన్ (ఎన్.ఎస్.బి.) చే నిర్వహించబడుతున్నాయి.<ref name="ReferenceC">Norwegian National Rail Administration, 2008: 13</ref> 
అనేక సంస్థలు సరుకు రైళ్ళను నడుపుతాయి.<ref name="administration1">Norwegian National Rail Administration, 2008: 16</ref> కొత్త మౌలిక సదుపాయాలలో, నిర్వహణలో రాష్ట్ర బడ్జెట్ నిధులు సమకూరుతున్నాయి.<ref name=jbvabout/>, ప్రయాణీకుల రైలు కార్యకలాపాలకు సబ్సిడీలు అందించబడతాయి.<ref name=minpt>{{cite web |url=http://www.regjeringen.no/nb/dep/sd/tema/kollektivtransport.html?id=1387 |title=Kollektivtransport |author=Norwegian Ministry of Transport |accessdate=15 July 2008 |language=Norwegian}}</ref> ఎన్.ఎస్.బి. దీర్ఘ-దూర రైళ్లను నడుపుతుంది. ఇందులో రాత్రి రైళ్లు, ప్రాంతీయ సేవలు, ఓస్లో, ట్రోండిమ్, బెర్గెన్, స్టావాంగెర్ చుట్టూ నాలుగు ప్రయాణికుల రైలు వ్యవస్థలు ఉన్నాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.nsb.no/about_nsb/train_facts/ |title=Train facts |author=Norges Statsbaner |accessdate=15 July 2008|archiveurl = https://web.archive.org/web/20080612161348/http://www.nsb.no/about_nsb/train_facts/|archivedate =12 June 2008 |authorlink=Norwegian State Railways}}</ref>

[[File:Oslo Lufthavn 2017 - visualisering luftperspektiv dag.jpg|thumb|తాజా విస్తరణ, పునర్నిర్మాణం తరువాత 2017 నాటికి ఓస్లో విమానాశ్రయ దృశ్యం, గార్డెర్మోన్]]

నార్వే సుమారు 92,946 కిలోమీటర్ల (57,754 మైళ్ళు) రహదారి వలయం కలిగివుంది. వీటిలో 72,033 కిలోమీటర్లు (44,759 మైళ్ళు) కాలిపోవడం, 664 కిలోమీటర్లు (413 మైళ్ళు) మోటార్వే ఉన్నాయి.<ref name="factbook"/> రహదారి మార్గాల నాలుగు శ్రేణులు జాతీయ, కౌంటీ, పురపాలక, ప్రైవేట్ జాతీయ, ప్రాథమిక కౌంటీ రహదారి మార్గాలు ఉన్నాయి. అతి ముఖ్యమైన జాతీయ మార్గాలు ఐరోపా మార్గాల పధకంలో భాగంగా ఉన్నాయి. ఈ రెండు దేశాలన్నీ ఇ 6 మొత్తం ఉత్తర, దక్షిణాన ఉన్న దేశవ్యాప్తంగా ఉన్నాయి, ఇ 39 వెస్ట్ కోస్టును అనుసరిస్తుంది. జాతీయ, కౌంటీ రహదారులను నార్వేజియన్ పబ్లిక్ రోడ్స్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ నిర్వహిస్తుంది.<ref>Norwegian Ministry of Transport and Communications, 2003: 15</ref> ఆదాయంలో ప్లగ్-ఇన్ ఎలక్ట్రిక్ వాహనాల ప్రపంచంలో అతిపెద్ద రిజిస్టర్డ్ స్టాక్ ఉంది.<ref name=NorwayLargest>{{cite news|url=https://www.independent.co.uk/life-style/motoring/electric-cars-take-off-in-norway-2284439.html |title=Electric cars take off in Norway |agency=[[Agence France-Presse]] |work=[[The Independent]] |date=15 May 2011 |accessdate=9 October 2011 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110517153515/http://www.independent.co.uk/life-style/motoring/electric-cars-take-off-in-norway-2284439.html |archivedate=17 May 2011}}</ref><ref name=AVERE>{{cite web|url=http://www.avere.org/www/newsMgr.php?action=view&frmNewsId=611§ion=&type=&SGLSESSID=tqiice0pmjdclt7l4q0s3s1o27|title=Norwegian Parliament extends electric car initiatives until 2018|author=European Association for Battery, Hybrid and Fuel Cell Electric Vehicles (AVERE)|publisher=AVERE|date=3 September 2012|accessdate=10 April 2013|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20161230021019/http://www.avere.org/www/newsMgr.php?action=view&frmNewsId=611%C2%A7ion=&type=&SGLSESSID=tqiice0pmjdclt7l4q0s3s1o27|archivedate=30 December 2016|df=dmy-all}}</ref><ref name=NorwaySales2011>{{cite web|url=http://gronnbil.no/nyheter/eventyrlig-elbilsalg-i-2011-article218-239.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120207090813/http://gronnbil.no/nyheter/eventyrlig-elbilsalg-i-2011-article218-239.html|archivedate=7 February 2012|title=Eventyrlig elbilsalg i 2011|trans-title=Adventurous electric vehicle sales in 2011|author=Hannisdahl, Ole Henrik |publisher=Grønn bil|date=9 January 2012|accessdate=14 January 2012|language=Norwegian}} ''See table "Elbilsalg i 2011 fordelt på måned og merke" (Electric vehicle sales in 2011, by month and brand) to see monthly sales for 2011.''</ref> మార్చి 2014 లో ప్రతి 100 ప్రయాణీకుల కార్లలో ఒకటి ఉన్న దేశాలలో నార్వే మొదటి దేశంగా మారింది.<ref name=NorwayEVSales032014>{{cite web|url=http://www.gronnbil.no/nyheter/elbilsalget-i-mars-slo-alle-rekorder-article380-239.html|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140405182251/http://www.gronnbil.no/nyheter/elbilsalget-i-mars-slo-alle-rekorder-article380-239.html|archivedate=5 April 2014|title=Elbilsalget i mars slo alle rekorder|language=Norwegian|trans-title=Electric vehicle sales in March broke all records|publisher=Grønn bil|date=2 April 2014|accessdate=3 April 2014}}</ref> కొత్త కార్ల విక్రయాల ప్లగ్-ఇన్ ఎలక్ట్రిక్ సెగ్మెంట్ మార్కెట్ వాటా కూడా ప్రపంచంలోనే అత్యధికం.<ref name=Top6Global2013>{{cite web|url=http://www.hybridcars.com/top-6-plug-in-car-adopting-countries/|title=Top 6 Plug-In Vehicle Adopting Countries|author=Cobb, Jeff |publisher=HybridCars.com|date=16 January 2014|accessdate=28 January 2015}}</ref> 2016 జూన్‌లో డాగేన్స్ నర్వింగ్స్ నివేదిక ప్రకారం దేశం మొత్తం గ్యాసోలిన్, డీజిల్ ఆధారిత వాహనాలను 2025 నాటికి నిషేధించాలని కోరుకుంటోంది.<ref>{{cite news |last=Siu |first=Jason |url=http://www.autoguide.com/auto-news/2016/06/norway-to-make-gas-powered-car-sales-illegal-by-2025.html |title=Norway Wants to Make Gas-Powered Cars Illegal by 2025 |work=AutoGuide.com |publisher=VerticalScope Inc. |date=6 June 2016 |accessdate=7 June 2016}}</ref> 2017 జూన్‌లో 42% కొత్త కార్లు నమోదు చేయబడ్డాయి.<ref>{{cite web|url=https://electrek.co/2017/07/04/electric-car-norway-tesla-model-x/ |title=Electric cars reach record 42% of Norway’s total new car sales with boost from Tesla Model X &#124; Electrek |publisher=Electrek.co |date=4 July 2017 |accessdate=23 September 2017}}</ref>

నార్వేలో 97 విమానాశ్రయాలలో <ref name="factbook"/> 52 ప్రభుత్వానికి స్వంతమైనవి.<ref name=avinorpassengers>{{cite web|url=http://www.avinor.no/tridionimages/2007%20Passasjerer_tcm181-51564.xls |title=2007 Passasjerer |author=Avinor |year=2008 |accessdate=15 July 2008 |language=Norwegian |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101228235921/http://www.avinor.no/tridionimages/2007%20Passasjerer_tcm181-51564.xls |archivedate=28 December 2010}}</ref>, 46 ప్రభుత్వ-ఆధీనంలోని అవినీర్ చేత నిర్వహించబడుతున్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.avinor.no/en/avinor/aboutavinor |title=About Avinor |author=Avinor |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Avinor |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080331113335/http://www.avinor.no/en/avinor/aboutavinor |archivedate=31 March 2008}}</ref> ఏడు విమానాశ్రయాలు ప్రతి సంవత్సరం మిలియన్ కంటే ఎక్కువ మంది ప్రయాణీకులకు ప్రయాణ వసతి కల్పిస్తూ ఉన్నాయి.<ref name=avinorpassengers/> 2007 లో నార్వే విమానాశ్రయాల ద్వారా మొత్తం 4,10,89,675 మంది ప్రయాణికులు ప్రయాణించారు. వీరిలో 13,397,458 మంది అంతర్జాతీయ ప్రయాణీకులు ఉన్నారు.<ref name=avinorpassengers/>

నార్వేకు కేంద్ర ముఖద్వార మార్గం ఓస్లో విమానాశ్రయం, గార్డెర్మోన్.<ref name=avinorpassengers/> ఓస్లోకు ఈశాన్యంగా 35 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇది రెండు అతిపెద్ద నార్వేఎం ఎయిర్లైన్స్కు కేంద్రంగా ఉంది: స్కాండినేవియన్ ఎయిర్లైన్స్ <ref>{{cite web |url=http://www.sas.no/no/Misc/Service_Links_Container/Rutekart/ |archive-url=https://archive.is/20120628220717/http://www.sas.no/no/Misc/Service_Links_Container/Rutekart/ |url-status=dead |archive-date=28 June 2012 |title=Rutekart |author=Scandinavian Airlines System |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Scandinavian Airlines }}</ref>, నార్వే ఎయిర్క్రాఫ్ట్,<ref>{{cite web|url=http://ip.norwegian.no/ip/RouteMapAction.aspx?app_language=en-GB |title=Route Map |author=Norwegian Air Shuttle |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Norwegian Air Shuttle |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080714021439/http://ip.norwegian.no/ip/RouteMapAction.aspx?app_language=en-GB |archivedate=14 July 2008}}</ref>, పశ్చిమ నార్వే నుండి ప్రాంతీయ విమానాల కోసం.<ref name=wideroemap>{{cite web|url=http://www.wideroe.no/modules/module_123/proxy.asp?D=2&C=642&I=4274&language=NO |archive-url=https://archive.is/20080815052854/http://www.wideroe.no/modules/module_123/proxy.asp?D=2&C=642&I=4274&language=NO |url-status=dead |archive-date=15 August 2008 |title=Våre destinasjoner |author=Widerøe |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Widerøe}}</ref> అనేక ఐరోపా దేశాలకు, కొన్ని ఖండాతర గమ్యస్థానాలకు బయలుదేరి ఉన్నాయి.<ref>{{cite web|url=http://www.osl.no/index.asp?startID=&topExpand=1000314&subExpand=1000318&menuid=1001352&menuid_1=1001348&pid_1=1001332&l=3&languagecode=9&strUrl=//templates/applications/internet/showobject.asp?infoobjectid=1006072 |title=Car |author=Oslo Lufthavn |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Oslo Airport, Gardermoen |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080601232755/http://www.osl.no/index.asp?startID=&topExpand=1000314&subExpand=1000318&menuid=1001352&menuid_1=1001348&pid_1=1001332&l=3&languagecode=9&strUrl=%2F%2Ftemplates%2Fapplications%2Finternet%2Fshowobject.asp%3Finfoobjectid%3D1006072 |archivedate=1 June 2008 |df= }}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.osl.no/index.asp?startID=&strUrl=//templates/applications/internet/showobject.asp?infoobjectid=1010847&showad=1&menuid=1001345&menuid_1=1001345&topExpand=1000314&subExpand=1000317&pid_1=1001332&l=2&languagecode=9 |title=International scheduled routes from Oslo |author=Oslo Lufthavn |accessdate=15 July 2008 |authorlink=Oslo Airport, Gardermoen |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080714220606/http://www.osl.no/index.asp?startID=&strUrl=%2F%2Ftemplates%2Fapplications%2Finternet%2Fshowobject.asp%3Finfoobjectid%3D1010847&showad=1&menuid=1001345&menuid_1=1001345&topExpand=1000314&subExpand=1000317&pid_1=1001332&l=2&languagecode=9 |archivedate=14 July 2008 |df= }}</ref> ఒక ప్రత్యక్ష హై-స్పీడ్ రైలు ఓస్లో సెంట్రల్ స్టేషన్కు 20 నిమిషాల రైడ్ కోసం ప్రతి 10 నిమిషాలకు కలుపుతుంది.
== గణాంకాలు ==
[[File:Nærøydalen - no-nb digifoto 20150121 00098 NB MIT FNR 19592.jpg|thumb|[[Norwegian people|Ethnic]] woman in Norwegian local geographic environment at [[Voss]] near [[Gudvangen]] in 1959]]
[[File:Basic demographics of Norway 1900 2000.PNG|thumb|upright=1.35|Demographics in Norway]]
{{Historical populations
|percentages = pagr
|footnote = '''Source''': [http://www.ssb.no/fob2001/nos_d316/ Statistics Norway].<ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/emner/02/02/folkendrhist/tabeller/tab/00.html |title=Tabell 0 Hele landet. Folkemengde 1. januar og endringer i året. 1951 |language=Norwegian |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=27 January 2007}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/english/subjects/02/03/folkfram_en/arkiv/tab-2010-06-15-01-en.html |title=Population 1 January. Registered 2010. Projected 2011–2060 in fourteen variants. 1 000 |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=27 January 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20111016213123/http://www.ssb.no/english/subjects/02/03/folkfram_en/arkiv/tab-2010-06-15-01-en.html |archivedate=16 October 2011}}</ref>
|shading = off
|1500|140000
|1665|440000
|1735|616109
|1801|883603
|1855|1490047
|1900|2240032
|1950|3278546
|2000|4478497
|2010|4858199
|2013|5096300
|2060<br/>{{small|(projected)}}|7032687
}}

2003 అక్టోబరు గణాంకాలను అనుసరించి నార్వే జనాభా అక్టోబరులో 50,96,300 మంది ఉన్నారు. నార్వేజియన్లు ఉత్తర జర్మనీ జాతి ప్రజలు. 20 వ శతాబ్దం చివరి నుండి నార్వే దక్షిణ - మధ్య ఐరోపా, మిడిస్ట్, ఆఫ్రికా, ఆసియాల నుండి వలస వచ్చిన వారిని ఆకర్షించింది.
2012 లో ఒక అధికారిక అధ్యయనం మొత్తం జనాభాలో 86%<ref name="ssb.no">[https://web.archive.org/web/20130206040422/http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/tab-2012-04-26-04-en.html Persons with immigrant background by immigration category, country background and gender. 1 January 2012 (Corrected 30 April 2012)]. ssb.no</ref> నార్వేలో జన్మించిన ప్రజలూ లేకుంటే కనీసం తల్లితండ్రులలో ఒకరైనా అయి ఉంటారని తేలింది. 710,000 కన్నా ఎక్కువ మంది వ్యక్తులు (14%)<ref name="ReferenceA">{{cite web|author=Questions about immigrant-related statistics |url=http://www.ssb.no/en/innvandring-og-innvandrere/nokkeltall |title=Key figures Immigration and immigrants – SSB |publisher=Ssb.no |date=20 June 2013 |accessdate=15 February 2014}}</ref> వలసదారులు వారి వారసులు ఉన్నారు.వీరు వలసదారులకు నార్వేలో పుట్టిన వారు 1,17,000 మంది ఉన్నారు.

* 3,23,000 (39%)<ref name="ReferenceA"/> పాశ్చాత్య నేపథ్యం (ఆస్ట్రేలియా, ఉత్తర అమెరికా, ఐరోపాలో మిగిలిన ప్రాంతాల్లో)
* 5,05,000 (61%)<ref name="ReferenceA"/> పాశ్చాత్య-రహిత నేపథ్యం (ప్రధానంగా [[మొరాకో]], [[ఇరాక్]], [[కుర్దిస్తాన్]] సమాఖ్య ప్రాంతం, [[సోమాలియా]], [[పాకిస్తాన్]], [[ఇరాన్]], [[కుర్దిస్తాన్]] ప్రొవింస్‌తో సహా) ఉన్నాయి.

2013 లో నార్వేజియన్ జనాభాలో 14% వలస వచ్చిన తల్లిదండ్రుల వలసదారులు పిల్లలేనని నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం తెలియజేసింది. సుమారు 6% మంది వలసదారుల జనాభా ఐరోపా సమాఖ్య, ఉత్తర అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా నుండి వచ్చినవారని,8.1% ఆసియా, ఆఫ్రికా, లాటిన్ అమెరికా నుండి వచ్చిన వారు ఉన్నారు.<ref name=ssb13>[https://www.ssb.no/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2013-04-25 12 prosent av befolkningen er innvandrere] Statistics Norway {{no icon}} retrieved 26 April 2013</ref>

2012 లో మొత్తం 6,60,000 మంది వలస వచ్చిన నేపథ్యం ఉన్న వారిలో 4,07,262 మంది నార్వే పౌరసత్వం (62.2%) కలిగి ఉన్నారు.<ref name=SN2>[https://web.archive.org/web/20121120131655/http://www.ssb.no/english/subjects/02/01/10/innvbef_en/tab-2012-04-26-03-en.html "Three categories of immigration background, country of birth and citizenship by country background and sex. 1 January 2012"]. [[Statistics Norway]]. 26 April 2012. Retrieved 27 April 2012. [https://www.webcitation.org/60kwqnxn8?url=http://www.ssb.no/innvbef_en/tab-2011-04-28-02-en.html Archived] 7 August 2011.</ref>

వలసదారులు నార్వేజియన్ మున్సిపాలిటీలు అన్నింటిలో స్థిరపడ్డారు. 2012 లో వలసదారులు అత్యధికంగా ఉన్న నగరాలు లేదా పురపాలక సంఘాలు ఓస్లో (32%), డ్రమమెన్ (27%).<ref name=innvbef>[http://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/innvbef Innvandrere og norskfødte med innvandrerforeldre, 25 April 2013] [[Statistics Norway]]. Retrieved 30 December 2013</ref> స్టావాంగెర్లో 16%గా ఉన్నారు.<ref name=innvbef/> రాయిటర్స్ ఓస్లో "పెరిగిన ఇమ్మిగ్రేషన్ కారణంగా ఐరోపాలో అత్యంత వేగంగా పెరుగుతున్న నగరం" పేర్కొన్నది.<ref>Hare, Sophie. [https://af.reuters.com/article/sudanNews/idAFL6E7IM19S20110722 "Factbox – facts about Norway"], [[Reuters]]. 22 July 2011. Retrieved 22 July 2011.</ref> ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో నార్వే జనాభా పెరుగుదల ఎక్కువగా ఉంది. 2011 లో నవజాత శిశుల్లో 16% మందికి వలస వచ్చిన నేపథ్యం ఉంది.

సామీ ప్రజలు సుదూర ఉత్తర ప్రాంతాలలో నివసిస్తున్నారు. వీరు సంప్రదాయబద్ధంగా నార్వే, ఉత్తర స్వీడన్ ప్రాంతాల్లో అలాగే ఉత్తర ఫిన్లాండ్లో,రష్యా లోని కోలా ద్వీపకల్పంపై నివాసిస్తున్నారు. 18 వ శతాబ్దం నుంచి 20 వ శతాబ్దం వరకు వలస కొనసాగించిన ఫిన్నిష్ మాట్లాడే ప్రజల వారసులు అల్పసంఖ్యాక వర్గంగా ఉత్తర నార్వేలో నివసిస్తున్నారు. 19 వ శతాబ్దం నుండి 1970 వరకు నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం సామీ, కువెన్ రెండింటినీ సమైక్యం చేసేందుకు ప్రయత్నించి వీరిని ఆధిక్యత కలిగిన భాష, సంస్కృతి, మతం దత్తతస్వీకరించడానికి ప్రోత్సహించింది.<ref>Eivind Bråstad Jensen. 1991. Fra fornorskningspolitikk mot kulturelt mangfold. Nordkalott-Forlaget.</ref> ఈ "నార్వేజేషన్ ప్రక్రియ" కారణంగా సామీ లేదా కువన్ పూర్వీకులు అనేక కుటుంబ సభ్యులు ఇప్పుడు నార్వేజియన్లగా గుర్తించబడుతున్నారు.<ref>I. Bjørklund, T. Brantenberg, H. Eidheim, J.A. Kalstad and D. Storm. 2002. ''Australian Indigenous Law Reporter ''(AILR) 1 7(1)</ref>

=== వలసలు ===
[[File:Stpaul001.jpg|left|thumb|[[Minneapolis–Saint Paul]] has the largest concentration of ethnic Norwegians outside Norway, at 470,000.]]

====విదేశీవలసలు ====
ముఖ్యంగా 19 వ శతాబ్దంలో నార్వేలో ఆర్థిక పరిస్థితులు కష్టంగా ఉన్నప్పుడు వేలాది మంది ప్రజలు [[అమెరికా|యునైటెడ్ స్టేట్స్]], [[కెనడా]]కు వలస వెళ్ళారు. అక్కడ వారు సరిహద్దు ప్రాంతాల్లో పనిచేస్తూ, భూములను కొనుగోలు చేసారు. వీరిలో చాలా మంది మద్యపశ్చిమ, పసిఫిక్ వాయువ్య ప్రాంతాలకు వెళ్లారు. 2006 లో యు.ఎస్. సెన్సస్ బ్యూరో ప్రకారం దాదాపుగా 4.7 మిలియన్ల మంది నార్వేజియన్ అమెరికన్లుగా ఉన్నారని గుర్తించారు.<ref>{{cite web|url=http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-qr_name=ACS_2009_1YR_G00_DP2&-geo_id=01000US&-ds_name=ACS_2009_1YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-format=|title=American FactFinder - Results|first=U.S. Census|last=Bureau|website=factfinder.census.gov|access-date=2018-05-13|archive-url=https://archive.today/20200211183744/http://factfinder.census.gov/servlet/ADPTable?_bm=y&-qr_name=ACS_2009_1YR_G00_DP2&-geo_id=01000US&-ds_name=ACS_2009_1YR_G00_&-_lang=en&-redoLog=false&-format=|archive-date=2020-02-11|url-status=dead}}</ref> ఇది నార్వేలోని సంప్రదాయ నార్వేజియన్ల జనాభా కంటే పెద్దది.<ref name="Pop16">{{cite web|url=http://www.ssb.no/en/befolkning/nokkeltall/population|title=Population: Key figures for the population|author=|date=|work=ssb.no}}</ref> 2011 కెనడియన్ జనాభా గణనలో 4,52,705 మంది కెనడియన్ పౌరులు నార్వేజియన్ పూర్వీకత కలవారిగా గుర్తించబడ్డారు.<ref name="Norwegian Canadians">{{cite web |url=http://www12.statcan.gc.ca/nhs-enm/2011/dp-pd/dt-td/Rp-eng.cfm?TABID=2&LANG=E&APATH=3&DETAIL=0&DIM=0&FL=A&FREE=0&GC=0&GID=1118296&GK=0&GRP=0&PID=105396&PRID=0&PTYPE=105277&S=0&SHOWALL=0&SUB=0&Temporal=2013&THEME=95&VID=0&VNAMEE=&VNAMEF=&D1=0&D2=0&D3=0&D4=0&D5=0&D6=0 |author=[[Statistics Canada]] |title=2011 National Household Survey: Data tables |accessdate=11 February 2014}}</ref>

==== స్వదేశీవలసలు ====
2013 జనవరి 1 న నార్వేలో నివసిస్తున్న ఇద్దరు వలసదారుల సంఖ్య లేదా ఇద్దరు పిల్లలు 7,10,465, ( 14.1%) <ref name=ssb13/> 1992 లో 1,83,000 మంది ఉన్నారు. 2005 నుండి వార్షిక వలసలు పెరిగాయి. 2001 లో వార్షిక వలసలు -2005 సగటున 13,613, 2006, 2010 మధ్య 37,541 కు అధికరించింది. 2011 లో నికర వలస 47,032 కి చేరుకుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/emner/02/02/20/innvutv/tab-2012-05-11-05.html |title=Netto innvandring, etter land. 1966–2011 |publisher=[[Statistics Norway]] |language=Norwegian |accessdate=2 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20121120130916/http://www.ssb.no/emner/02/02/20/innvutv/tab-2012-05-11-05.html |archivedate=20 November 2012}}</ref> వీరిలో ఎక్కువగా ఐరోపా సమాఖ్య నివాసితులు ఉన్నారు. ముఖ్యంగా [[పోలాండ్]] నుండి వలసలు పెరిగాయి.<ref>{{Cite news |first = Isac |last = Ladegaard |url = http://sciencenordic.com/polish-workers-get-stuck-stereotype |title = Polish workers get stuck in stereotype |newspaper = Science Nordic |date = 7 May 2012}}</ref>

2012 లో ఇమ్మిగ్రెంట్ కమ్యూనిటీ (ఇమ్మిగ్రాంట్స్, నార్వేలో జన్మించిన పిల్లలలో తల్లిదండ్రుల పిల్లలు ఉన్నారు) రికార్డు స్థాయిలో అభివృద్ధి చెంది సంఖ్యాపరంగా 55,300.<ref name=ssb13/> విదేశాల్లో నికర వలసలు 47,300 (2011 లో 300 కంటే ఎక్కువ) కు చేరుకున్నాయి. అయితే నార్వే జనాభాలో ఇమ్మిగ్రేషన్ జనాభా 72% వరకు అభివృద్ధి చెందింది.<ref>{{cite web |url= http://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/folkendrkv |title=Population and quarterly changes, Q4 2012 |publisher=[[Statistics Norway]] |date= 21 February 2013 |accessdate=24 March 2013}}</ref> 
నవజాత శిశువులలో 17% మంది విదేశీ తల్లిదండ్రులకు జన్మించారు.<ref name=ssb13/> పాకిస్తానీ, సోమాలి, వియత్నామీస్ తల్లిదండ్రుల పిల్లలు వలస వచ్చిన తల్లిదండ్రులకి జన్మించిన నార్వేజియన్ల అతిపెద్ద సమూహాలను తయారుచేశారు.<ref name="census">{{cite web |url=http://www.ssb.no/en/innvbef/ |title= Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2012 |publisher=[[Statistics Norway]] |date=26 April 2012 |accessdate = 24 March 2013}}</ref>

నార్వేలో పాకిస్థాన్ నార్వేజియన్లు అతి పెద్ద ఐరోపాయేతర అల్పసఖ్యాక వర్గంగా ఉంది. వారి 32,700 మంది సభ్యులు ఓస్లోలో, చుట్టుపక్కల నివసిస్తున్నారు. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో ఇరాకీ, సోమాలి వలస ప్రజలు గణనీయంగా పెరిగారు. 2004 లో ఐరోపా సమాఖ్య విస్తరించిన తరువాత, సెంట్రల్, ఉత్తర ఐరోపా, ముఖ్యంగా పోలాండ్, స్వీడన్, లిథువేనియా నుండి ప్రజలు అధికంగా వలస వచ్చారు. 2011 లో వేగవంతంగా అధికరిస్తున్న వలస సమూహాలలో పోలాండ్, లిథువేనియా, స్వీడన్ నుండి వలస వచ్చిన సమూహాలు ఉన్నాయి.<ref name="Ssb.no">{{cite web |url= http://www.ssb.no/a/english/kortnavn/innvbef_en/tab-2012-04-26-01-en.html |title=Population 1 January 2011 and 2012 and changes in 2011, by immigration category and country background |publisher=[[Statistics Norway]] |year=2012 |accessdate=24 March 2013}}</ref> ఇమ్మిగ్రేషన్, ఇంటిగ్రేషన్ విధానాలు నార్వేలో చాలా చర్చనీయాంశాలుగా మారాయి.

అధికసంఖ్యాక వలస ప్రజలు:<ref name="autogenerated4">{{cite web|url=https://www.ssb.no/en/befolkning/statistikker/innvbef/aar/2017-03-02#content|title=Immigrants and Norwegian-born to immigrant parents, 1 January 2017|last=|first=|date=2 March 2017|website=|publisher=[[Statistics Norway]]|accessdate=9 June 2017}} See Table 3 "Population by immigrant category and country background", sum of columns "Immigrants" and "Norwegian-born to immigrant parents".</ref>

{|class="wikitable"
|-
! జాతీయ నేపథ్యం
! జనసంఖ్య 
|-
|{{flagcountry|Poland|పోలండు}}
|97,196
|-
|{{flagcountry|Lithuania}}
|37,638
|-
|{{flagcountry|Sweden}}
|36,315
|-
|{{flagcountry|Somalia}}
|28,696
|-
|{{flagcountry|Germany}}
|24,601
|-
|{{flagcountry|Iraq}}
|22,493
|-
|{{flagcountry|Syria}}
|20,823
|-
|{{flagcountry|Philippines}}
|20,537
|-
|{{flagcountry|Pakistan}}
|19,973
|-
|{{flagcountry|Eritrea}}
|19,957
|}

=== మతం  ===

[[File:Nidaros Cathedral, Trondheim, West view 20150605 1.jpg|thumb|left|The [[Nidaros Cathedral]] in [[Trondheim]]]]
[[File:Stavechurch-heddal.jpg|thumb|The [[Heddal stave church]] in [[Notodden]], the largest [[stave church]] in Norway]]
[[File:2011-04-08 Bait-un-Nasr mosque.jpg|thumb|The [[Baitun Nasr Mosque]] on the outskirts of Oslo, the largest [[mosque]] in Norway<ref>{{cite book|title=Ahmadiyya Mosques Around the World: A Pictorial Presentation|page= 228|publisher=Khilafat Centenary Edition; The Ahmadiyya Muslim Community|year=2008|isbn=978-1-882494-51-4}}</ref>]]
నార్వేజియన్లు బాప్టిజం చర్చి సభ్యులుగా నమోదు చేయబడ్డారు. నార్వే ప్రభుత్వ చర్చి స్థాపించబడినప్పటి నుండి ఇది కొనసాగింది.ఇటీవల సంవత్సరాలలో చర్చికి అంతర్గత స్వయంప్రతిపత్తి పెరిగింది. కానీ ప్రభుత్వంలో ప్రత్యేక రాజ్యాంగ హోదా, ఇతర ప్రత్యేక సంబంధాలను కలిగి ఉంది. దేశం విలువలు క్రిస్టియన్, మానవతా వారసత్వం కలిగి ఉన్నందున రాజ్యాంగం ఆధారంగా ప్రభుత్వాధికారులుతప్పనిసరిగా సభ్యుడిగా ఉండాలని కోరుకుంటుంది. అనేకమంది సంఘంలో పాల్గొనడానికి బాప్టిజం, నిర్ధారణ, వివాహం, ఖనన ఆచారాలు వంటి పనులలో పాల్గొంటారు. 2016 లో నార్వేకు చెందిన 71.5% ప్రజలు చర్చి సభ్యులు ఉన్నారు. 2016 లో శిశువుల్లో 55.3% మంది బాప్టిజం పొందారు. 15 ఏళ్ల వయస్సులో ఉన్న 60.0% మందిని చర్చి నిర్ధారించింది.<ref>[http://www.ssb.no/en/kultur-og-fritid/statistikker/kirke_kostra/aar Church of Norway, 2016] 3 May 2017 Statistics Norway</ref>

1990 ల ప్రారంభంలో నార్వేకు చెందిన 4.7% - 5.3% మధ్య వారమంతా చర్చికి హాజరు ఔతున్నారని అధ్యయనాలు అంచనా వేస్తున్నాయి. 
<ref>{{cite web|url=http://www.dawnnorge.no/dawnnorge/vedlegg/dawn_eng_22.08.2003_00.40.49.doc |title=The People In The Church |publisher=dawnnorge.no |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070815191030/http://www.dawnnorge.no/dawnnorge/vedlegg/dawn_eng_22.08.2003_00.40.49.doc |archivedate=15 August 2007}}</ref> ఈ సంఖ్య 2%కు పడిపోయింది.<ref>{{cite web |url=http://www.ssb.no/kirke_kostra_en/ |title=KOSTRA (Municipality-State-Reporting): Church |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=29 August 2010}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.ssb.no/kirke_kostra_en/arkiv/tab-2010-06-16-02-en.html |title=Church of Norway. Church services and participants, by diocese. 2005–2009 (Corrected 28 June 2010) |publisher=[[Statistics Norway]] |date=28 June 2010 |accessdate=7 March 2011}}</ref>

2010 లో జనాభాలో 10% మందికి మతపరంగా అనుబంధం లేదు. మరో 9% నార్వే చర్చి వెలుపల మతపరమైన వర్గాల సభ్యులుగా ఉన్నారు.<ref name="Norway1">{{cite web|url=http://www.ssb.no/english/subjects/07/02/10/trosamf_en/ |title=More members in religious and philosophical communities |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=8 March 2009}}</ref> ఇతర క్రైస్తవ వర్గాలు మొత్తం జనాభాలో 4.9% <ref name="Norway1"/> ఉన్నారు. వీటిలో అతిపెద్దది రోమన్ క్యాథలిక్ చర్చి. 2009 ప్రభుత్వ గణాంకాల ప్రకారం రోమన్ కాథలిక్ చర్చికి 83,000 సభ్యులతో ఉంది.
<ref name="Norwayreligion2">{{cite web|url=http://www.ssb.no/trosamf_en/arkiv/tab-2009-12-09-03-en.html |title=Members of Christian communities outside the Church of Norway |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=21 August 2010}}</ref> అక్టోబరు 2012 లో ఆఫెంపోస్టెన్ (నార్వేజియన్, ది ఈవెనింగ్ పోస్ట్) నార్వేలో 1,15,234 నమోదైన రోమన్ కాథలిక్కులు ఉన్నారని నివేదించింది. రోమన్ క్యాథలిక్ నేపథ్యం ఉన్న మొత్తం సంఖ్య 1,70,000-2,00,000 లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది ఉంటారని విలేఖరి అంచనా వేశారు.<ref>Andreas Sletteholm: [http://www.aftenposten.no/nyheter/iriks/Na-er-det-flere-katolikker-enn-muslimer-i-Norge-7033287.html "Nå er det flere katolikker enn muslimer i Norge"], ''Aftenposten'', 3 December 2012</ref>

ఇతరులు పెంటెకోస్టులు (39,600),<ref name="Norwayreligion2"/> ఎవాంజెలికల్ లూథరన్ ఫ్రీ చర్చ్ ఆఫ్ నార్వే (19,600),<ref name="Norwayreligion2"/> మెథడిస్టులు (11,000),<ref name="Norwayreligion2"/> బాప్టిస్టులు (9,900),
<ref name="Norwayreligion2"/> ఈస్టర్న్ ఆథడాక్స్ (9,900),<ref name="Norwayreligion2"/> బ్రంస్టాడ్ క్రిస్టియన్ చర్చి (6,800),<ref name="Norwayreligion2"/> సెవెంత్- డే- అడ్వెంటిస్టులు (5,100),<ref name="Norwayreligion2"/> 
అసిరియన్లు, కల్దీయులు, ఇతరులు ఉన్నారు. నార్వేలోని స్వీడిష్, ఫిన్నిష్, ఐరిష్ లూథరన్ సమ్మేళనాలు మొత్తం 27,500 మంది సభ్యులను కలిగి ఉన్నాయి.<ref name="Norwayreligion2"/> ఇతర క్రిస్టియన్ వర్గాలు 1% కంటే తక్కువగా ఉంటాయి. ది లాస్ట్-డే సెయింట్స్ చర్చ్ ఆఫ్ జీసస్ క్రైస్టులో 4,000 మంది సభ్యులు, 12,000 యెహోవాసాక్షులు ఉన్నారు.<ref name="Norwayreligion2"/> క్రైస్తవేతర మతాల మధ్య నమోదైన సభ్యులు మొత్తం 2,00,000 లలో 1,32,135 సభ్యులతో (2014) ఇస్లాం అతిపెద్దదిగా ఉంది.<ref name=autogenerated5>{{cite web|url=http://www.ssb.no/en/trosamf |title=Church of Norway and other religious and philosophical communities |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=9 December 2011}}</ref> వీరిలో ప్రధానంగా సోమాలీ, అరబ్, బోస్కియాక్, అల్బేనియన్, టర్కిష్ వలసదారులు, అలాగే పాకిస్తానీ సంతతికి చెందిన నార్వేజియన్లు ఉన్నారు.

జుడాయిజం 819 మంది అనుచరులుతో సహా ఇతర మతాలు 1% కన్నా తక్కువగా ఉన్నాయి.<ref name="Norwayreligion">{{cite web|url=http://www.ssb.no/trosamf_en/arkiv/tab-2009-12-09-01-en.html |title=Members of religious and life-stance communities outside the Church of Norway, by religion/life stance |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=21 August 2010}}</ref> భారతీయ వలసదారులు హిందూ మతాన్ని నార్వేకు పరిచయం చేశారు. హిందూ మతం 2011 లో 5,900 మంది అనుచరులతో (1% ) లుథరన్ నార్వేజియన్ల కంటే ఎక్కువగా ఉంది. 
<ref name="Norwayreligion"/> సిక్కుమతం దాదాపు 3,000 అనుచరులు కలిగి ఉంది. ఓస్లోలో చాలా మంది నివసిస్తున్నారు. ఇద్దరు గురుద్వారాలు ఉన్నాయి. 1970 ల ప్రారంభంలో సిక్కులు మొట్టమొదట నార్వేకు వచ్చారు. ఇందిరా గాంధీ హత్య తర్వాత ఆపరేషన్ బ్లూ స్టార్, భారతదేశంలో సిక్కులకు వ్యతిరేకంగా జరిగిన అల్లర్ల కారణంగా పంజాబ్లో జరిగిన ఇబ్బందులు సిక్కు శరణార్థులు నార్వేకు తరలివచ్చారు. డ్రామామెన్ కూడా సిక్కుల సంఖ్యను కలిగి ఉంది. ఉత్తర ఐరోపాలో అతిపెద్ద గురుద్వారా లియెర్లో నిర్మించబడింది. సుమారు 14,000 మంది సభ్యులతో.<ref name="Norwayreligion"/> బౌద్ధ సంస్థలు, బౌద్ధ సంస్థలకు చెందిన సమూహంలో పదకొండు బౌద్ధ సంస్థలు ఉన్నాయి. వీరు జనాభాలో 0.2% ఉన్నారు. బహాయి మతానికి 1,000 కంటే ఎక్కువ మంది అనుచరులు ఉన్నారు.<ref name="Norwayreligion"/> నార్వేజియన్లలో 1.7% (84,500) లౌకిక నార్వేజియన్ హ్యూమనిస్ట్ అసోసియేషన్ చెందినవారు.

2006 నుండి 2011 వరకు నార్వేలో వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న మతపరమైన సంఘాలు ఈస్ట్రన్ ఆర్థోడాక్స్ క్రిస్టియానిటీ, ఓరియంటల్ ఆర్థోడాక్స్ క్రిస్టియానిటీ ఉన్నాయి. ఇవి 80% సభ్యత్వంతో వృద్ధి చెందాయి. ఏదేమైనా మొత్తం జనాభాలో వారి వాటా 0.2 % ఉంటుంది. ఇది ఎరిట్రియా, ఇథియోపియా నుండి భారీ వలసలతో సంబంధం కలిగి ఉంది. మధ్య - తూర్పు యూరోపియన్, మధ్యప్రాచ్య దేశాల నుండి కొంత వరకు సంబంధం కలిగి ఉంది. ఇతర వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న మతాలలో రోమన్ క్యాథలిక్ చర్చ్ (78.7%), హిందూయిజం (59.6%), ఇస్లాం (48.1%), బౌద్ధమతం (46.7%) ఉన్నాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.ssb.no/english/subjects/07/02/10/trosamf_en/arkiv/ |title=Religious communities and life stance communities |publisher=[[Statistics Norway]] |accessdate=9 December 2011}}</ref>

ఇతర స్కాండినేవియన్ దేశాలలో మాదిరిగానే, పురాతన నార్సు స్థానిక జర్మానిక్ పాగనిజం (నార్సు పాగనిజం అని పిలిచేవారు)అనుసరించారు. 11 వ శతాబ్దం చివరినాటికి నార్వే క్రైస్తవీకరింపబడినప్పుడు దేశీయ నార్స్ మతం, అభ్యాసాలు నిషేధించబడ్డాయి. స్థానిక మతం, నార్వే నమ్మకాల అవశేషాలు, పేర్లు, నగరాలు, ప్రదేశాల రిఫరెన్షియల్ పేర్లు, వారంలోని రోజులు, రోజువారీ భాషలోని ఇతర భాగాల రూపంలో నేడు మనుగడలో ఉన్నాయి. ప్రాచీన మార్గాల ఆధునిక ఆసక్తి అసత్రు రూపంలో అన్యమత మతాచారాల పునరుద్ధరణకు దారితీసింది. 1996 లో స్థాపించబడిన నార్వేజియన్ అసత్రుఫెలెస్కాపెట్ బైఫోర్స్టు " కు 2011 లో ఫెలోషిప్లో సుమారు 300 మంది సభ్యులు ఉన్నారు. 1999 లో ఫెర్రనిన్ ఫోర్న్ సేడ్  స్థాపించబడింది , నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం చేత గుర్తించబడింది.

18 వ శతాబ్దంలో సామీ మైనారిటీ వారి షమినటిక్ మతాన్ని నిలబెట్టుకుంది. ఇది చాలావరకు క్రైస్తవ మతాన్ని డానో-నార్వేజియన్ లూథరన్ మిషనరీల ప్రభావంతో మార్చింది. కొంతమంది "దేశీయ సామీ మతం సమర్థవంతంగా నిర్మూలించబడిందని" నొక్కిచెప్పినప్పటికీ,<ref>{{cite web|url=http://www.laits.utexas.edu/sami/diehtu/siida/christian/decline.htm|title=The Decline of the Sami People's Indigenous Religion|last=Holloway|first=Alan|website=Sami Culture|access-date=March 23, 2017}}</ref><ref>{{Cite book|title=Changing Lapps: A Study in Culture Relations in Northernmost Norway|last=Gjessing|first=Gutorm|publisher=Ejnar Munksgaard|year=1954|location=Copenhagen|page=27}}</ref> నేడు సామీ సాంప్రదాయ పద్ధతిలో పునరుద్ధరించబడిన ప్రశంసలు ఉన్నాయి. ఇది నోయిడౌవోహుటా పునరుద్ధరణకు దారితీసింది.<ref>{{cite web|url=http://www.tnp.no/norway/panorama/2792-shamanism-approved-as-a-religion-in-norway |title=Shamanism Approved as a Religion in Norway |publisher=Tnp.no |date=15 March 2012 |accessdate=12 October 2013}}</ref> కొందరు నార్వేయన్ సామీ ప్రముఖులు మార్గదర్శకత్వం కోసం శ్యామనులను సందర్శించారని నివేదించబడింది.<ref>{{cite web |url=http://www.kjendis.no/2012/05/08/kjendis/sjaman/geir_kvarme/mari_maurstad/21498916/ |title=Geir Kvarme gikk til sjaman for å få balanse |publisher=Kjendis.no |accessdate=22 September 2012 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120715005848/http://www.kjendis.no/2012/05/08/kjendis/sjaman/geir_kvarme/mari_maurstad/21498916/ |archive-date=15 జూలై 2012 |url-status=dead }}</ref><ref>{{cite web|author=AV: ellen kongsnes |url=http://www.aftenbladet.no/energi/Samisk-sjaman-skapte-oljefeber-2927059.html |title=Samisk sjaman skapte oljefeber |publisher=Aftenbladet.no |accessdate=22 September 2012}}</ref>

2010 యూరోబోర్మీటర్ పోల్ ప్రకారం 22% మంది నార్వేజియన్ పౌరులు "ఒక దేవుడు ఉన్నాడని వారు నమ్ముతారు", 44% వారు "కొంతమంది ఆత్మ లేదా జీవిత శక్తి ఉన్నట్లు నమ్ముతున్నారు", 29% వారు " ఏ విధమైన ఆత్మ, దేవుడు లేదా జీవ శక్తి ఉన్నాయని నమ్ముతారు ". ఐదు శాతం మంది స్పందన లేదు.<ref name="eurobarometer 2010">{{cite web|url=http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_341_en.pdf |title=Special Eurobarometer, biotechnology, page 204 |date=October 2010 |format=PDF |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110430163128/http://ec.europa.eu/public_opinion/archives/ebs/ebs_225_report_en.pdf |archivedate=30 April 2011 |df= }}</ref>

=== విద్య  ===
[[File:NTNU Trondheim Mainbuilding.jpg|thumb|right|The main building of the [[Norwegian University of Science and Technology]] in [[Trondheim]]]]
నార్వేలో ఉన్నత విద్య అభ్యసించడానికి ఏడు విశ్వవిద్యాలయాలు, ఐదు ప్రత్యేక కళాశాలలు, 25 విశ్వవిద్యాలయ కళాశాలలు, ప్రైవేటు కళాశాలలు అవకాశం క్ల్పిస్తున్నాయి. విద్య బ్యాచిలర్ (3 సంవత్సరాలు), మాస్టర్ (2 సంవత్సరాలు), పీహెచ్డీ (3 సంవత్సరాల) డిగ్రీలు కలిగిన విద్యావిధానాన్ని అనుసరిస్తుంది.<ref>{{cite web |url=http://www.bologna-berlin2003.de/pdf/Norway1.pdf |archive-url=https://wayback.archive-it.org/10702/20110221195458/http://www.bologna-berlin2003.de/pdf/Norway1.pdf |url-status=dead |archive-date=21 ఫిబ్రవరి 2011 |title=Norway – Implementation of the elements of the Bologna Process |format=PDF |accessdate=30 May 2010 |website= |url-status=dead }}</ref> సాధారణ అధ్యయనం తరువాత ఉన్నత పాఠశాల పూర్తి అయిన తర్వాత ఉన్నత విద్యా ప్రవేశానికి అంగీకారం అందజేయబడుతుంది.

జాతీయతతో సంబంధం లేకుండా పబ్లిక్ విద్య వాస్తవంగా ఉచితం.<ref>{{cite web|url=http://www.studyinnorway.no/sn/Tuition-Scholarships/Tuition-fees |title=Tuition fees |publisher=Studyinnorway.no |date=27 August 2008 |accessdate=23 July 2011 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110719023712/http://www.studyinnorway.no/sn/Tuition-Scholarships/Tuition-fees |archivedate=19 July 2011}}</ref> విద్యాసంవత్సరంలో ఆగస్టు - డిసెంబరు, జనవరి - జూన్ వరకూ రెండు సెమిస్టర్లు ఉన్నాయి. విద్య అంతిమ బాధ్యతను " నార్వేజియన్ విద్య , పరిశోధన మంత్రిత్వశాఖ " నిర్వహిస్తుంది.

=== భాషలు  ===

[[File:Norwegian dialects.PNG|right|thumb|Distribution of Norwegian dialect groups: North Norwegian (yellow), Trøndelag Norwegian (navy blue), West Norwegian (orange) and East Norwegian (pale blue).]]

నార్వేలో నార్వేజియన్, సామీ భాషలు అధికారభాషలుగా ఉన్నాయి.<ref>https://snl.no/språk_i_Norge</ref><ref>Norges grunnlov, § 108 (Constitution of Norway, article 108, mention the Sami language specifically)</ref><ref>{{cite web|url=https://www.regjeringen.no/no/dokumenter/stmeld-nr-35-2007-2008-/id519923/sec4|title=St.meld. nr. 35 (2007-2008)|first=Kultur- og|last=kirkedepartementet|date=27 June 2008|publisher=}}</ref>

ఉత్తర జర్మానిక్ నార్వేజియన్ భాషకు వ్రాపూర్వకంగా బొక్మాల్, నార్వియర్ అనే రెండు అధికారిక రూపాలు ఉన్నాయి. రెండూ ప్రజా పరిపాలన, పాఠశాలలు, చర్చిలు, మాధ్యమాలలో ఉపయోగించబడతాయి. బొక్మాల్ 80-85% మంది అత్యధిక సంఖ్యలో ఉపయోగిస్తున్న వ్రాత భాషగా ఉంది. జనాభాలో 95% మంది నార్వేజియన్లు వారి మొదటి లేదా స్థానిక భాషగా మాట్లాడతారు. అయినప్పటికీ పలు మాండలికాల నుండి గణనీయంగా తేడా గమనించ వచ్చు. అన్ని నార్వేజియన్ మాండలికాలు పరస్పరం తెలివిగా ఉంటాయి. అయినప్పటికీ ఇతర మాండలికాలకు పరిమితంగా ఉన్న శ్రోతలు కొన్ని పదబంధాల కారణంగా ఇతర మాండలికాల ఉచ్చారణలను అర్థం చేసుకునేందుకు పోరాడుతారు.

అనేక యురాలిక్ సామీ భాషలు దేశవ్యాప్తంగా మాట్లాడడమూ వ్రాయడమూ చేస్తారు. ముఖ్యంగా ఉత్తరాన సామీ ప్రజల కొందరు సభ్యులు. (అంచనాలు నార్వే సామీలో మూడో వంతు సామీ భాష మాట్లాడతారు.<ref>{{cite web|url=http://eplads.norden.org/nordenssprak/kap2/2c/01.asp |title=Nordens språk med røtter og føtter–Samiske språk |publisher=Eplads.norden.org |accessdate=26 March 2013}}</ref>)మాట్లాడేవారికి సామీ భాషలు ప్రత్యేక ఫర్వాల్డింగ్స్మోర్డెడే (పరిపాలక ప్రాంతం) లో తమ సొంత భాషలో ప్రభుత్వం పొందేందుకు, కమ్యూనికేషన్ను పొందేందుకు హక్కు ఉంది.<ref>[http://lovdata.no/dokument/NL/lov/1987-06-12-56#KAPITTEL_3 "Lov om Sametinget og andre samiske rettsforhold (sameloven) – Lovdata"]. lovdata.no.</ref><ref>{{cite web|url=http://www.regjeringen.no/nb/dep/kd/dok/nouer/1995/nou-1995-18/35/2/6.html?id=337330 |publisher=Kunnskapsdepartementet |title=NOU 1995: 18 – Ny lovgivning om opplæring |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141027205706/http://www.regjeringen.no/nb/dep/kd/dok/nouer/1995/nou-1995-18/35/2/6.html?id=337330 |archivedate=27 October 2014}}</ref>

కువెంపు మైనారిటీ చారిత్రాత్మకంగా ఉరాలిక్ భాష (నార్వేలో ఒక ప్రత్యేక భాషగా భావించబడింది, కానీ సాధారణంగా ఫిన్లాండ్లో ఫిన్నిష్ మాండలికం వలె గుర్తించబడింది). నేడు జాతికి చెందిన క్వెన్‌జాతి ప్రజలలో చాలామందికి భాషా జ్ఞానం తక్కువగా ఉంది లేదా అసలు జ్ఞానం లేదు. కైనన్ ఇన్స్టిట్యూట్ ప్రకారం, "ఆధునిక ఆధునిక క్వెన్‌జాతి ప్రజలు నార్వేజియన్-మాట్లాడే నార్వేజియన్ పూర్వీకత కలిగిన వారని భావిస్తున్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.kvenskinstitutt.no/kvener/ |title=Kvener – Kainun institutti – Kvensk institutt |publisher=Kvenskinstitutt.no |accessdate=26 March 2013}}</ref> 
నార్వే రోమానీ, స్కాండోరోమాని భాషలతో పాటుగా ప్రాంతీయ లేదా మైనారిటీ భాషలు కోసం యూరోపియన్ చార్టర్ను ఆమోదిస్తుంది. తరువాత నార్వే అధికారికంగా మైనారిటీ భాషలను గుర్తించింది.<ref>{{cite web |url=http://www.regjeringen.no/nb/dep/fad/tema/nasjonale_minoriteter/midtspalte/minoritetssprakpakta.html?id=86936 |title=Minoritetsspråkpakten |publisher=Fornyings-, administrasjons- og kirkedepartementet}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.regjeringen.no/nn/dep/kud/dokument/proposisjonar-og-meldingar/stortingsmeldingar/2007-2008/stmeld-nr-35-2007-2008-/4/2/2.html?id=519980 |publisher=Kulturdepartementet |title=St.meld. nr. 35 (2007–2008) – Mål og meining |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141027221228/http://www.regjeringen.no/nn/dep/kud/dokument/proposisjonar-og-meldingar/stortingsmeldingar/2007-2008/stmeld-nr-35-2007-2008-/4/2/2.html?id=519980 |archivedate=27 October 2014}}</ref>

కొంతమంది మద్దతుదారులు నార్వేజియన్ సంకేత భాష కూడా దేశంలోని అధికారిక భాషగా మారాలని కూడా సూచించారు.<ref>{{cite web |url=http://www.regjeringen.no/nn/dep/kud/dokument/proposisjonar-og-meldingar/stortingsmeldingar/2007-2008/stmeld-nr-35-2007-2008-.html?id=519923 |title=St.meld. nr. 35. Mål og meining : Ein heilskapleg norsk språkpolitikk |date=27 June 2008 |publisher= Kultur- og kirkedepartementet}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.nrk.no/kultur-og-underholdning/1.6116963 |title=Tegnspråk blir offisielt språk |publisher=NRK |date=26 June 2008}}</ref>

19 వ - 20 వ శతాబ్దాలలో నార్వేజియన్ భాష బలమైన రాజకీయ, సాంస్కృతిక వివాదాలను ఎదుర్కొన్నది. ఇది 19 వ శతాబ్దంలో నినోర్సుక్ అభివృద్ధికి 20 వ శతాబ్దంలో ప్రత్యామ్నాయ స్పెల్లింగ్ ప్రమాణాలను ఏర్పరచటానికి దారితీసింది.

స్కాండినేవియాలో నార్వేజియన్ ఇతర భాషల వలె ఉంటుంది: స్వీడిష్, డానిష్. మూడు భాషలన్నీ పరస్పరం అర్థవంతంగా ఉంటాయి. స్కాండినేవియన్ దేశాల నివాసితులలో సమాచారపరివర్తన కొరకు పనిచేస్తాయి. నోర్డిక్ కౌన్సిల్లో సహకార ఫలితంగా [[ఐస్లాండ్]] [[ఫిన్లాండ్]]లతో సహా అన్ని నార్డిక్ దేశాల నివాసులు తమ స్వంత భాషలో నార్వే అధికారులతో సంభాషించే హక్కు కలిగి ఉన్నారు.{{citation needed|date=July 2014}}

వలస తల్లిదండ్రుల తమ పిల్లలు అయిన విద్యార్థులు నార్వేజియన్ భాషను నేర్చుకోవడాన్ని ప్రోత్సహించారు. నార్వేజియన్ ప్రభుత్వం నార్వేజియన్ పౌరసత్వం పొందాలనుకునే వలస ప్రజల కోసం భాషా శిక్షణా కోర్సులు అందిస్తుంది. నార్వేజియన్ పౌరసత్వం కోసం ఒక అభ్యర్థి నార్వే లేదా సామీ భాషలలో ఒకదానిలో నైపుణ్యం కలిగి ఉన్నట్లు ఆధారాలు ఇవ్వాలని లేదా నార్వేజియన్ భాషాధ్యయనంలో 300 గంటల పాటు హాజరైన రుజువుని ఇవ్వాలని ప్రభుత్వం కోరింది. లేదా నార్వేలో విశ్వవిద్యాలయ అధ్యయనాల కోసం భాషా (అంటే, స్కాండినేవియా భాషల్లో ఒకదానిలో నైపుణ్యం కలిగిన) అధ్యయనం అవసరం.

నార్వేజియన్ పాఠశాలల్లో బోధించిన ప్రాథమిక విదేశీ భాష ఆంగ్లం. రెండో ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ఇది ఒక అంతర్జాతీయ భాషగా పరిగణించబడుతుంది. జనాభాలో చాలామంది ఆంగ్లంలో ముఖ్యంగా రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత జన్మించిన వారు చాలా నిష్ణాతులుగా ఉన్నారు. జర్మన్, ఫ్రెంచ్, స్పానిష్ భాషలను సాధారణంగా రెండవ లేదా తరచుగా మూడవ భాషగా బోధిస్తారు. రష్యన్, జపనీస్, ఇటాలియన్, లాటిన్, అరుదుగా చైనీస్ (మాండరిన్) కొన్ని నగరాల్లో అందించబడుతుంది. సాంప్రదాయకంగా ఇంగ్లీష్, జర్మన్, ఫ్రెంచ్ నార్వేలో ప్రధాన విదేశీ భాషలుగా పరిగణించబడ్డాయి. ఉదాహరణకు ఈ భాషలు నార్వే పాస్పోర్ట్ లలో 1990 వరకు ఉపయోగించబడ్డాయి. విశ్వవిద్యాలయ విద్యార్థులకు థిసీస్ సమర్పించేటప్పుడు ఈ భాషలను ఉపయోగించడానికి ఒక సాధారణ హక్కు ఉంది.

== సంస్కృతి ==
[[File:Bryggen, Bergen3.JPG|thumb|[[Bryggen]] in Bergen is on the [[List of World Heritage Sites in Europe|list of UNESCO World Heritage Sites]]]]

నార్వేజియన్ సంస్కృతిలో నార్వేజియన్ వ్యవసాయ సంస్కృతి సమకాలీన పాత్ర పోషిస్తుంది. 19 వ శతాబ్దంలో ఇది ఒక బలమైన రోమనిటిక్ జాతీయ ఉద్యమాన్ని ప్రేరణకలిగించింది.. ఇది ఇప్పటికీ నార్వేజియన్ భాష, మీడియాలో కనిపిస్తుంది. సాహిత్యము, కళ, సంగీతాలకు స్వేచ్ఛాయుతమైన గుర్తింపు తీసుకురావాలన్న జాతీయవాదంతో నార్వే సంస్కృతి వికసించింది. దృశ్యకళలు, ప్రదర్శనలు, సాంస్కృతిక ప్రాజెక్టులు, చిత్రకళలు ప్రభుత్వ మద్దతుతో కొనసాగుతోంది.<ref>{{cite encyclopedia|url=http://encarta.msn.com/encyclopedia_761556517_4/norway.html |title="Norway's Culture", ''Encarta'' |publisher=Webcitation.org |accessdate=15 February 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://www.webcitation.org/5kwb6gaky?url=http://encarta.msn.com/encyclopedia_761556517_4/norway.html |archivedate=31 October 2009 |df=dmy }}</ref>

[[File:Wilhelmine Seippel.jpg|thumb|left|Traditional Norwegian farmer's costumes, known as ''folkedrakt'', and modern costumes inspired by those costumes, known as ''[[bunad]]'', are widely used on special occasions.]]

=== మానవ హక్కులు  ===
నార్వే ఒక ప్రగతిశీల దేశంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది మహిళల హక్కులు, అల్పసంఖ్యాక ప్రజల హక్కులు, ఎల్.జి.బి.టి. హక్కులకు మద్దతుగా చట్టాలు, విధానాలను అమలు చేసింది. 1884 లో ప్రముఖ వ్యక్తుల 171 మందిలో లిబరల్ పార్టీ, కన్జర్వేటివ్ పార్టీ నుండి ఐదు మంది ప్రధాన మంత్రులు అయ్యారు. మరి కొందరు " నార్వేజియన్ అసోసియేషన్ ఫర్ ఉమెన్స్ రైట్స్ " సహ వ్యవస్థాపకులుగా ఉన్నారు. 
<ref>Aslaug Moksnes. ''Likestilling eller særstilling? Norsk kvinnesaksforening 1884–1913'' (p. 35), [[Gyldendal Norsk Forlag]], 1984, {{ISBN|82-05-15356-6}}</ref> మహిళల విద్య మహిళల హక్కుగా ఉద్యమం, స్త్రీల ఓటు హక్కు, పని చేసే హక్కు, ఇతర లింగ సమానత్వ విధానాలను వారు విజయవంతంగా ప్రచారం చేశారు. 1970 నుండి, లింగ సమానత్వం, లింగ వివక్షతకు వ్యతిరేకత, లింగ సమానత్వం ప్రోత్సహించడం కొరకు ప్రభుత్వం ప్రణాళికాబద్ధంగా కృషిచేసింది. ఇందు కొరకు సివిల్ సొసైటీ సంస్థలు కూడా ఒక ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. మహిళల హక్కుల సంస్థలు నేడు నార్వేజియన్ మహిళల లాబీ సమైక్య సంస్థలో నిర్వహించబడుతున్నాయి.

నార్వే సింహాసనానికి సంపూర్ణ ప్రయోగాత్మకత ప్రక్రియ మంజూరు చేసేలా నార్వే రాజ్యాంగం సవరించబడింది. లింగంతో సంబంధం లేకుండా మొదటి శిశువుకు వారసత్వ క్రమంలో అధికారం కలిగించడానికి ప్రాధాన్యతనిస్తుంది. ఇది ఆచరణీయంగా రూపాంతరం చేయబడని కారణంగా ప్రస్తుతం రాజు పెద్ద కుమారుడు సింహాసనానికి వారసుడుగా నిర్ణయించబడుతున్నాడు. నార్వేజియన్ రాజ్యాంగం ఆర్టికల్ 6 ప్రకారం "1990 సంవత్సరానికి ముందు జన్మించిన వారు మగవాడికి ప్రాధాన్యతనివ్వాలి."<ref>{{cite web|url=http://www.stortinget.no/en/In-English/About-the-Storting/The-Constitution/The-Constitution/ |title=The Constitution – Complete text |publisher=Stortinget.no |accessdate=23 July 2011 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20110629190647/http://stortinget.no/en/In-English/About-the-Storting/The-Constitution/The-Constitution/ |archivedate=29 June 2011}}</ref><ref>{{cite book|title=Civil Society in the Baltic Sea Region |first=Reetta |last=Toivanen |editor-first=Norbert |editor-last=Götz|year=2003 |publisher=Ashgate Publishing, Ltd. |location= |isbn=0-7546-3317-9 |pages=205–216 |url=|display-authors=etal}}</ref> లాప్లాండ్ ప్రాంతంలో సామి ప్రజలు ఎన్నడూ ఒకే ఒక్క సమాజంగా లేరు.<ref>[http://www.unric.org/en/indigenous-people/27307-the-sami-of-northern-europe--one-people-four-countries The Sami of Northern Europe] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190405130041/https://www.unric.org/en/indigenous-people/27307-the-sami-of-northern-europe--one-people-four-countries |date=2019-04-05 }} 'However, as with many indigenous peoples, the Sami in Norway have suffered a past dominated by discrimination, particularly regarding religion and language.' United Nations Regional Information Centre for Western Europe. Retrieved 31 March 2015.</ref> నార్వే దేశీయుల రాజకీయాలు స్థానిక జనాభాకు వ్యతిరేకంగా వివక్షత చూపినట్లు అంతర్జాతీయ సమాజం విమర్శిస్తుంది.<ref>{{cite web|url=http://www.galdu.org/govat/doc/mindeengelsk.pdf |title=Journal of Indigenous People Rights. Issue No. 3/2005 |format=PDF |date= |accessdate=31 March 2015 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150212030751/http://www.galdu.org/govat/doc/mindeengelsk.pdf |archivedate=12 February 2015}}</ref> అయినప్పటికీ 1990 లో ఐక్యరాజ్య సమితి సిఫార్సు చేసిన ఐ.ఎ.ఒ.-కన్వెన్షన్ 169 ను గుర్తించిన దేశాలలో నార్వే మొదటి దేశంగా ఉంది.

1993 లో ఎల్.జి.బి.టి. హక్కుల విషయంలో స్వలింగ సంపర్కులు, లెస్బియన్స్ హక్కులను కాపాడడఆనికి వివక్ష వ్యతిరేక చట్టం రూపొందించిన మొట్టమొదటి దేశంగా నార్వే అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది. నార్వే స్వలింగ జంటల పౌర యూనియన్ భాగస్వామ్యాలను చట్టబద్ధం చేసిన రెండవ దేశం అయింది. 2009 జనవరి 1 న nఆర్వే స్వలింగ జంటలకు పూర్తి వివాహ సమానత్వం మంజూరు చేసిన 6 వ దేశం అయింది. మానవ హక్కుల ప్రమోటర్గా నార్వే వార్షిక " ఒస్లో ఫ్రీడం ఫోరం సమావేశం " నిర్వహించింది.<ref>{{cite news|url=http://www.economist.com/node/16219707?story_id=16219707 |title=Human rights: A crowded field |work=The Economist |date=27 May 2010 |accessdate=23 July 2011}}</ref>

===చలన చిత్రాలు ===
నార్వేజియన్ సినిమా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది. డాక్యుమెంటరీ చలన చిత్రం కాన్-టికి (1950) అకాడమీ అవార్డు గెలుచుకుంది. 1959 లో అర్నే స్కొయెన్ చిత్రం " నైన్ లైవ్స్ " నామినేట్ చేయబడినప్పటికీ విజయం సాధించలేదు. ఇవో కాప్రినో దర్శకత్వం వహించిన యానిమేటడ్ చలన చిత్రం "ఫ్లక్లీ గ్రాండ్ ప్రిక్స్" (ఆంగ్లం: పిన్చ్క్లిఫ్ఫ్ గ్రాండ్ ప్రిక్స్) మరో ప్రసిద్ధ చిత్రంగా అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది. ఈ చిత్రం 1975 లో విడుదలైంది. నార్వేజియన్ కార్టూనిస్ట్ క్జెల్ ఆక్రస్ట్ సృష్టించిన పాత్రల మీద ఆధారపడి ఉంది. ఇది అన్ని కాలాలలో అత్యంత విస్తారంగా చూసిన నార్వేజియన్ చిత్రం ప్రత్యేకత సాధించింది.

నిల్స్ గౌప్ చిత్రం పాత్ఫైండర్ (1987), సామీ ప్రజల కథ, ఆస్కారు అవార్డుకు నామినేట్ చేయబడింది. బెర్రిట్ నెసిం చిత్రం " ది అదర్ సైడ్ ఆఫ్ సన్‌డే " 1997 లో ఆస్కారు అవార్డుకు ప్రతిపాదించబడింది.

నార్వే చిత్రపరిశ్రమ ప్రతి సంవత్సరం 20 చలన చిత్రాలను నిర్మిస్తోంది. నోబెల్ ప్రైజ్ విజేతల నవల ఆధారంగా నిర్మించబడిన క్రిస్టిన్ లావ్‌రాంస్‌డాటర్ చిత్రాలు ది టెలిగ్రాఫిస్టు, గురిన్ విత్ ది ఫాక్స్‌టైల్. నట్ ఎరిక్ జెన్సెన్ చిత్రం ఎరిక్ స్క్‌జోల్డ్బ్‌జర్గ్ విజయవంతమైన నూతన దర్శకుల్లో ఒకడుగా గుర్తింపు పొందాడు. ఆయన ఇన్సోమ్నియా చెరగని ముద్రవేసింది.<ref>[https://web.archive.org/web/20120126134405/http://www.norway.org/aboutnorway/culture/film/A_Brief_History_of_Norwegian_Film/ "A brief history of Norwegian film"]. Norway Official Website. Retrieved 8 February 2010.</ref>

దేశంలో పలు హాలీవుడ్, ఇతర అంతర్జాతీయ చిత్రాలు నిర్మాణాల కొరకు ఉపయోగించబడింది. వీటిలో " ది ఎంపైర్ స్ట్రైక్స్ బ్యాక్ (1980)" చిత్రంలో మంచు గ్రహానికి చెందిన హాథర్ దృశ్యాల చిత్రీకరణ కొరకు హార్డంజర్ గ్లేసియరును ఉపయోగించారు. ఇది మంచులో ఒక చిరస్మరణీయ యుద్ధంగా ఉంది. డై అనదర్ డే, ది గోల్డెన్ కంపాస్, స్పైస్ లైక్ అజ్, హీరోస్ ఆఫ్ టెలిమార్క్, అలాగే టివి సిరీస్ లిల్లీహమ్మర్, వైకింగ్లు వంటి సన్నివేశాలు నార్వేలో చిత్రీకరించబడ్డాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.norwegianfilm.com/index.php?ID=FilmsShotInNorway |title=Norwegian Film Commission |publisher=Norwegianfilm.com |accessdate=22 September 2012 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120426061733/http://www.norwegianfilm.com/index.php?ID=FilmsShotInNorway |archivedate=26 April 2012 |df=dmy-all }}</ref>

సంయుక్త రాష్ట్రాలలో ఫ్లోరిడాలోని వాల్ట్ డిస్నీ వరల్డ్ రిసార్టులో ఉన్న ఎపికోట్ ప్రాంతంలోని మాల్‌స్ట్రోంలో భాగంగా ఉన్న నార్వో పెవిలియన్ వద్ద " ది స్పిరిట్ ఆఫ్ నార్వే " అనే లఘుచిత్రం ప్రదర్శించబడింది. ఈ ప్రదర్శన 2014 అక్టోబరు 5 న నిలిపివేయబడింది.

=== సంగీతం ===
[[File:Edvard Grieg (1888) by Elliot and Fry - 02.jpg|thumb|upright|స్వరకర్త, పియానిస్టు ఎడ్వర్డ్ గ్రిగ్]]

రొమాంటిక్ సంప్రదాయ సంగీత స్వరకర్తలు పియానిస్టు ఎడ్వర్డ్ గ్రిగ్, రికార్డ్ నార్డ్రాక్, జోహన్ స్వెండ్సెన్ అంతర్జాతీయ గుర్తింపుసాధించారు. ఆధునిక సంగీతంలో అర్నే నోర్డ్‌హీం అంతర్జాతీయంగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. నార్వే శాస్త్రీయ ప్రదర్శనకారులలో లిఫ్ ఓవ్ ఆండెన్స్ ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రసిద్ధ పియానిస్టులలో ఒకడుగా ఉన్నాడు. ట్రుల్స్ మోర్క్ ఒక అసమాన సెలిస్ట్ ఖ్యాతిగడించాడు. కిర్‌స్టన్ ఫ్లాగ్‌స్టాడ్ గొప్ప వాగ్నేరియన్ సోప్రానోగా గుర్తింపు పొందాడు.

నార్వేలో రాక్ సంగీతంలో ఒక రూపం బ్లాక్ మెటల్ 20 వ శతాబ్దం చివరి నాటికి ప్రపంచ సంగీతంలో ప్రభావం చూపింది. 1990 లో నార్వే బ్లాక్ మెటల్, అ లోఫీ, హెవీ మెటల్ సంగీతాన్ని ఎగుమతి చేస్తుంది. ఎంపరర్, డార్క్‌త్రోన్, గోర్గోరోత్, మేహెమ్, బర్జమ్, ఇమ్మోర్టల్ వంటి బ్యాండ్లచే నార్వే సంగీతం అభివృద్ధి చేయబడింది. ఇటీవల ఎన్‌స్లేవ్డ్, క్వేవెటెర్కాక్, డిమ్ము బోర్గిర్, సతిరికాన్ వంటి ఇటీవల బ్యాండ్లు ప్రపంచవ్యాప్తంగా అభిమానులను సంపాదించాయి. 1990 ల ప్రారంభంలో బ్లాక్ మెటల్ ఉద్యమానికి సంబంధించిన వివాదాస్పద సంఘటనలు అనేక చర్చిలను కాల్చడం, రెండు ప్రముఖ హత్య కేసులతో సంబంధం కలిగి ఉన్నాయి.

నార్వేలోని జాజ్ సంగీతం వృద్ధి చెందుతోంది. జన గార్బరెక్, టెర్జే రిప్డాల్, మారి బూన్, అరిల్డ్ అండెర్సెన్, బగ్గే వెసెల్టోఫ్ట్ అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందారు. పాల్ నిల్సెన్-లవ్, సూపర్సిలెంట్, జాగా జాజ్జిస్ట్, విబుటి వంటి యువ తరానికి చెందిన ప్రపంచ-స్థాయి కళాకారులయ్యారు.<ref>{{cite web|url=http://www.studyinnorway.no/sn/Living-in-Norway/Culture |title=Culture |publisher=Studyinnorway.no |date=26 March 2007 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120219033541/http://www.studyinnorway.no/sn/Living-in-Norway/Culture |archivedate=19 February 2012}}</ref>

[[File:FeleHel (2).jpg|thumb|upright|left|హార్డింగ్ ఫెలే]]

నార్వేలో "హార్డ్గార్ ఫిడేలు" ఒక నార్వేజియన్ సంగీత వాయిద్యం వాడుకలో ఉంది. నార్వేకు బలమైన జానపద సంగీత సంప్రదాయం ఉంది. ప్రస్తుతం ఇప్పటివరకు ఇది ప్రసిద్ధి చెందింది.<ref>
[https://web.archive.org/web/20120126212358/http://www.norway.org/aboutnorway/culture/music/folk/ Folk Music from Norway]. The official site of Norway</ref> అత్యంత ప్రముఖ జానపద సంగీతకారులలో హార్డేంజర్ ఫిడ్లేర్స్ వాయిద్యకారులు ఆండ్రియా ఈన్, ఓలావ్ జోర్గెన్ హెగ్గే, అన్‌బ్జోర్గ్ లియన్, గాయకులు ఆగ్నెస్ బ్యూన్ గార్నాస్, కర్‌స్టన్ బ్రాటెన్ బెర్గ్, ఆడ్డ్ నార్‌డ్స్టోగా ఉన్నారు.

ఇతర బ్యాండ్లలో ఆ- హా, రాయ్క్సోప్, వైల్విస్ ప్రాధాన్యత వహించాయి.<ref>{{cite web |url=http://www.ylvis.com/about/ |title=Ylvis |accessdate=26 December 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20141218222130/http://www.ylvis.com/about/ |archivedate=18 December 2014 |df=dmy-all }}</ref> ఆ- హా ప్రారంభంలో 1980 ల మధ్యలో ప్రపంచస్థాయిలో కీర్తిగడించింది. 1990 - 2000 లో ఈ సమూహం దేశీయంగా ప్రజాదరణ పొందడమేకాక నార్వే వెలుపల విజయవంతమయింది. ముఖ్యంగా జర్మనీ, స్విట్జర్లాండ్, ఫ్రాన్సు, బ్రెజిల్లో.

నార్వే మహిళా సోలో కళాకారులు ఆస్ట్రిడ్ ఎస్, అడెలెన్, జూలీ బెర్గాన్, మెనా, టోన్ డామ్లి, మార్గరెట్ బెర్గెర్, లేనే మార్లిన్, క్రిస్టెల్ అల్సోస్, మరియా అర్రెడొడో, ప్రముఖ డానిష్ డ్యాన్స్ బ్యాండ్ అక్వా, మారియన్ రావెన్, లెనిన్‌స్ట్రోమ్ గాయకుడు & మార్టిట్ లార్సెన్ రెగ్యులర్ (పాప్-రాక్ బ్యాండ్ ఎమ్2ఎం మాజీ సభ్యులు) గుర్తింపు సాధించారు.

ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో వివిధ నార్వేజియన్ పాటల రచయితలు, నిర్మాణ బృందాలు ఇతర అంతర్జాతీయ కళాకారుల కలిసి పనిచేసారు. నార్వేజియన్ ప్రొడక్షన్ టీం స్టార్గేట్ రిహన్న, బియోన్స్, షకీరా, జెన్నిఫర్ లోపెజ్, లియోనెల్ రిచీల వంటి ఇతర బృందాలు పాటలను నిర్మించాయి. ఎస్పెన్ లిండ్ బెయోన్స్, లియోనెల్ రిచీ, లియోనా లూయిస్‌ల కోసం ఇతరులకు పాటలను వ్రాసి రికార్డు చేసాడు. లిన మార్లిన్ రిహన్న, లవ్ బుగ్స్ కోసం పాటలు రాశాడు. ఇవా వ్రోల్సెన్ డెమి లోవాటో, షకీరా, ఇన్నా, సోఫీ ఎల్లిస్-బెక్స్టోర్, వన్ డైరెక్షన్, ది సాటర్ డేస్ వంటి ఇతర కళాకారులకు పాటలు రాశారు.

నార్వే మొత్తం దేశవ్యాప్తంగా అనేక సంగీత ఉత్సవాలు నిర్వహించబడుతున్నాయి. నార్వేలో ప్రపంచంలోని అతి పెద్ద క్రీడల ఉత్సవాలలో ఒకటైన " ఎక్స్‌ట్రీం స్పోర్ట్ " ఉత్సవానికి సంగీతం జతచేర్చి నిర్వహిస్తుంది. వోస్లో ఏటా జరిగే పండుగ. ఓస్లో ఒయాఫెస్టివాలెన్, లార్మ్‌ వంటి అనేక ఉత్సవాలకు ఆతిథ్యం ఇస్తుంది. ఓస్లో జర్మనీ లవ్ పరేడ్ మాదిరిగానే వేసవి పెరేడును నిర్వహిస్తుంది. 1992 లో ఓస్లో నగరం ఫ్రెంచ్ సంగీత ఉత్సవం ఫిటే డి లా మ్యూజిక్ ను స్వీకరించాలనుకుంది. ఈ పండుగను ఫ్రెడ్రిక్ కార్ల్ స్తోర్మెర్ స్థాపించాడు. మొట్టమొదటి సంవత్సరంలోనే "మస్కిక్కెన్స్ డాగ్" ఓస్లో వీధుల్లో వేలాది మంది ప్రజలను, కళాకారులను ఆకర్షింపజేసింది. "మస్కిక్కెన్స్ డాగ్" ఇప్పుడు మ్యూజిక్ ఫెస్ట్ ఓస్లోగా మార్చబడింది.

=== సాహిత్యం ===
[[File:Hamsun bldsa HA0269.jpg|thumb|upright|[[Knut Hamsun]], author]]
9 వ, 10 వ శతాబ్దాలలో నార్వేజియన్ సాహిత్య చరిత్ర బ్రగి బోడిసన్, ఐవిన్డెర్ స్కల్డిల్లిల్లర్ వంటి కవులతో, ఎడాడిక్ పద్యాలు, స్కల్డిక్ పదాలతో మొదలైంది. 1000లో క్రిస్టియానిటీ రాక యూరోపియన్ మద్యయుగ హజియోగ్రఫి (సెయింటుల గురించి వ్రాయడం), చరిత్ర రచనలను నార్వేకు పరిచయం చేసింది. స్థానిక మౌఖిక సాంప్రదాయం ఐస్లాండిక్ ప్రభావముతో విలీనం అయ్యింది. ఇది 12 వ శతాబ్దం చివరలో, 13 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో వ్రాయబడిన సాహిత్యాన్ని ప్రభావితం చేసింది. ఆ కాలంలో ప్రధాన రచనలలో హిస్టోరియా నార్గివే, బయోరిక్సాగా, కొనంగ్స్ స్కుగ్గ్‌స్జ ఉన్నాయి.

స్కాండినేవియన్ యూనియన్, తదుపరి డోనో-నార్వేజియన్ యూనియన్ (1387-1814) కాలం నుండి లిటిల్ నార్వేజియన్ సాహిత్యం మొదలైంది. వీటిలో పీటర్ డాస్, లుడ్విగ్ హోల్బెర్గ్ వంటివి మినహాయింపుగా ఉన్నాయి. ఇబ్సెన్ తన నాటకంలో పీర్ జింట్లో, ఈ కాలాన్ని "రెండు వందల సంవత్సరాల చీకటి మునిగిన కోతుల జాతికి" అని వర్ణించాడు. ఇందులోని మొదటి పంక్తి తరచుగా కోట్ చేయబడింది. డెన్మార్కుతో సంకీర్ణం కారణంగా నార్వేజియన్ సాహిత్యం రచన స్థాయిని తగ్గిస్తూ వ్రాతపూర్వక డానిషును ఉపయోగించాలని ప్రభుత్వం విధానాలలో మార్పును తీసుకువచ్చింది.

[[File:Ibsen photography.jpg|thumb|left|upright|హెంరిక్ ఇబ్సెన్]]

నార్వేజియన్ సాహిత్యంలో ప్రధానంగా రెండు ప్రధాన సంఘటనలు పునరుజ్జీవనాన్ని కలిగించాయి: మొదటిది 1811 లో ఓస్లో (క్రిస్టియానా)లో నార్వే విశ్వవిద్యాలయం స్థాపించబడడం. రెండోది అమెరికన్ ఫ్రెంచ్ విప్లవాల తరువాత విప్లవం స్ఫూర్తిని స్వాధీనం చేసుకోవడం. 1814 లో నార్వేయులు తమ మొదటి రాజ్యాంగాన్ని రూపొందించారు. స్కాండినేవియాలో మొట్టమొదటిగా గుర్తించబడిన తరువాత ప్రపంచవ్యాప్తంగా శక్తివంతమైన రచయితలుగా ఖ్యాతిగడించిన వారిలో హెన్రిక్ వేర్జెల్లాండ్, పీటర్ క్రిస్టెన్ అస్జజోర్న్‌సన్, జోర్గన్ మో, కెమిల్లా కొల్లెట్ ఉన్నారు.

19 వ శతాబ్దం చివరి నాటికి నార్వేజియన్ సాహిత్య స్వర్ణయుగం "గ్రేట్ ఫోర్" అని పిలవబడింది: హెన్రిక్ ఇబ్సెన్, బ్జోర్న్‌స్టర్నే జోజ్రర్న్‌సన్, అలెగ్జాండర్ కీలండ్, జోనస్ లీ వంటి రచయితలున్నారు. బ్జోర్న్‌సన్ వ్యవసాయదారుల రచనలు ఐన్ గ్లాడ్ గట్ (ఎ హ్యాపీ బాయ్), సిన్నోవ్వ్ సోల్బాకెన్ విలక్షణమైన నార్వేజియన్ రోమనిక్ జీవితచిత్రణ ప్రధానాంశంగా ఉండేది. కీలండ్ నవలలు, చిన్న కథలు ఎక్కువగా సహజమైనవి. ప్రారంభ శృంగార జాతీయవాదానికి (ముఖ్యంగా పీర్ గైంట్) ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించినప్పటికీ, హెన్రిక్ ఇబ్సెన్ ది వైల్డ్ డక్, ఎ డాల్'స్ హౌస్ వంటి అతని యథార్థ వాస్తవిక నాటకాలకు బాగా పేరు పొందాడు. వారు మధ్య తరగతి తరగతుల తన దాపరికండు చిత్రణలు, అవిశ్వాసం, సంతోషకరమైన వివాహాలు, అవినీతిపరులైన వ్యాపారవేత్తలతో పూర్తిచేసిన కారణంగా వారు గొడవకు కారణమయ్యారు.

19 వ శతాబ్దం చివరి నాటికి నార్వేజియన్ సాహిత్య స్వర్ణయుగంలో "గ్రేట్ ఫోర్" అని పిలవబడేది: హెన్రిక్ ఇబ్సెన్, బ్జోర్న్‌స్ట్‌జెర్నే బ్జొర్న్‌సన్, అలెగ్జాండర్ కీలండ్, జోనాస్ లీ. ఐన్ గ్లాడ్ రైతుల నవలలు గట్ (ఎ హ్యాపీ బాయ్), సిన్నోవ్వ్ సోల్బాకెన్ వంటి బిజోర్న్సన్ ఆరోజులలో అసలుసిసలైన నార్వేజియన్ రోమనిజ జాతీయవాదం ప్రధానాంశంగా ఉండేది. కీలండ్ నవలలు, చిన్న కథలు ఎక్కువగా సహజత్వానికి దగ్గరిగా ఉండేది. ప్రారంభ రోమనిజ జాతీయవాదం (ముఖ్యంగా పీర్ గైంట్) ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించినప్పటికీ హెన్రిక్ ఇబ్సెన్ ది వైల్డ్ డక్, ఎ డాల్'స్ హౌస్ వంటి అతని సహజత్వం ప్రతిబింబించే నాటకాలకు బాగా పేరు పొందాడు. ఆయన మద్య తరగతుల అవిశ్వాసం, సంతోషం పోగొట్టుకున్న వివాహాలు, అవినీతిపరులైన వ్యాపారవేత్తల గురించి నాటకరచన కొనసాగిన కారణంగా అవి గొడవకు కారణమయ్యాయి.

20 వ శతాబ్దంలో ముగ్గురు నార్వేజియన్ నవలా రచయితలకు సాహిత్యంలో నోబెల్ బహుమతిని ప్రదానం చేశారు. బ్జోర్న్‌స్ట్‌జెర్నే బ్జొర్న్‌సన్ (1903), 1920 లో మార్కెన్స్ గ్రోడే ("గ్రోత్ అఫ్ ది సాయిల్") పుస్తకం, నార్త్ హమ్సన్, 1928 లో సిగ్రిడ్ అండ్‌సెట్, (క్రిస్టిన్లావ్రాంస్‌డాటర్). దాగ్ సోల్స్‌స్టాడ్, జోన్ ఫోస్సే, కోరా సాండెల్, ఓలావ్ డున్న్, ఓలావ్ హెచ్ హౌజ్, గున్వోర్ హాఫ్మో, స్టెయిన్ మెహ్రెన్, క్జెల్ ఆస్కెల్డ్‌సెన్, హన్స్ హెర్బొజొర్న్‌స్రడ్, అక్సేల్ సండెమోస్, బెర్గుల్‌జోట్ హాబెక్ హాఫ్, జోస్టీన్ గార్డర్ర్, ఎరిక్ ఫొస్నెస్ హంసెన్, జెంస్ బ్జోర్న్‌బో,క్జర్టన్ ఫ్లాగ్స్టాడ్,లార్డ్స్ సాబే క్రిస్టెంసెన్, జోహన్ బర్గెన్, హెర్బ్జోర్గ్ వాస్మొ, జాన్ ఎరిక్ వోల్డ్, రాల్ఫ్ జాకబ్సన్, ఓలాఫ్ బుల్,జాన్ క్జర్‌స్టాడ్, జార్జ్ జొహనెసెన్, టర్జీ వెసాస్, సిగర్డ్ హోయల్, అర్నుల్ఫ్ ఓవర్లాండ్, కార్ల్ ఓవే క్నౌస్గార్డ్, జోహన్ ఫాల్క్‌బెర్గెట్ వంటి రచయితలు గుర్తింపు కలిగి ఉన్నారు.

=== పరిశోధన ===
నీల్స్ హెన్రిక్ అబెల్, సోఫోస్ లి, అట్లే సెల్బెర్గ్, భౌతిక శాస్త్రవేత్త లార్స్ ఒస్సగేర్, భౌతిక శాస్త్రవేత్త ఐవార్ గియావర్, రసాయన శాస్త్రవేత్తలు ఆడ్ హాసెల్, పీటర్ వాగే, కాటో మాక్సిమిలియన్ గుల్ద్బెర్గ్ నార్వేజియన్ శాస్త్రవేత్తలు గణిత శాస్త్రవేత్తలు అంతర్జాతీయంగా గుర్తింపు పొందారు.

20 వ శతాబ్దంలో నార్వే అకాడమీలు అనేక సామాజిక శాస్త్రాలలో మార్గదర్శకత్వం వహించాయి. వీటిలో క్రిమినాలజీ, సామాజిక శాస్త్రం, శాంతి, సంఘర్షణ అధ్యయనాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి. ప్రముఖ విద్యావేత్తలు అర్నే నెస్ (తత్వవేత్త, " డీప్ ఎకాలజీ " వ్యవస్థాపకుడు), జోహన్ గల్తుంగ్ (శాంతి అధ్యయనాల స్థాపకుడు), నిల్స్ క్రిస్టీ, థామస్ మాథిసేన్ (క్రిమినోలజిస్ట్స్), ఫ్రెడరిక్ బార్త్ (ఒక సామాజిక ఆంథ్రోపాలజిస్ట్), విల్‌హెల్మ్ అబెర్ట్, హ్యారియెట్ హోల్టర్, ఎరిక్ గ్రోన్‌సెల్త్ (సోషియాలజిస్టులు), టోవ్ స్టాంగ్ డల్ (మహిళా చట్టం మార్గదర్శకుడు), స్టెయిన్ రక్కెన్ (రాజకీయ శాస్త్రవేత్త), రాగ్నర్ ఫ్రిష్ (ఆర్ధికవేత్తలు), ట్రైగ్వే హవెల్మో, ఫిన్ ఇ కిడ్‌లాండు.

2014 లో మే-బ్రిట్ట్ మోసెర్, ఎడ్వర్డ్ మోసర్ అనే ఇద్దరు నార్వేజియన్ శాస్త్రవేత్తలు జాన్ ఓకీఫ్‌తో కలిసి భౌతిక, వైద్యశాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతిని గెలుచుకున్నారు. మానవ మెదడులో "అంతర్నిర్మిత జి.పి.ఎస్"లో వ్యవస్థను తయారు చేసే కణాలను గుర్తించడంలో వారి వారి కృషిని గుర్తించి ఈ పురస్కారం బహుకరించబడింది.<ref>{{cite web|url=https://www.nobelprize.org/nobel_prizes/medicine/laureates/2014/ |title=The Nobel Prize in Physiologi or Medicine 2014 |publisher=The Official Website of the Nobel Prize |accessdate=2 November 2014}}</ref>

=== నిర్మాణకళ  ===
[[File:Urnesstavkirke.jpg|thumb|left|upright=1.5|The [[Urnes Stave Church]] has been listed by [[UNESCO]] as a [[World Heritage Site]].]]
విస్తారమైన అటవీప్రాంతాలు ఉన్న నార్వేలో చెక్కతో భవనాలను నిర్మించే సంప్రదాయం చాలా కాలంగా ఉంది. అత్యంత ఆసక్తికరమైన నూతన భవనాలు ఇప్పటికీ కలపతో నిర్మించబడుతున్నాయి. నార్వేజియన్ డిజైనర్లు, బిల్డర్లు చక్కతో భవననిర్మాణాలు నిర్మించడం పట్ల ఆసక్తి చూపిస్తున్నారు.<ref>{{cite web|url=http://www.norway.org/aboutnorway/culture/architecture/norwegian/ |title=The evolution of Norwegian architecture |publisher=The official site of Norway |accessdate=20 June 2013 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130606075917/http://www.norway.org/aboutnorway/culture/architecture/norwegian/ |archivedate=6 June 2013}}</ref>

[[File:Dalen Hotell IMG 4773.jpg|thumb|right|టెలెమార్కులో డ్రాగన్ శైలిలో నిర్మించబడిన డాలెన్ హోటెల్]]
సుమారు 1,000 సంవత్సరాల క్రితం నార్వే క్రైస్తవ మతానికి మార్పిడి చేయబడడం కారణంగా నార్వేలో చర్చిలు నిర్మించబడ్డాయి. ఐరోపా ప్రవేశపెట్టిన స్టోన్ వర్కుతో ట్రోంథియంలో నిడారోస్ కేథడ్రాల్ నిర్మించబడింది. మధ్య యుగాల ప్రారంభంలో చెక్కతో నిర్మించిన చర్చిలు నార్వే అంతటా నిర్మించబడ్డాయి. వాటిలో కొన్ని ఇప్పటికీ మనుగడలో ఉన్నాయి. అవి నార్వే నిర్మాణ చరిత్రనూ, నిర్మాణకళలో నార్వే సాధించిన అసాధారణమైన కృషిని సూచిస్తాయి. ఒక చక్కని ఉదాహరణగా అంతర్గత సోగ్నేఫ్‌జోర్డు, ఉర్నెస్ స్టేవ్ చర్చ్ యునెస్కో ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చేర్చబడింది. చెక్క నిర్మాణంలో మరో ముఖ్యమైన ఉదాహరణగా బెర్గెన్‌లో ఉన్న బ్రైగెన్ వార్ఫ్ వద్ద క్వేసైడ్ వెంట పొడవైన ఇరుకైన చెక్క భవనాల వరసలు ప్రపంచ సాంస్కృతిక వారసత్వ ప్రదేశాల జాబితాలో చేర్చబడ్డాయి.

[[File:Hyttklokka.jpg|thumb|upright|పట్టణాన్ని 1980 లో యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ సైట్గా పిలిచే ఇరుకైన వీధులు, చెక్క ఇళ్ళు ఉన్నాయి]]

17 వ శతాబ్దంలో డానిష్ రాచరికం పాలనలో నగరాలు, కోంగ్బెర్గ్, రోరోస్ వంటి గ్రామాలు ఏర్పడ్డాయి. కొంగ్స్‌బర్గ్ నగరంలో బారోక్ శైలిలో నిర్మించిన చర్చిని ఉంది. రోరోస్లో నిర్మించిన సాంప్రదాయిక చెక్క భవనాలు ఇప్పటికీ ఉనికిలో ఉన్నాయి.

1814 లో నార్వే డెన్మార్క్ యూనియన్ రద్దు అయిన తరువాత ఓస్లో నగరం నార్వేకు రాజధాని అయ్యింది. నిర్మాణకళాకారుడు క్రిస్టియన్ హెచ్. గ్రోష్ రూపకల్పనలో ఓస్లో యూనివర్సిటీ, ఓస్లో స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ నిర్మాణాల రూపకల్పన చేసాడు. ఆ తొలి జాతీయ కాలాల్లో అనేక ఇతర భవనాలు, చర్చిలు రూపొందించబడ్డాయి.

20 వ శతాబ్దం ప్రారంభంలో ఫ్రాన్సు శైలులచే ప్రభావితమై ఆర్ట్స్ నోయువే శైలిలో అలేసుండ్ నగరం పునర్నిర్మించబడింది. 1930 లలో ఫంక్షలిజం ఆధిపత్యం వహించినసమయంలో నార్వేజియన్ ఆర్కిటెక్చర్ శక్తివంతం అయ్యింది. 20 వ శతాబ్దం చివర్లో నార్వే వాస్తుశిల్పులు అంతర్జాతీయ ఖ్యాతిని పొందారు. నార్వేలో అత్యంత అద్భుతమైన ఆధునిక భవనాల్లో ఒకటైన కరాజోహ్కాలో ఉన్న సామీ పార్లమెంటును స్టెయిన్ హాల్వర్సన్, క్రిస్టియన్ సండే రూపొందించారు. కలపతో నిర్మించబడిన ఇందులోని చర్చాభవనం నోమాడిక్ సామీ ప్రజలు ఉపయోగించే సంప్రదాయ గుడారం లావోవా లాగా ఉంటుంది.<ref>{{cite web |url=http://www.leslieburgher.co.uk/portfolio/Other/norway.htm |title=Norwegian Architecture |author=Burgher, Leslie |publisher=Leslie Burgher website |accessdate=30 May 2010 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101012161831/http://www.leslieburgher.co.uk/portfolio/Other/norway.htm |archivedate=12 October 2010 |df=dmy-all }}</ref>

===లలిత కళలు ===
[[File:Adolph Tidemand & Hans Gude - Bridal Procession on the Hardangerfjord - Google Art Project.jpg|thumb|left|''Brudeferd i Hardanger'' by [[Adolph Tidemand]] og [[Hans Gude]], 1848]]

సుదీర్ఘకాల చరిత్ర కలిగిన నార్వే లలితకళల మీద జర్మనీ, హాలాండు అలాగే కళాకారుడు కోపెన్‌హాగన్ ప్రభావాలు ఆధిపత్యం కొనసాగింది. 19 వ శతాబ్దంలో మొదట పోర్ట్రెయిట్లతో తర్వాత ఆకట్టుకునే ప్రకృతి దృశ్యాలతో నార్వేజియన్ శకం ప్రారంభమైంది. డ్రెస్డెన్ స్కూల్ నుండి జొహన్ క్రిస్టియన్ డల్ (1788-1857) నార్వేన్ పెయింటింగ్ను మొదటిసారిగా పశ్చిమ నార్వే భూదృశ్యాలను చిత్రీకరించడం వైపు మళ్ళించాడు."<ref name="HFG">{{cite book |author= Haverkamp, Frode |title = Hans Fredrik Gude: From National Romanticism to Realism in Landscape |language = Norwegian}}</ref>

డెన్మార్క్ నుండి కొత్తగా నార్వే స్వాతంత్రం సాధించిన తరువాత నార్వేజియన్ గుర్తింపును అభివృద్ధి చేయడానికి ప్రత్యేకించి హన్స్ గ్యూడ్, హర్రియట్ బేకర్ వద్ద అభ్యసించిన మహిళల చిత్రకారిణి కిట్టీ కీలాండు వంటి చిత్రకారులను ప్రోత్సహించింది. పారిసులో కళా దృశ్యం ప్రభావితం క్రిస్టియన్ క్రోగ్ ఒక వాస్తవిక చిత్రకారుడుగా వేశ్యల చిత్రాలను చిత్రించి ప్రసిద్ధి చెందిన ఫ్రిట్స్ థౌలా ప్రకృతిదృశ్యాలను చిత్రించి ఖ్యాతి గడించింది.<ref>{{cite web|url=http://www.artcyclopedia.com/nationalities/Norwegian.html |title=Norwegian Artists |publisher=Artcyclopedia.com |accessdate=23 July 2011}}</ref>
ఎడ్వర్డ్ మన్చ్ (ఒక సింబాలిస్ట్, ఎక్స్ప్రెషనిస్టు చిత్రకారుడు)చిత్రం ది స్క్రీం ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి గడించింది. ఇది ఆధునిక మనిషి ఆందోళనను సూచిస్తుంది.

నియో-రోమనిజ చిత్రకారుడు హెరాల్డ్ సోల్బెర్గ్  రోరోస్ చిత్రాలు, ఓడ్ నెర్డ్రమ్ కళాఖండాలు కిట్చ్ కళాఖండాలుగా గుర్తించబడ్డాయి.

=== ఆహారసంస్కృతి ===
సాస్మోన్ (తాజా,బధ్రపరచబడినవి), హెర్రింగ్ (ఉరగాయలు, ఊరబెట్టినవి), ట్రౌట్, కాడ్ ఫిష్, ఇతర సముద్ర ఆహారాలు, చీజులు (బ్రౌన్స్టోస్ వంటివి), పాల ఉత్పత్తులు, రొట్టెలు (ప్రధానంగా ముదురు).

నార్వేజియన్ చదునైన బంగాళాదుంపరొట్టె " లాఫ్ సే " ను సాధారణంగా వెన్న, పంచదారతో అలంకరించి పెద్ద మొత్తంలో క్రిస్మస్ చేర్చి అందించబడుతుంది. కొన్ని సాంప్రదాయిక నార్వేజియన్ వంటలలో లుట్ ఫిస్క్, స్మల్హవ్, పిన్నెక్జోట్, రాస్పెబాల్, ఫెరిల్ల్ ఉన్నాయి.
<ref>{{cite web|url=http://www.everyculture.com/No-Sa/Norway.html |title=Countries and Their Cultures, Norway |publisher=Everyculture.com |date=4 September 2010 |accessdate=23 July 2011}}</ref> నార్వేజియన్ ప్రత్యేక ఆహారాలలో రిక్కిఫిస్క్ (పులియబెట్టిన ట్రౌట్లో)ను సన్నని ఫ్లాట్ బ్రెడ్ (ఫ్లాఫ్రాడ్డ్, లేఫేస్ కాదు), సోర్ క్రీంతో అందించబడుతుంది. వేఫెల్ పాస్ట్రీ ప్రజలందరిలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన పాస్ట్రీగా ఉంది. ఇది మందం,రుచిలో బెల్జియాన్ని వేఫుల్‌కు భిన్నంగా ఉంటుంది. ఇది సోర్ క్రీం, బ్రౌన్ చీజ్, వెన్న, చక్కెర లేదా స్ట్రాబెర్రీ లేదా రాస్ప్బెర్రీ జాం కలిపి మిశ్రమంగా లేదా విడిగా తినవచ్చు.

=== క్రీడలు ===

[[File:Marit Bjørgen Holmenkollen 2011 001.jpg|thumb|Skier [[Marit Bjørgen]] from Norway is the [[List of multiple Winter Olympic medallists|most successful Winter Olympian]] of all time, with 15 medals]]
నార్వేజియన్ సంస్కృతిలో క్రీడలు కేంద్రపాత్ర వహిస్తున్నాయి. అసోసియేషన్ ఫుట్ బాల్, భయాథ్లాన్, క్రాస్-కంట్రీ స్కీయింగ్, స్కై జంపింగ్, స్పీడ్ స్కేటింగ్, తక్కువ స్థాయి ఐస్ హాకీ, హ్యాండ్బాల్ క్రీడలు అత్యంత ప్రజాదరణ కలిగి ఉన్నాయి.

అసోసియేషన్ ఫుట్ బాల్ అనేది క్రియాశీల సభ్యత్వం ఆధారంగా నార్వేలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ. 2014-2015 ప్రజాభిప్రాయసేకరణలో ప్రజాదరణ, ప్రేక్షకుల సంఖ్యాపరంగా భయాథ్లాన్, క్రాస్-కంట్రీ స్కీయింగ్ల క్రీడలు ఫుట్బాల్ క్రీడను అధిగమించాయి.<ref name=Spopop>{{cite web|url=http://www.dagbladet.no/2015/04/10/sport/langrenn/fotball/norsk_idrett/petter_northug/38629571/|title=Knock-out fra Northug & co.|publisher=[[Dagbladet]]|date=22 June 2015|accessdate=22 June 2015}}</ref> ఐస్ హాకీ అతిపెద్ద ఇండోర్ క్రీడగా ఉంది.<ref name=NorHall>{{cite web|url=https://www.nrk.no/trondelag/stor-interesse-for-ishockey-1.10984731|title=Stor interesse for ishockey|publisher=[[NRK]]|date=13 April 2013|accessdate=11 June 2016}}</ref> మహిళల హ్యాండ్ బాల్ జాతీయ జట్టు రెండు సమ్మర్ ఒలంపిక్స్ చాంపియన్షిప్పులు (2008, 2012), మూడు ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్పులు (1999, 2011, 2015), ఆరు యూరోపియన్ ఛాంపియన్షిప్పులు (1998, 2004, 2006, 2008, 2010, 2014) వంటి అనేక టైటిల్స్ గెలుచుకుంది.

అసోసియేషన్ ఫుట్ బాలులో, నార్వే మహిళల జాతీయ జట్టు 1995 లో ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. మహిళల ప్రపంచ కప్పు, 2000 లో ఒలింపిక్ ఫుట్బాలు టోర్నమెంటును గెలుచుకుంది. మహిళల జట్టు రెండు యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరోపియన్ ఉమెన్స్ ఛాంపియన్షిప్ టైటిల్స్ (1987, 1993) కూడా ఉంది. నార్వేజియన్ పురుషుల జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. వరల్డ్ కప్పు (1938, 1994, 1998) లో మూడుసార్లు, ఒకసారి యూరోపియన్ ఛాంపియన్షిప్పులో (2000) లో పాల్గొంది. అత్యధిక ఎఫ్.ఐ.ఎఫ్.ఎ. ర్యాంకింగ్ నార్వే 2 వ స్థానం సాధించింది. 1993 లో, 1995 లో ఇది రెండు సార్లు నిర్వహించబడింది.<ref name=NorRank>{{cite web|url=https://www.fifa.com/fifa-world-ranking/associations/association=nor/men/index.html|title=FIFA/Coca-Cola World Ranking|publisher=[[FIFA]]|date=22 June 2015|accessdate=22 June 2015}}</ref>

చదరంగం కూడా నార్వేలో ప్రజాదరణ పొందింది. మాగ్నస్ కార్ల్‌సెన్ ప్రస్తుత ప్రపంచ ఛాంపియనుగా ఉంది.<ref name=MagCham>{{cite web|url=http://www.nrk.no/sport/carlsen-er-verdensmester_-_-jeg-er-lykkelig-og-lettet-1.12060026|title=Carlsen er verdensmester: – Jeg er lykkelig og lettet|publisher=[[NRK]]|date=22 June 2015|accessdate=22 June 2015}}</ref> నార్వేలో సుమారు 10 గ్రాండ్ మాస్టర్లు, 29 అంతర్జాతీయ మాస్టర్లు ఉన్నారు..

[[File:Holmenkollbakken in background.jpg|thumb|upright=1.1|ఎఫ్.ఐ.ఎస్. నోర్డిక్ వరల్డ్ స్కై ఛాంపియన్షిప్స్ 2011 లో ఓస్లోలో స్కీ జంపింగ్ హిల్ హోల్మేన్స్కోల్బాకెన్]]

బాండి అనేది నార్వేలో ఒక సాంప్రదాయిక క్రీడగా ఉంది. నార్వే ఇంటర్నేషనల్ బండీ సమాఖ్య నాలుగు స్థాపకదేశాలలో ఒకటిగా ఉంది. లైసెన్స్ పొందిన అథ్లెట్ల పరంగా ఇది ప్రపంచంలో రెండవ అతి పెద్ద శీతాకాలపు క్రీడగా ఉంది.<ref>{{cite web|url=http://www.worldbandy.com/newspost_7640.html|title=Bandy destined for the Olympic Winter Games!|publisher=|website=|access-date=2018-09-20|archive-url=https://web.archive.org/web/20181017132109/http://www.worldbandy.com/newspost_7640.html|archive-date=2018-10-17|url-status=dead}}</ref> 2018 జనవరి నాటికి పురుషుల జాతీయ జట్టు ఒక వెండి, ఒక కాంస్య పతకం సాధించింది. మహిళల జాతీయ జట్టు ప్రపంచ ఛాంపియన్షిప్పులో ఐదు కాంస్యాలను సాధించింది.

1900 లో నార్వే క్రీడాకారులు ఒలంపిక్ క్రీడలలో తొలిసారి పాల్గొన్నారు. 1980 వ సంవత్సరంలో మాస్కోలో జరిగిన ఆటలు, 1980 ల వేసవి ఒలంపిక్ అమెరికన్ నేతృత్వంలోని బహిష్కరణలో పాల్గొన్నప్పుడు మినహాయించి అప్పటి నుండి నార్వే ప్రతి ఆటలలో పాల్గొనడానికి అథ్లెటిక్ క్రీడాకారులను పంపింది. నార్వే వింటర్ ఒలంపిక్ క్రీడలలో గణనీయమైన సంఖ్యలో పతకాలను స్వాధీనం చేసుకున్నది. ప్రముఖ నార్వేజియన్ శీతాకాలపు క్రీడాకారులలో బైయాథేల్లే ఓలే ఇనార్ బిజోర్న్‌డాలెన్, స్పీడ్ స్కేటర్స్ జోహన్ ఓలావ్ కోస్, హ్జల్మర్ ఆండర్సన్, ఫిగర్ స్కేటర్ సోనాజా హెన్సీ, క్రాస్ కంట్రీ స్కిఎర్స్ మారిట్ బిజోర్గన్, బ్జోర్‌జన్ డాల్లీ వంటి వారు ఉన్నారు.

నార్వే రెండు సందర్భాలలో గేమ్స్ నిర్వహిస్తుంది:

* 1952 వింటర్ ఒలింపిక్స్ (ఓస్లోలో)
* 1994 వింటర్ ఒలింపిక్స్ (లిలెమ్మెరులో)

== మూలాలు ==
{{ఐరోపా}}
{{మూలాలజాబితా}}

{{బయటిలింకులు}}
[https://www.youtube.com/watch?v=Sl2nUWVLaZU]

[[వర్గం:ఐరోపా]]

<!--Interwikis-->